“Ramazon – Kur’on oyi” Baqara surasi fazilatlari
Baqara “sigir” ma’nosini bildiradi. Qadimda bani isroillik bir kishi o‘ldirilganida, uning qotilini topa olishmaydi. Shunda Alloh taolo Muso alayhissalomga: “Qavmingga ayt, sigir so‘yib, uning bir bo‘lagi bilan o‘likni ursinlar”, deb buyuradi. Allohning buyrug‘i bajarilganidan so‘ng haligi o‘likka jon kirib, qotili kimligini aytib beradi. Sigir bilan bog‘liq voqea keltirilgani uchun bu sura Baqara deb nomlangan.
Baqara surasi Madinada nozil qilingan, 286 oyatdan iborat. Baqara Qur’oni karimdagi eng uzun suradir. Unda e’tiqod, ibodat, muomala, axloq, nikoh, taloq, idda masalalari bilan bir qatorda Muso alayhissalom qissasi, Fir’avn bilan Bani Isroil o‘rtasidagi mojarolar bayon etilgan. Nabiy sollallohu alayhi va sallam aytadilar: “Menga Tavrot o‘rniga yettilik, Zabur o‘rniga yuzlik, Injil o‘rniga masoniy berildi. Men Mufassal bilan afzal qilindim”.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Uylaringizni qabristonga aylantirib qo‘ymanglar! Baqara (surasi) o‘qiladigan uydan shayton qochadi”, deganlar.
Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har farz namozdan keyin Oyatul Kursiyni o‘qisa, uning jannatga kirishini faqat o‘lim to‘sib turadi, xolos”, dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Insonlarning sayyidi Odam, Arablarning sayyidi Muhammad. Lekin (menda) faxrlanish yo‘q, Forslarning sayyidi Salmon, Rumliklarning sayyidi Suhayb, Qoratanlilarning sayyidi Bilol, Tog‘larning sayyidi Tur tog‘i, kunlarning sayyidi Juma kuni, kalomlarning sayyidi Qur’on, Qur’onning sayyidi Baqara (surasidir), Baqaraning sayyidi Oyatul Kursiydir dedilar. Va yana «Bu oyat unda o‘qilgan xonadonga o‘ttiz kun shayton kirmaydi va sehrgar yerkak va ayol qirq kecha kirmaydi» dedilar.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har bir narsaning o‘rkachi (ulug‘i, sayyidi, afzali) bo‘ladi. Albatta Qur’oonning o‘rkachi Baqara (surasi)dir. Va unda bir oyat bor bo‘lib, u Qur’onning sayyidasidir. Va u Oyatul Kursiydir», dedilar.
Ubay ibn Ka’b roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Ey Abu Munzir, Allohning kitobidagi eng ulug‘ oyat qaysi ekanini bilasanmi?” dedilar.
“Alloh va Uning Rasuli biluvchiroqdir”, dedim.
“Ey Abu Munzir, Allohning kitobidagi eng ulug‘ oyat qaysi ekanini bilasanmi?” dedilar.
“Allohu laa ilaha illaa huu al-Hayyul Qoy-yum”, dedim.
Shunda u zot: “Allohga qasamki, senga ilm muborak bo‘lsin, ey Abu Munzir”, dedilar (Imom Muslim, Imom Abu Dovud rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Baqara surasining oxirgi ikki oyatini o‘qi, ular menga Arshning ostidagi xazinadan berilgan”, deganlar (Imom Ahmad rivoyati).
Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan
1. Allohga taqvo qilishni tijorat deb bil, shunda u senga molsiz foyda keltiradi.
2. O‘zingni senga muhtoj bo‘lmagan, lekin sen unga muhtoj bo‘lgan kishining o‘rniga qo‘y.
3. Xarsang toshlarni joyidan ko‘chirish, ongsiz odamga anglatishdan osonroqdir.
4. Jannatni talab qilishda oliy himmatli bo‘l.
5. Allohdan shunday umid qilki, u bilan Uning makridan omonda bo‘lma va Allohdan shunday qo‘rqki, u bilan Uning rahmatidan umidsiz bo‘lma.
6. Men hech qachon sukutdan afsuslanmadim. Agar gap kumush bo‘lsa, sukut — oltin.
7. Hikmat kambag‘allarni podsholarning majlislarida o‘tkazgan.
8. “Yo Robbim, meni mag‘firat qil” — deb ko‘p takrorla, zero Allohning bir soati borki, u vaqtda so‘rovchi rad etilmaydi.
9. Kim yolg‘on gapirsa, yuzining suvini (obro‘yi) ketadi, kimning xulqi yomon bo‘lsa, g‘am-tashvishi ko‘payadi.
10. Allohdan qo‘rq, lekin qalbing fojir bo‘laturib, odamlar seni hurmat qilishlari uchun o‘zingni ularga Allohdan qo‘rqadigan qilib ko‘rsatma.
11. Amal faqat yaqiniy ishonch (e’tiqod) bilangina mukammal bo‘ladi, kimning e’tiqodi zaif bo‘lsa, amali ham zaif bo‘ladi.
12. Yolg‘on gapirishdan ehtiyot bo‘l, zero u pishirilgan chumchuq go‘shti kabi ishtahalidir, lekin ko‘p o‘tmay egasini ichini yondiradi.
13. Majlisni ko‘zing bilan ko‘rib tanla, agar Alloh zikr qilinadigan majlis bo‘lsa, u yerda o‘tir. Agar olim bo‘lsang, ilming naf beradi, agar johil bo‘lsang, senga o‘rgatishadi, agar Alloh u majlisga rahmatini nozil qilsa, sen ham shu rahmatdan bahramand bo‘lasan.
14. Qarzdorlikdan ehtiyot bo‘l, chunki u kunduzi xorlik va tunda g‘amdir.
15. To‘qlik ustiga ovqat yemagin — chunki unday taomni yegandan ko‘ra itga tashlagan yaxshiroq.
16. Agar shayton senga shubha va gumon orqali kelsa, uni yaqiniy ishonch va nasihat bilan yeng, agar u tanballik va zerikish tomonidan kelsa, qabr va qiyomatni eslab yeng, agar u xohish va qo‘rquv tomonidan kelsa, unga dunyo tark etiladigan va qoldiriladigan narsadir, deb ayt.
17. Tilingdan chiqqan gaplarga ehtiyot bo‘l, sukut qilgan kishi omonda bo‘ladi, faqat foydasi bor gaplarni gapir.
18. Yuzingni niqoblashdan (ya’ni shubhali qiyofadan) saqlan — chunki, u kechasi odamlarni qo‘rqitadi, kunduzi esa xo‘rlik keltiradi.
19. Men tosh, temir va og‘ir yuklarni ko‘tardim, ammo yomon qo‘shnidan og‘irroq narsani ko‘rmadim.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV