Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyun, 2025   |   27 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
23 Iyun, 2025, 27 Zulhijja, 1446

Caharlikda baraka bor

01.05.2020   4384   4 min.
Caharlikda baraka bor

Payg‘ambar alayhissalom: “Saharlik qilinglar, albatta saharlikda baraka bordir”, dedilar (Muttafaqun alayh).

Ushbu hadisi sharif orqali Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ro‘zadorlarni saharlik qilishga buyurmoqdalar va buning hikmatini bayon qilib “albatta saharlikda baraka bordir”, deya ta’kidlamoqdalar.

Baraka biror bir narsada ilohiy yaxshilikning ziyoda va bardavom bo‘lmog‘idir.

Ayrim ro‘zadorlarda saharlikka e’tiborsizlik qilish holatlari uchrab turadi. Ayrimlar taroveh namozlaridan so‘ng yoki uxlashdan avval bir yo‘la taomlanib oladi. Bu holat Rasululloh ko‘rsatmalariga nomuvofiqdir. Ba’zilar uyquni afzal ko‘rib shunday qilishsa, ayrimlar saharlikning xayr va barakasidan bexabar ekanliklari bois beparvo bo‘lishadi.

Quyida saharlikning hikmatlari va barakotlaridan ayrimlarini zikr qilamiz:

  • Saharlikka turgan inson eng avvalo Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning so‘zlariga itoat qilgan, sunnatlariga ergashgan bo‘ladi. Rasulullohga itoat qilmoq esa barcha muvaffaqiyatlarning kalitidir. Alloh taolo marhamat qiladi:”Kim Allohga va Uning payg‘ambariga itoat etsa, bas u ulug‘ baxtga erishibdi”. (Ahzob surasi 71-oyat)
  • Saharlik qilmoq musulmonlarning shiorlaridan bo‘lib, bu bilan boshqa dinlarning ro‘zalaridan ajralib turadi.
  • Saharlik qilmoq kun bo‘yi namoz, Qur’on tilovati, Allohni zikr qilish, ilm olish, halol kasb qilish kabi boshqa shar’iy amallarni ishtiyoq va tetiklik bilan amalga oshirishda yordam beradi. Saharlik qilmagan inson quvvati kamayib, zaiflashib qolishi sababli yuqoridagi kabi amallarni erinib, malollanib amalga oshiradi. Natijada ibodatlari va boshqa amallari nuqsonli bo‘lib qoladi.
  • Saharlik qilgan insonga Alloh va uning farishtalari salavot aytadilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Albatta Alloh va uning farishtalari saharlik qiluvchilarga salavot aytadilar” (Imom Tabaroniy va ibn Hibbonlar rivoyati). Allohning mo‘minlarga salavoti ularga rahmatini nozil qilishi, farishtalarning mo‘minlarga salavoti esa gunohlarini kechishini so‘rab Allohga istig‘for aytishlaridir.
  • Saharlik qilgan inson saharlik qilmagan insonda o‘ta ochlik va holsizlik sababidan paydo bo‘ladigan toqatsizlik va badjahllik kabi yomon fe’llardan omonda bo‘ladi.
  • Saharlik qilishga turgan inson duolar ijobat bo‘ladigan, so‘ralgan narsalar ato etiladigan, gunohlar kechiriladigan fursatga noil bo‘ladi. Zero, Rasululloh alayhissolatu vassalom marhamat qiladilar: ”Robbimiz tabaroka va taolo har kechaning uchdan biri qolganida dunyo osmoniga nozil bo‘lib, “Kim Menga duo qiladiki, qabul qilsam, kim Mendan so‘raydiki, unga bersam, kim Menga istig‘for aytadiki, uni mag‘firat qilsam”, deydi”. (Muttafaqun alayh). Shubhasiz, saharlik vaqti ana shu fazilatli fursatning bir qismidir.
  • Sahar chog‘i gunohlarga istig‘for aytish uchun eng afzal vaqtlardan biri hisoblanadi. Alloh taolo bunday bandalarini O‘z Kalomida “Saharlarda istig‘for aytuvchilar”, deya maqtagan. Saharlikka turgan inson istig‘for aytib, Qur’onda maqtalgan bandalar sifatiga ega bo‘ladi.
  • Saharlik qilgan inson uyqusi qochib, tetik holatga kelgani uchun jamoat namoziga chiqishi ham oson bo‘ladi. Ramazon oyida bomdod namozida masjidlarda jamoatning ko‘payib qolishi ham bunga dalildir.
  • Shariat ko‘rsatmasi, Rasulullohning amrlari degan niyat bilan saharlik qilinsa, saharlikning o‘zi ham ibodat bo‘ladi. Ya’ni, kun bo‘yi yemoq-ichmoqdan tiyilmoq shariatning ko‘rsatmasi bo‘lganidek, saharlikda yemoq-ichmoq ham shariatning ko‘rsatmasidir.
  • Saharlik qilgan inson ro‘zadan malollanmaydi, balki ertangi kun ro‘zasini intiqlik bilan kutadi. Aksincha, saharlik qilmagan inson mashqqatga uchrab, qiynalib qolgani uchun keyingi kun ro‘zasidan malollanish paydo bo‘ladi. Har qanday ibodatni malollanmasdan, tetiklik va xushhollik ila ado etmoq matlubdir.
  • Kunni saharlik qilish bilan boshlagan insonning kun davomida qiladigan ishlariga barakotlar ato etiladi.

Demak, har bir musulmon Ramazon oyining ulug‘ tuhfalaridan bo‘lgan saharlikka jiddiy e’tibor qilib, undagi ilohiy rahmat va barakotlarga musharraf bo‘lmoqqa intilmog‘i lozim ekan.

 

Shavkatjon ALIBOYEV

Chirchiq shahar “O‘rta mahalla”

jome masjidi imom-xatibi

 

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar

Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!

20.06.2025   16571   3 min.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.


Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).


Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).


Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.


Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).

Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.

Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.

Davron NURMUHAMMAD