Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalomning sunnatlarida ham vaqtning qimmati va ahamiyati alohida ta’kidlanadi. Qiyomat kuni Alloh taolo huzurida vaqt har bir insonning zimmasidagi ulug‘ bir mas’uliyat va qarz ekani zikr etiladi. Hatto hisob-kitob kunida bandaga beriladigan asosiy to‘rt savoldan ikkitasi ana shu vaqt haqida bo‘lishi hadislarda ta’kidlab o‘tilgan. Muoz ibn Jabal raziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi va sallam shunday dedilar: “Banda qiyomat kuni to‘rt xislatidan so‘ralmagunicha bir qadam ham oldinga siljiy olmaydi. Bu savollardan birinchisida – umrini nima bilan o‘tkazgani; ikkinchisida – yoshlik davrida nima bilan mashg‘ul bo‘lgani; uchinchisida – mol-dunyoni qay yo‘sinda (qaysi kasb orqali)topgani va nimalarga sarflagani; to‘rtinchisida – ilmiga qanday amal qilganidan so‘raladi”.
Ulug‘ tobe’inlardan Hasan Basriyning shunday so‘zlari bor: “Shunday zotlar bor ediki, sizlar dirham-dinorlaringizga haris bo‘lganingizdan ko‘ra ular vaqtlariga qattiqroq haris edilar... Odam bolasining har bir kuni quyidagi so‘zlarni aytib o‘tadi: “Ey odam bolasi, men yangi kunman va qiladigan amalingga guvohman. Agar o‘tib ketsam, qaytib kelmayman. Xohlagan ishingni qil, uning samarasini qariganingda topasan va xohlagan ishingni kechiktir, u senga aslo qaytib kelmaydi”.
Ulug‘lardan biri Abu Hafs Naysoburiy: “Har bir vaqtning o‘z odobi bor, kim vaqt odoblariga rioya qilsa ulug‘lar darajasiga yetadi”, deb aytgan.
Solihlardan biri yana shunday degan: “Bandaning vaqtlari to‘rt turli bo‘ladi, beshinchisi yo‘qdir: ne’matda kechgan vaqt, kulfatda o‘tgan vaqt, itoat bilan o‘tgan vaqt, ma’siyat-gunoh qilib o‘tkazilgan vaqt”.
Endi agar bu vaqt oylarning sayyidi Ramazon oyida behuda sarflansa nima bo‘ladi? Biz bu muqaddas oyda vaqtimizni qanday o‘tkazmog‘imiz lozim?
Mumkin emas – foydasiz!
Avvalo, Ramazon oyida o‘zimizni turli behuda, na dunyoimiz obodligi va na diminiz ravnaqiga hissa qo‘shmaydigan odatlar, voqeliklar va vaqtingizni o‘g‘irlovchi kishilardan uzoqlashing. Xo‘sh, buni qanday amalga oshirasiz?
Ishni saxarlikdan so‘ng to quyosh chiqquncha uxlamaslikka g‘arakat qiling.
Ramazon oyi odoblari, islom dini mohiyati va xulqingizni taftish etishga undovchi kitoblar va manbalar bilan astoyidil tanishib chiqing. Zero, amalni bajarishdan avval u haqda yetarlicha bildimga ega bo‘lmaslik oxir oqibat adashishlikka olib keladi.
Odamlar bilan tortishish, bahslashish, janjallashish kabi odatlardan uzoqlashing. Buning uchun voqelikka sukut bilan chetdan nazar tashlash kifoya.
Bozor, supermarket, hiyobon va boshqa joylarga qisqa sayru sayohatlarni imkon qadar kamroq amalga oshiring.
Yoqtirgan teleserial, badiiy film, konsert, shou hamda tomoshalarni ko‘rishni cheklang. Ular sizga hech qanday manfaat bermaydi. Aksincha vaqtingizni o‘g‘irlaydi va buning uchun keyinchalik qattiq nadomat chekasiz.
Ijtiomiy tarmoqlardan hech bo‘lmaganda bir oy foydalanmang. Agar ma’naviy ozuqa olishga yordamlashidiganlari bo‘lsa unda kunda 1 soat shug‘ullansangiz bo‘ladi.
Mumkin – foydali!
Ramazon oyida vaqtni foydali va unumli o‘tkazishuchun:
Ramazon oyi siz va oilangiz uchun fayzu barokat olib kelsin!
Saidabror Umarov
Bugun, 20 may kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtiroklarida “Haj – 2025” mavsumini yuqori darajada o‘tkazish bo‘yicha yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda haj delegatsiyasi a’zolari, ishchi guruhi, ellikboshilar va shifokorlar jamoalari ishtirok etdi.
Muftiy hazratlari haj kunlariga qadar ziyoratchilar bilan muntazam ma’rifiy suhbatlar tashkil etish, ularda hajning tartib-qoidalari, farz, vojib va odoblari, o‘ziga xos mashaqqatlarini tushuntirish hamda zikru duolar bilan mashg‘ul bo‘lish va barcha murojaatlarini ijobiy hal etish zarurligini ta’kidladilar. Shuningdek, yurtdoshlarimiz muborak zamindagi har bir daqiqasini g‘animat bilib, uni mazmunli va ibodatlar bilan o‘tkazishi hamda haj amaliga ruhan va jismonan tayyorgarlik ko‘rishuchun voiz ulamolar, ellikboshilar bor kuch-g‘ayratlarini sarflashi lozimligini alohida qayd etdilar.
Yig‘ilishda ziyoratchilarning ibodatlari mukammal bo‘lishi uchun ularga qulay shart-sharoitlarni muhayyo qilish borasida Makka va Madina shaharlaridagi ishchi guruhi faoliyat olib borayotgani, mehmonxonalarda ziyoratchilar uchun barcha sharoitlar hozirlangani, Mino, Arafot va Muzdalifadagi joylar ko‘zdan kechirilgani haqida ma’lumot taqdim etildi.
Shifokorlar guruhi rahbari Alisher Saatov va boshqa mutasaddilar so‘zga chiqib, tibbiy jihatlar, ziyoratchilar salomatligi, issiq kunlarda harakatlanish tartibi, qonun-qoidalarga amal qilish, transport xizmati, hojilar xavfsizligini ta’minlash va ogohlikga oid muhim tavsiyalar berdilar.
Yig‘ilish yakunida Haq taolodan bu yilgi haj mavsumi muvaffaqiyatli o‘tishini so‘rab, Qur’oni karim xatmlari va xayrli duolar qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati