Sayt test holatida ishlamoqda!
24 May, 2025   |   26 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
04:57
Peshin
12:25
Asr
17:29
Shom
19:46
Xufton
21:19
Bismillah
24 May, 2025, 26 Zulqa`da, 1446

Caharlikda baraka bor

01.05.2020   3941   4 min.
Caharlikda baraka bor

Payg‘ambar alayhissalom: “Saharlik qilinglar, albatta saharlikda baraka bordir”, dedilar (Muttafaqun alayh).

Ushbu hadisi sharif orqali Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ro‘zadorlarni saharlik qilishga buyurmoqdalar va buning hikmatini bayon qilib “albatta saharlikda baraka bordir”, deya ta’kidlamoqdalar.

Baraka biror bir narsada ilohiy yaxshilikning ziyoda va bardavom bo‘lmog‘idir.

Ayrim ro‘zadorlarda saharlikka e’tiborsizlik qilish holatlari uchrab turadi. Ayrimlar taroveh namozlaridan so‘ng yoki uxlashdan avval bir yo‘la taomlanib oladi. Bu holat Rasululloh ko‘rsatmalariga nomuvofiqdir. Ba’zilar uyquni afzal ko‘rib shunday qilishsa, ayrimlar saharlikning xayr va barakasidan bexabar ekanliklari bois beparvo bo‘lishadi.

Quyida saharlikning hikmatlari va barakotlaridan ayrimlarini zikr qilamiz:

  • Saharlikka turgan inson eng avvalo Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning so‘zlariga itoat qilgan, sunnatlariga ergashgan bo‘ladi. Rasulullohga itoat qilmoq esa barcha muvaffaqiyatlarning kalitidir. Alloh taolo marhamat qiladi:”Kim Allohga va Uning payg‘ambariga itoat etsa, bas u ulug‘ baxtga erishibdi”. (Ahzob surasi 71-oyat)
  • Saharlik qilmoq musulmonlarning shiorlaridan bo‘lib, bu bilan boshqa dinlarning ro‘zalaridan ajralib turadi.
  • Saharlik qilmoq kun bo‘yi namoz, Qur’on tilovati, Allohni zikr qilish, ilm olish, halol kasb qilish kabi boshqa shar’iy amallarni ishtiyoq va tetiklik bilan amalga oshirishda yordam beradi. Saharlik qilmagan inson quvvati kamayib, zaiflashib qolishi sababli yuqoridagi kabi amallarni erinib, malollanib amalga oshiradi. Natijada ibodatlari va boshqa amallari nuqsonli bo‘lib qoladi.
  • Saharlik qilgan insonga Alloh va uning farishtalari salavot aytadilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Albatta Alloh va uning farishtalari saharlik qiluvchilarga salavot aytadilar” (Imom Tabaroniy va ibn Hibbonlar rivoyati). Allohning mo‘minlarga salavoti ularga rahmatini nozil qilishi, farishtalarning mo‘minlarga salavoti esa gunohlarini kechishini so‘rab Allohga istig‘for aytishlaridir.
  • Saharlik qilgan inson saharlik qilmagan insonda o‘ta ochlik va holsizlik sababidan paydo bo‘ladigan toqatsizlik va badjahllik kabi yomon fe’llardan omonda bo‘ladi.
  • Saharlik qilishga turgan inson duolar ijobat bo‘ladigan, so‘ralgan narsalar ato etiladigan, gunohlar kechiriladigan fursatga noil bo‘ladi. Zero, Rasululloh alayhissolatu vassalom marhamat qiladilar: ”Robbimiz tabaroka va taolo har kechaning uchdan biri qolganida dunyo osmoniga nozil bo‘lib, “Kim Menga duo qiladiki, qabul qilsam, kim Mendan so‘raydiki, unga bersam, kim Menga istig‘for aytadiki, uni mag‘firat qilsam”, deydi”. (Muttafaqun alayh). Shubhasiz, saharlik vaqti ana shu fazilatli fursatning bir qismidir.
  • Sahar chog‘i gunohlarga istig‘for aytish uchun eng afzal vaqtlardan biri hisoblanadi. Alloh taolo bunday bandalarini O‘z Kalomida “Saharlarda istig‘for aytuvchilar”, deya maqtagan. Saharlikka turgan inson istig‘for aytib, Qur’onda maqtalgan bandalar sifatiga ega bo‘ladi.
  • Saharlik qilgan inson uyqusi qochib, tetik holatga kelgani uchun jamoat namoziga chiqishi ham oson bo‘ladi. Ramazon oyida bomdod namozida masjidlarda jamoatning ko‘payib qolishi ham bunga dalildir.
  • Shariat ko‘rsatmasi, Rasulullohning amrlari degan niyat bilan saharlik qilinsa, saharlikning o‘zi ham ibodat bo‘ladi. Ya’ni, kun bo‘yi yemoq-ichmoqdan tiyilmoq shariatning ko‘rsatmasi bo‘lganidek, saharlikda yemoq-ichmoq ham shariatning ko‘rsatmasidir.
  • Saharlik qilgan inson ro‘zadan malollanmaydi, balki ertangi kun ro‘zasini intiqlik bilan kutadi. Aksincha, saharlik qilmagan inson mashqqatga uchrab, qiynalib qolgani uchun keyingi kun ro‘zasidan malollanish paydo bo‘ladi. Har qanday ibodatni malollanmasdan, tetiklik va xushhollik ila ado etmoq matlubdir.
  • Kunni saharlik qilish bilan boshlagan insonning kun davomida qiladigan ishlariga barakotlar ato etiladi.

Demak, har bir musulmon Ramazon oyining ulug‘ tuhfalaridan bo‘lgan saharlikka jiddiy e’tibor qilib, undagi ilohiy rahmat va barakotlarga musharraf bo‘lmoqqa intilmog‘i lozim ekan.

 

Shavkatjon ALIBOYEV

Chirchiq shahar “O‘rta mahalla”

jome masjidi imom-xatibi

 

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar

Allohning yordami yaqin

16.05.2025   6659   3 min.
Allohning yordami yaqin

Ibn Javziy rahimahulloh aytadi: “Bir ajoyib holat haqida fikr yuritdim: ba’zida mo‘minning boshiga bir ish tushsa, u astoydil duo qiladi, ammo duolarining ijobati ko‘rinmaydi. Umidsizlikka tushay deganda, uning qalbiga qaraladi. Agarda u Allohning fazlidan umidini uzmagani holda taqdiriga rozi bo‘lsa, duoning ijobati tezlashadi. Bu ma’nolar Alloh taolo nozil qilgan oyati karimada o‘z ifodasini topgan: «...Hatto Payg‘ambar va iymonli kishilar: “Allohning yordami qachon (kelar ekan)?» degan edilar. Ogoh bo‘lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir”»[1].

Shunday holat Ya’qub alayhissalom bilan ham bo‘lgan. U zotning o‘g‘illari Yusuf alayhissalom dom-daraksiz yo‘qolib qolganida, kushoyish kelishidan noumid bo‘lmaganlar. Keyingi o‘g‘illari ham tortib olinganida, u zot Allohning fazlidan umidlarini uzmaganlari holda: «...Shoyadki, Alloh ularning (Yusuf, Binyamin va Misrda qolgan o‘g‘limning) barchalarini (bag‘rimga) qaytarsa...»[2], deganlar.

“Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi”, deb qayg‘urmang. Alloh taolo sizning tazarruingiz, yalinib-yolvorishlaringizni ko‘rishni iroda qilmoqda. Sizni qilgan sabringizga ajr ila mukofotlamoqchi. Siz shayton bilan jang qilishingiz uchun ham duoyingizning ijobatini kechiktirish ila sizni sinayapti.

Gohida Alloh taolo sizning aziymat, qat’iyatingiz naqadar quvvatli ekani va baloga qanchalik sabrli ekaningizni ko‘rish uchun ham dard berib imtihon qiladi. Agar sabr qila olsangiz, demak, siz itoatkor bandalar safidasiz. Bordi-yu, irodasizlik qilsangiz, ziyonkorlardan bo‘lasiz. Sabrdan keyin faqat va faqat yechim, yorug‘ kunlar bor.

Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu  anhu: “Sabr qilsang, ajrga ega bo‘lasan, baribir yozilgani bo‘ladi. Sabrsizlik qilsang, gunohkor bo‘lib qolasan, baribir yozilgani bo‘ladi”, deganlar.

Shoir aytadi:

Baloyu imtihon kelsa, alarga har on rizo ko‘rsat,
Sinov bergan sihatni ham O‘zi bergay aniq, albat.
Bandasiga ne hukm etsa, hikmati bor, itoat qil,
Bitganidan qutulmoqlik chorasizdir, bil, ey g‘ofil!
Noumidlik xanjarini ko‘kragingga urma ammo,
Ki Allohning qudratila yechilgaydir har muammo.

 Allohdan umidingizni uzmang. Sinovlarga sabr qiling, shundagina ulkan ajrlarni qo‘lga kiritasiz. Fazl ibn Sahl aytadi: “Kasalliklarda ne’matlar bor”. Bu borada quyidagilarga e’tiborli bo‘ling:

– gunohlardan tozalash;
– savobni qo‘lga kiritish;
– g‘aflatdan uyg‘onish;
– sog‘lik ne’matini eslab qo‘yish;
– tavbaga shoshilish.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Baqara surasi, 214-oyat.
[2]  Yusuf surasi, 83-oyat.