Hozirgi globallashuv davri ma’naviy tarbiyani yanada boyitish, yoshlarni g‘arazli g‘oyalar ta’siridan himoyalashni taqozo etmoqda.
Yosh avlodning istiqbolini, yorqin kelajagini istaydigan har bir ota-ona tarbiya masalasiga jiddiy e’tibor bermog‘i zarur.O‘sib kelayotgan yosh avlodni diniy – milliy qadriyatlar asosida tarbiyalash, ular qalbida o‘z xalqi, Vataniga mehr-sadoqat tuyg‘usini kuchaytirish, ularni xar-xil buzg‘unchi kuchlarning axborot xurujlaridan ogoh etish, munosib himoya qilishdan iboratdir.
Global axborot tizimidagi xabarlarni «filtrsiz» qabul qilish oqibatida yoshlar ongi zaharlanmoqda.
Internet saytlaridan tarqatilayotgan xar xil yot g‘oyalar va axborotlarni yoshlar tomonidan qabul kilinayotganligi va uning oqibatlari jahondagi barcha mamlakatlar xalqlarini ham tashvishga solmokda.
Internetdanolingannarsato‘g‘ri, ishonchlivazararsizekaninibilishkerak. Yaxshi-yomonningfarqiga bormagan yoshlar internet orqali tarqatilgan har qanday ma’lumot-xabarlarni haqiqat deb qabul qilayotgani jiddiy xavotirga soladi.
Islom talimoti buzg‘unchilikni, odamlar qalbiga vahima, dushmanlik va fitna urug‘larini sochishni qattiq qoralaydi. Hammamizga ma’lumki, so‘nggi yillarda dinni o‘zlariga niqob qilib olgan oqimlar, toifalar paydo bo‘ldi. Ular g‘arazli maqsadlari yo‘lida jamiyatda buzg‘unchilik, begunoh odamlar qonini nohaq to‘kish kabi jinoyatlarni avj oldirib, fuqarolar tinchligini buzib, xalq orasida nizo chiqarishga harakat qilishmoqda.
Keyingi paytlarda internet bilan bog‘lik buzg‘unchiliklar, global tarmokdan qabih maqsadda foydalanayotganlar ko‘payib bormoqda. Ayniqsa, terrorchi tashkilotlar zalolatga boshlovchi elektron nashrlar va videolavhalar keng yoyishmoqda va yoshlarni o‘z domiga tortmoqda.
Yana ushbu terrorchi tashkilotlar yoshlarni o‘z tuzoqlariga ilintirishda internetdan ustalik bilan foydalanmoqda. O‘zlarini «yaqin do‘st» yoki «hidoyatga chorlovchi» sifatida tanitib, yoshlarni to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘itmokda. Aslida, ularning din va shariat haqida umuman ilmlari yo‘q, faqatgina to‘da boshidan yodlab olganlarini takrorlashdan nariga o‘tmaydilar. Boshqa tomondan qaraganda, ular bu johilligi bilan boshqalarni ham jar yoqasiga tortayotgani va kimningdir nog‘orasiga uynayotganini bilmaydilar. Bundaylar avval dinu diyonat, ibodat, jannat haqida turli jozibali so‘zlarni gapirib, g‘o‘r yoshlarni yo‘ldan urib, oxir-oqibatda, razolat qurboniga aylantirmoqda.
BugungikundaInternet tarmoqlaridan xalqaro terroristik va ekstremistik kuchlar ham faol foydalanishmoqda. Ayniqsa, g‘oyaviy va diniy soxta aqidalarni tarqatishda bir necha o‘nlab xorijiy messenjer va tarmoqlar jinoyatchilarga qo‘l kelmoqda.
Jumladan, ularorasida Telegram, Viber, WhatsApp hamda Skype tarmoqlari eng ko‘p ommalashgan. Bu to‘g‘rida Rossiyaning «Izvestiya» gazetasi xabar tarqatmoqda.Unga ko‘ra, ISHID jinoyatchilik to‘dasi bir necha minglab rossiyaliklarni aynan shu tarmoqlar orqali o‘z oqimiga tortgan.
«Internet hammagao‘zxohishigako‘raxizmatko‘rsatadi. Terrorchilar turli ruhiy va moddiy rag‘batlantirish orqali internet foydalanuvchilarning ishonchini qozonmoqda. Ular yolg‘on iddaolari bilan ishonchga kirishga xarakat qilishmoqda.
Bizlar albatta yoshlarimizni yot unsurlardan himoya qilish uchun internet olamidan to‘g‘ri foydalanishga, kitobxonlikka yoshlarni qiziqtirishimiz kerak.
Avazbek To‘rayev
Norin tumani “Qurbon ota” jome
masjidi imom xatibi
Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.
Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.
Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.