Muborak Ramazon oyi faziylatlari haqida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning Ramazonning ilk kechasida musulmonlarning gunohlari kechirilishi haqida qilgan xutbalari, va Abu Muhammad Abdulloh ibn Abdurrahmon Samarqandiy Dorimiy o‘zining Sunaniy Dorimiy (saylanma) hadislar kitobida, Muborak Ramazon oyi faziylatlari haqida bayon qilingan hadislar.
Anas (roziyallohu anhu) dan:
“Ramazon oyi yaqinlashgach, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shom namozidan keyin qisqa bir xutba qildilar:
Siz va Ramazon oyi bir-biringizni kutib olish arafasidasiz. Shuni ham biling, qiblaga qarab namoz o‘qiganlardan, ramazonning ilk kechasi gunohlari kechirilmay qolgan odam bo‘lmaydi, -dedilar” (“Al kanz”, 4-jild, 305-bet; Ibn Najjordan). (Payg‘ambarimiz va Sahobalar hayoti kitobidan).
Abu Muhammad Abdulloh ibn Abdurrahmon Samarqandiy Dorimiy o‘zining Sunaniy Dorimiy (saylanma) hadislar kitobida, Muborak Ramazon oyi faziylatlari bayon qilingan quyidagi hadisi shariflar keltiriladi;
Abu Hurayra (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Alloh taolo: “Odam bolasining har bir ishi (amali) o‘zi uchundir. Birgina yaxshilik o‘ntadan to yetti yuz barorbargacha tengdir. Faqatgina ro‘za men uchundir va uning ajrini O‘zim berurman, chunki u (odam bolasi) ovqat va unga bo‘lgan ishtahasini ham, ichimlik va unga bo‘lgan ishtahasini ham meni deb tark etadi. Shunday ekan u (ya’ni, ro‘za) faqat Men uchundir va uning ajrini O‘zim beraman”, dedi”.
Anas ibn Molik (raziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam birovni uylarida iftorlik qilsalar: “Agar uylaringizda ro‘zadorlar iftorlik qilsa va sizlarning pok taomlaringizdan yesa, sizlarning ustilaringizga farishtalar tushiriladi”, derdilar”.
Abu Hurayra (raziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qachonki Ramazon oyi kirsa, osmon eshiklari ochiladi, do‘zax eshiklari yopiladi, shaytonlar kishanlanadi”, dedilar”.
Abu Hurayra (raziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kimki Ramazon oyini iymon va savob umidida bedor o‘tkazsa, uning o‘tgan gunohlari kechiriladi, kimki qadr kechasini bedor o‘tkazsa, uning o‘tgan gunohlari kechiriladi”, dedilar.
Uboda ibn Somit (raziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bizlarni Laylatul Qadr haqida xabardor qilish uchun oldimizga chiqqanlarida musulmonlardan ikki kishi o‘zaro tortishayotgan edi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, men sizlarni Laylatul Qadr haqida xabardor qilish uchun chiqqandim. Falonchi bilan bilan falonchi o‘rtasida tortishuv bo‘layotganidan (uni) unutdim. Ehtimol bu xayrlidir. Uni oxirgi o‘n kunlikning beshinchi, yettinchi va to‘qqizinchi kechalaridan izlanglar”, dedilar”.
Jumamuratov Yaqub,
Taxiatosh tumani “Muhammad Murod eshon” masjidi imom-xatibi.
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.
Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.
Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.
Imom G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.
Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!
Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:
«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).
«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).
«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).
«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).
«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...» (Nahl surasi, 69-oyat).
«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).
Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Ahmad rivoyati.