Hotin-qizlar huquqlarini mustahkam himoya qilish va bolalarning majburiy mehnatga jalb etilishiga qarshi kurash sohasida erishilgan natijalar alohida qayd etildi. O'zbekistonda ayollar va bolalar huquqlarini ta'minlash bo'yicha samarali islohotlar xalqaro hamjamiyat tomonidan yuqori baholanayotgani ta'kidlandi.
Tomonlar, odam savdosiga oid muammolar, ularning kelib chiqishi sabablari, bartaraf etish yo'llari, ushbu illatdan jabr ko'rganlarga zarur konsullik-huquqiy yordam ko'rsatish, aybdorlarga nisbatan esa qonuniniy chora ko'rish amaliyotlari bilan bog'liq bir qator dolzarb masalalar yuzasidan fikr almashdilar.
Fatma Al Baaj Almoatasem Belah, o'z navbatida, dunyo bo'ylab olib borilayotgan targ'ibot-tashviqot ishlari, amaliy tadbirlarga qaramay, hozirgi kunga qadar ko'plab odamlar «zamonaviy qullik» - odam savdosi qurboniga aylanib qolayotganini ta'kidladi. U O'zbekistonning ushbu global muommaga qarishi kurash bo'yicha vazifalarini va natijalarini yuqori baholadi. «Odam savdosidan jabr ko'rayotganlar orasida ayollar soni ortib borayotgani hamda transmilliy jinoyatchilik chegara tanlamasligi inobatga olinib, yuqoridagi muammolarni hal qilishda xalqaro hamkorlikni yanada kengaytirish muhim», - dedi Fatma Al Baaj Almoatasem Belah.
Bo'lib o'tgan suhbat yakunida O'zbekiston Bosh konsulligi va «Dubay ayollar va bolalarni himoya qilish jamg'armasi» o'rtasida odam savdosi qurboni bo'lgan ayollar hamda undan jabr ko'rganlarni himoya qilish maqsadida ikki tomonlama Hamkorlik memorandumini ishlab chiqish va imzolash to'g'risida kelishib olindi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Cavol: Issiq havoda ko‘p yurish natijasida ayrim odamlarda ikki oyog‘i orasi qizarib, achishadi. Ehromda shunday holatda malham, vazelin kabi narsalar surtsa bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Ehromdagi kishi siz aytgandek holatga tushib qolganda yoki tovoni yorilganda xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi mumkin. Bunda hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi. Agar xushbo‘y malham yoki vazelindan foydalansa, bunda sadaqa qilishi lozim bo‘ladi. Agar ko‘p marta surtsa, jonliq so‘yish vojib bo‘ladi. Shuning uchun bunday kasallikka duchor bo‘lgan inson imkon qadar xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu haqida fuqaholarimiz bunday deydilar:
وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.
“Ehromdagi kishi jarohat, oyoq yoriqlarini zaytun yog‘i bilan yog‘lasa, zimmasiga hech narsa vojib bo‘lmaydi. Chunki u xushbo‘ylik emas, balki xushbo‘ylik olinadigan narsa yoki bir jihatdangina xushbo‘ylik xolos. Kafforat vojib bo‘lishligi uchun uni xushbo‘ylanish uchun iste’mol qilgan bo‘lishi shart” (“Hidoya” kitobi).
Alloma Kamol Ibn Humom rahimahulloh aytadilar: “Ehromdagi inson yog‘ yoki sirkani yesa, jarohati yoki tovonidagi yoriqlariga surtsa yo qulog‘iga tomizsa, unga hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi” (“Fathul Qodir” kitobi).
Mulla Ali al-Qoriy rahimahulloh aytadilar:
ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا
“Agar xushbo‘y narsa bilan yoki xushbo‘ylik g‘olib bo‘lgan narsa bilan davolansa va ular olovda pishirilgan bo‘lmasa, so‘ng uni jarohatiga yopishtirsa va jarohat bir to‘liq a’zoni tashkil qilmagan bo‘lsa, sadaqa lozim bo‘ladi”. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.