Arslon – mushuksimonlar oilasiga mansub bo‘lib, yirik sut emizuvchi vahshiy hayvondir.
Erkak arslonning og‘irligi 160-180 kg atrofida bo‘lib, ba’zilarining vazni 230 kg bo‘lishi mumkin. Uzunligi 3 metrga, yerdan balandligi bir metrga yetadi.
Urg‘ochi sher erkagiga qaraganda har tarafdan 30 sm qisqaroq bo‘ladi.
Arslonning tezligi soatiga 55 km.ga yetadi.
Ular asosan kechqurun ov qiladi.
Odatda urg‘ochi sherlar ov qiladi. Erkak arslon esa jamoani mudofaa qiladi.
Jamoada 5 ta urg‘ochi, 2 ta erkak sher bo‘ladi. Ayrim hollarda jamoa a’zolarining soni 40 tagacha yetishi mumkin.
Kim ov qilishidan qat’i nazar o‘ljani yeyishni erkak arslon boshlab beradi. U bir o‘tirishda 35 kilogacha go‘sht yeyishi mumkin.
Erkak arslon bir o‘zi ov qiladi. Agar o‘lja katta bo‘lsa, u holda guruh bo‘lib ov qiladi. O‘ljani qo‘lga kiritgach, uni bo‘g‘zidan tishlab, o‘lgunicha kutib turadi. O‘lgach, salqin joyga sudrab olib borib, o‘sha yerda yeydi. 270 kg keladigan zebrani bir o‘zi soyaga sudrab borishi mumkin. Bu og‘irlikdagi hayvonni 5-6 kishi sudray oladi.
Qari va yarador arslon odamga ham hujum qilishi mumkin.
Arslonlar asosan Markaziy Afrika mintaqasining qo‘riqlanadigan hududlari, Osiyoning Arabiston yarim oroli, Kichik, Old va Janubiy Osiyo, Hindiston kabi mamlakatlarning sahro, savanna va daryo bo‘yidagi o‘rmonlarida yashaydi.
Bundan tashqari dunyoning ko‘plab mamlakatlaridagi hayvonot bog‘larida ham arslonlar oila bo‘lib yashaydi.
Uning na’rasi 8 km uzoqlikdan eshitilishi mumkin.
Har 2 yilda bir marta 3-4 tadan bolalaydi. Homiladorlik davri 4-5 oy bo‘lib, bolalari 6-7 yoshida voyaga yetadi. Erkak arslon 3 yoshga yetganda, boshi va bo‘yin atrofidan yol chiqadi.
Arslonning ba’zi turlari Xalqaro tabiatni muhofaza qilish tashkilotining qizil kitobiga kiritilgan.
Internet ma’lumotlari asosida
Nozimjon Iminjonov tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bolalar bilan muomala qilish uslubi
Eringizning hurmatini joyga qo‘ying!
Erkak kishining oilada oila boshlig‘i, ota sifatida o‘z o‘rni bo‘lmog‘i lozim. Buning uchun ayol kishi turmush o‘rtog‘iga nisbatan mehr-muhabbatli, ayniqsa, farzandlarining oldida otaning hurmatini joyiga qo‘ymog‘i kerak. Soliha ayol har qanday vaqtda otalarining buyuk shaxs ekanini bildirib turadi va otani hurmat qilish, uni yaxshi ko‘rishda bolalariga o‘rnak bo‘lib, amaliy yo‘l ko‘rsatadi. Farzandlariga otasining go‘zal xislatlarini o‘rnak sifatida aytib beradi. Onaning farzandiga: “Mana shunday qilsang otang sendan xursand bo‘ladi. Bunday qilmagin, dadangning jahllari chiqadi. Dadangning sendan jahli chiqsa, Allohning ham g‘azabi keladi”, deya pand-nasihatlar qilmog‘i maqsadga muvofiqdir.
Arzimas bo‘lsa ham hadyalar bering!
Farzandingizga kichik bo‘lsa-da, hadyalar bering. Bayram kunlari, biror muvaffaqiyatga erishganliklari munosabati bilan, ayniqsa, hayit kunlari buni unutmang. Bu bilan farzandingizning sizga bo‘lgan mehr-muhabbati, e’tibori ortadi, kayfiyati ko‘tariladi, yaxshiliklar sari intiladi. Sovg‘alaringiz ichida u qiziqqan kitoblar bo‘lsa, undan-da yaxshi.
Farzandingizga quloq soling!
Farzandingiz bog‘chasida yoki maktabida nima bo‘lganini aytib berish uchun oldingizga kelsa, uning shashtini qaytarmang. So‘zlarini diqqat bilan tinglang. U siz bilan o‘zining his-tuyg‘ularini bo‘lishmoqchi bo‘ladi. Farzandingizning muvaffaqiyatlarini rag‘batlantiring, agarda u imtihondan yuqori baho olsa, yilni a’lo baholarga yakunlab, maqtov yorlig‘i bilan taqdirlansa, siz ham farzandingizni munosib baholang, shirin so‘zlaringiz bilan uni yanada ilhomlantiring.
Farzandlaringiz bilan hazillashib turing!
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bolalar bilan hazillashar va ularga mehr ko‘rsatar edilar. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam nevaralari Hasayinni o‘pdilar. U zotning oldilarida tamiymlik Aqro ibn Hobis o‘tirgan edi. U Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga: “Mening o‘nta bolam bor, ulardan birontasini ham o‘pmagan ekanman”, dedi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Rahm qilmagan kishiga rahm qilinmaydi” [1], dedilar».
Nabiy alayhissalom bolalar bilan hazillashar, ularning boshlarini silar edilar. Bolalar esa u zotning taftini, mehrini his qilishardi. Abdulloh ibn Ja’far roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi, u kishi aytadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qo‘llari bilan mening boshimni siladilar va: “Alloh, Ja’farga bolasi uchun o‘rinbosar bo‘l” [2], dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bolalarning yanoqlarini silaganlari borasida “Sahihi Muslim”da rivoyat keltiriladi. Jobir ibn Samura roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga namoz o‘qidim, keyin u zot uylariga chiqib ketdilar, men ham birga qo‘shilib oldim, yo‘lda ikkita yosh bola u zotning qarshilaridan chiqdi, har birining yanoqlarini alohida-alohida silab qo‘ydilar”.
Muoviyya roziyallohu anhu: “Kimning kichik yoshdagi farzandi bo‘lsa, farzandi bilan munosabatda o‘zini bolalardek tutsin”, deganlar.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Muttafaqun alayh.
[2] Imom Hokim rivoyati.