Sayt test holatida ishlamoqda!
31 May, 2025   |   4 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:11
Quyosh
04:53
Peshin
12:26
Asr
17:33
Shom
19:52
Xufton
21:27
Bismillah
31 May, 2025, 4 Zulhijja, 1446

"Siz buyuk xulq uzradirsiz"

15.11.2018   8941   15 min.

Bizni O‘zining oxirgi payg‘ambari Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ning ummatlaridan qilgan va «Batahqiq, sizlar uchun – Allohdan va oxirat kunidan umidvor bo‘lganlar uchun va Allohni ko‘p zikr qilganlar uchun Rasulullohda go‘zal o‘rnak bor», degan Alloh taologa cheksiz hamdu sanolar bo‘lsin.

Hayotlarining har bir lahzasi biz uchun ibrat manbai bo‘lgan habibimiz va shafoatchimiz Muhammad mustafo (sollallohu alayhi vasallam) ga batamomu mukammal salovotu durudlar bo‘lsin.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam)ning ulkan va ibratli hayotlarining har bir lahzasini diqqat bilan o‘rganib, kelajak avlodlarga o‘ta aniqlik ila rivoyat qilib qoldirib ketgan sahobai kiromlarga Alloh taoloning roziligi bo‘lsin.
Tunlarni kunlarga ulab, omonat ila Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) ning hayot yo‘llari–siyratlari haqida tayyor kitoblar qoldirib ketgan siyrat ilmi ulamolariga Alloh taoloning rahmati bo‘lsin.

Ma’lumki, Rabiul avval oyining 12-kuni janobi Payg‘ambarimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ning tavallud topgan kunlaridir. Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)  milodiy sananing 571 yilida Makkai mukarramada arablar orasida obro‘li sanalmish Quraysh qabilasida tavallud topganlar. U zotning nasablari Ibrohim (alayhis salom)ga muttasil holda yetib borganligi haqida marhamat qilib:
     «Alloh taolo payg‘ambarlik uchun Ibrohim avlodlaridan Ismoilni, Ismoilning avlodlaridan Bani Kinonani, Bani Kinonadan Qurayshni va Qurayshdan Bani Hoshimni, Bani Hoshimdan esa meni tanlab oldi» – deganlar.
Alloh taolo Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ni ana shunday ulug‘ kishilarning pushtida saqlab kelib, otalari Abdulloh va onalari Ominadan tug‘ilishlarini iroda qildi. Tavallud topgan kechalarida bir qancha g‘aroib voqealar sodir bo‘lganligi tarix kitoblarida zikr qilingan. 

Jumladan, u zot tug‘ilganlarida bir nur paydo bo‘lib, uning ziyosi Shom diyoridagi qasrlarni yoritib yuborgan. Fors yurtidagi majusiylar sig‘inadigan, ming yillar davomida yonib turgan olov o‘chib qolgan. Mushriklar ibodat qiladigan but va sanamlar yuz tuban qulab tushgan. To‘rt yoshlik chog‘larida Halima as-Sa’diyyaning uyida yashagan vaqtlarida “shaqqi sadr” voqeasi sodir bo‘lib, ikki farishta u zotning ko‘kraklarini yorib, undan shaytonning nasibasini olib tashlaydilar. O‘n ikki yoshlarida amakilari Abu Tolib bilan Shom safariga chiqqanlarida tepalarida bir bulut soya solib borganligi, Busro degan joyga yetganlarida nasroniy rohib Buhayroning Payg‘ambarimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)  oxirzamon payg‘ambari bo‘lishlarini bashorat qilishi shular jumlasidandir.

Ma’lumki, Islom dini insoniyatni go‘zal xulqu odobga chorlash, ularni chin insoniy fazilatlar egasi qilib tarbiyalash uchun nozil qilingan bo‘lib, uning ta’limoti insoniyat hayotining barcha jabhalarini qamrab olgandir. Muqaddas dinimizning hayotbaxsh va o‘lmas qadriyatlari    mana o‘n besh asrdirki, hamon butun bashariyat nazarida hurmat va e’tiborga sazovor bo‘lib kelmoqda. Albatta, bu birinchi navbatda, biz ummati muhammadiyani o‘z dinimizga bo‘lgan muhabbatimizni yanada ziyoda bo‘lishiga sabab bo‘lsa, ikkinchidan, uning ta’limotlariga chin ixlos bilan amal qilmoqlikka undaydi. 
Alloh taolo O‘zining eng so‘ngi va komil dinini mukammal axloqi hamida sohibi bo‘lmish sarvari olam Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ga nozil qilishi ham bejiz emas, albatta. Zero, Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) dinimizning har bir zamon va makonga munosib bo‘lgan, shuningdek, har bir shaxsning iqtidoriga qarab taklif qilingan ko‘rsatmalarini biz ummatlari uchun o‘zlarining hayotlariga tadbiq qilib ko‘rsatib berdilar.

Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ning hayotlari har bir mo‘min-musulmon uchun ulkan tarbiya maktabidir. U zoti sharifning hayot yo‘llarini qunt bilan o‘rganib chiqqan har bir inson albatta, bunga amin bo‘lmay chorasi yo‘q. Shuning uchun ham Alloh taolo Qur’oni karimda:

«(Ey, imon keltirganlar!) Sizlar uchun – Alloh va oxirat kunidan umidvor bo‘lgan hamda Allohni ko‘p yod qilgan kishilar uchun Allohning payg‘ambarida go‘zal namuna bordir» (Ahzob surasi, 21-oyat) – deb, Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ni barcha mo‘min-musulmonlarga namuna bo‘lishga eng loyiq zot ekanliklarini bayon qilgan.
Yuqorida zikr qilib o‘tganimizdek, muqaddas dinimiz ko‘rsatmalari asosan, insoniyatni go‘zal axloqli bo‘lishga, bandaga Alloh taoloning oldidagi hamda jamiyat oldidagi burchu vazifalarini go‘zal suratda ado etishga, insonlar o‘rtasidagi munosabatlarni samimiy va beg‘araz amalga oshirishga targ‘ib qiladi. Albatta, Payg‘ambarimiz Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) bularning barchasida mo‘min-musulmonlarga o‘rnak ko‘rsatganlar.
Sarvari koinot (sollallohu alayhi vasallam)  butun olamlarga payg‘ambar bo‘lib kelgan bo‘lsalarda, birinchi navbatda oddiy bir inson edilar. Oddiy kishilar qatori yeb-ichar, bozorga borib ehtiyojlari uchun zarur bo‘lgan narsalarni harid qilar edilar. Aynan mana shu jihatlari hatto ba’zi bir johillarni hayratga solar edi. Ya’ni, payg‘ambardek zotning bunday oddiy insonlar qiladigan ishlar bilan mashg‘ul bo‘lishi ularni ajablantirar edi. Bu haqda Qur’oni karimda: «(Kufrda bo‘lganlar): “Bu qanday payg‘ambarki, (oddiy odamlardek) taom yesa va bozorlarda yursa?! - deydilar...» – deb xabar berilgan (Furqon surasi, 7-oyat).

Oisha onamiz (roziyallohu anho) dan rivoyat qilinishicha: «Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam)  ga taom keltirilsa, ishtahalari tortsa yer edilar. Agar ko‘ngillari tortmasa yemasdilar, lekin taomning kamchiligini aytib ayblamas edilar» (Imom Muslim rivoyati).
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) kamtarlik bobida ham nihoyat darajada yuksak o‘rin tutganlar. Buning misoli tariqasida quyidagi rivoyatni ko‘rish mumkin: Alloh taolo U zotga payg‘ambarlik bilan podshohlikni qo‘shib berilishi yoki oddiy banda bo‘lgan holda payg‘ambar bo‘lish ixtiyorini berganda, On hazratlari oddiy banda bo‘lgan holda payg‘ambar bo‘lishni tanlaganlar (Imom Bayhaqiy rivoyati). Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)  ning duolarini olib xizmat qilgan Anas ibn Molik (roziyallohu anhu) U zotning tavozeliklarini eslab: «Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) ga o‘n yil xizmat qildim. Lekin, menga biror marta ham «Uf» demadilar. Shuningdek, biror narsa qilsam “nima uchun uni qilding?», demaganlar, agar biror ishni qilmasam “nimaga buni qilmading?», deb aytmaganlar» – deganlar.

Demak, On hazratlari hech qachon biror kimsaga qo‘rs va dag‘al muomala qilmaganlar. Shirin so‘zlik va muloyimlik bilan muomala qilganlari uchun ham, insonlar U zotga ergashar, xizmatlarini qilishga oshiqishar edi. Bu haqda Qur’oni karimda ham:
«Allohning rahmati sababli (Siz, ey, Muhammad), ularga (sahobalarga) muloyimlik qildingiz. Agar dag‘al va toshbag‘ir bo‘lganingizda, albatta, (ular) atrofingizdan tarqalib ketgan bo‘lur edilar...» – (Oli-Imron surasi, 159-oyat) deb xabar berilgan.
Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) oila ahllari bilan xushmuomalada bo‘lar, uy yumushlari bilan ham shug‘ullanar edilar. Oisha (roziyallohu anhu) dan: «Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) oila ahllari bilan yolg‘iz qolganlarida o‘zlarini qanday tutardilar» – deb so‘rashganda, u kishi: «Juda muloyim muomala qilar, kulib, tabassum bilan boqar edilar. Shuningdek, oila ahllari xizmatida bo‘lar edilar. Hech kim U zotni sahobalari orasida oyoqlarini uzatib o‘tirganlarini ko‘rmagan» – deb javob berganlar.
Ko‘rinib turibdiki, sarvari koinot payg‘ambar bo‘lishlariga qaramay oilaga nisbatan zimmalaridagi burchlarini bekamu ko‘st ado etganlar. Ularning ro‘zg‘or yumushlariga ko‘maklashar, imkoniyatlari darajasida ahli ayollarini nafaqa bilan ta’minlar edilar. Ba’zi bir oila rahbarlari esa, ish va tirikchilikni bahona qilib yoki tarki dunyochilikka berilib oilasi, bola chaqasini nafaqa bilan ta’minlash, farzandlarining ta’lim-tarbiyasi bilan shug‘ullanishni unutib qo‘ymoqdalar. Albatta, bu musulmonchilikka to‘g‘ri kelmaydi. Har bir narsaning, jumladan, ishning ham, ibodatning ham o‘z vaqti bor. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): «Har bir haq egasining haqqini ado eting» – deganlar. Shunday ekan, ahli ayol va farzandlarimiz nafaqasi va ta’lim tarbiyasi bilan shug‘ullanishni ham unutmaylik. Oisha onamiz (roziyallohu anho) yana:
«Husni xulqda payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) dan o‘tadigan hech kim bo‘lmagan, zero u zot qachon biror kimsa chaqirganda doimo labbay deb javob berar edilar» – deganlar.
Ushbu hadisdan Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) ning hushxulqliklari, U Zotga murojaat qilgan kimsaga nisbatan hushmuomalada bo‘lishlarini ko‘rish mumkin. Ko‘rishganda salomlashish, chaqirganda labbay deyish, xayrlashganda esa, omonlik tilash biz mo‘min-musulmonlar uchun odatga aylanmog‘i kerak. Zero, insonlar o‘rtasidagi mehr-oqibat, ahil va inoqlikning ziyoda bo‘lishi birinchi navbatda, hushmuomala va shirin suhanlikka bog‘liqdir.

Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) sahobalariga nisbatan yaqin do‘stdek muomalada bo‘lar edilar. Qaysi bir inson bilan suhbatlashsalar unga shunday yaqin munosabatda bo‘lardilarki, hatto hamsuhbatlari xayolida – Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) meni hammadan ham ko‘proq yaxshi ko‘rar ekanlar, degan fikr qolar edi. Sahobalarini toqatlaridan ortiq ishga buyurmas, aks holda ularga o‘zlari yordamlashib yuborar edilar.
Rivoyat qilinishicha, Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) safarlarining birida sahobalariga bir qo‘yni so‘yib, taom tayyorlashga buyurdilar. Shunda birlari: Qo‘yni men so‘yaman desa, ikkinchilari, men esa terisini shilib, maydalayman dedi. Uchinchilari, uni pishirib taom tayyorlash esa mening zimmamga, dedi. Shunda Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): «U holda men o‘tin terib kelaman» – dedilar. Sahobalar: «Yo Rasulalloh! Siz qo‘yavering, o‘zimiz qilaveramiz» – deyishdi. Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) esa: «To‘g‘ri, bu ishni ham o‘zingiz uddalaysiz, ammo men sizlardan ajralib turishni xohlamayman. Chunki, Alloh taolo bandasini o‘z birodarlaridan ajralib turgan holda ko‘rishni yoqtirmaydi» – deb javob berdilar.
On hazratlarining ushbu sifatlari ham kamtarlik bobida biz uchun o‘rnak bo‘lmog‘i lozim. Chunki, ba’zi insonlarga obro‘ yoki bir oz mol-dunyo tegib qolsa, o‘zini yo‘qotib qo‘yadi. Boshqalarga nisbatan bepisand nazar bilan boqadi. Xalqimizda «Kamtarga kamol, manmanga zavol» – degan maqol ham bor. Qolaversa, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): «Kimki, Alloh uchun kamtarlik qilsa, Alloh taolo uning qadrini ko‘taradi» – deganlar.
«Shifoi sharif» kitobida keltirilishicha: Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) Habashiston podshohi Najoshiy tomonidan kelgan elchilarga o‘zlari xizmat qilganlar. Sahobalarning, bizlar xizmat qilamiz, siz qo‘yavering, deyishlariga qaramay, U zot xizmatdan to‘xtamadilar va: «Bular mening Habashistonga hijrat qilib borgan sahobalarimga xizmat qilishgan edi. Shuning uchun men ham ulardan o‘z qarzimni uzmoqdaman» – deganlar. Albatta, o‘zgalarning hurmatiga nisbatan hurmat bilan javob qaytarish ham go‘zal fazilatdir. Bizlar bu sohada ham Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) dan o‘rnak olmog‘imiz darkor.

Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) xayru saxovat bobida ham barchaga o‘rnak edilar. Ibn Abbos (roziyallohu anhu) dan rivoyat qilinadiki, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) odamlarning eng saxiyrog‘i edilar. Ayniqsa, Ramazon oyida U zotning saxovatlari yanada ortib ketar edi. Tongi sabo barchaga xush kayfiyat baxsh etgani kabi, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) ning saxovatlaridan ham barcha bahramand bo‘lar edi (Muttafaqun alayh).

Muhammad (sollallohu alayhi vasallam) ga Hiro g‘orida birinchi bor vahiy kelganda, Jabroil (alayhis salom) ning haybatlaridan qo‘rquvga tushib, uylariga kelib o‘ranib oladilar. Bo‘lgan voqeadan xavotirlanib, uni Xadicha onamiz (roziyallohu anho) ga aytib berganlarida, u kishi Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) ning go‘zal xulqlari tufayli U zotga hech qanday ofat va balo yetmasligini aytib, ko‘ngillarini ko‘taradilar va: 
«Allohga qasamki, U Sizni hech qachon xorlab qo‘ymaydi. Chunki, Siz qarindoshlik rishtasini bog‘laysiz, doim rost gapirasiz, muhtoj odamlarning og‘irini yengil qilasiz, mehmonni izzat-ikrom qilasiz, haqiqatparvarlarga yordam berasiz» – deydilar.
Albatta, bu borada ham biz Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) dan ibrat olmog‘imiz darkor. Afsuski, hozirgi kunimizdagi ba’zi kishilar qarindoshlar bilan silai rahm qilish, muhtojlarga yordam qo‘lini cho‘zish, rostgo‘ylik, insof, adolat kabi fazilatlarga ham bee’tibor bo‘lib qolmoqdalar. Ba’zi bir kimsalar o‘z aka-ukalari bilan san-manga borishib, o‘rtadagi qarindoshchilikka chek qo‘ysalar, ba’zi birovlar esa, qo‘ni-qo‘shnichilik haqlariga rioya qilmay, ularga ozor yetkazib qo‘yadilar. Ba’zida ko‘cha-ko‘yda yoshlarning kattalarga nisbatan hurmatlarini saqlamasligi, kuzatilmoqda. Albatta, bular musulmonlar sha’niga nomunosib bo‘lgan holatlardir. 
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) Islom dinining mazmun mohiyatini o‘zlarining kundalik hayot tarzlari, amallari va purma’no so‘zlari orqali namoyon qilib berganlar. U zotning:
«Payg‘ambar bo‘lib kelishimning asosiy boisi go‘zal axloqni tamomiga yetkazishdan iboratdir» – degan so‘zlarida Islom dinining asl mohiyati ifodalab berilgandir. 
Shunday ekan, Alloh taoloning rizosini istagan, dunyo va oxiratining farovonligini xohlagan har bir mo‘min-musulmon kishi Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) ni o‘zi uchun ibrat qilib olmog‘i lozim.

Hayotlarining har bir lahzasi biz uchun ibrat manbai bo‘lgan habibimiz va shafoatchimiz Muhammad mustafo (sollallohu alayhi vasallam) ga batamomu mukammal salovotu durudlar bo‘lsin.

Alloh taolo barchalarimizni go‘zal xulq sohibi bo‘lmoqligimizni nasib qilsin!


Habibulloh ABDURAZZAQOV
«Hazrati Imom» jome masjidi imom-noibi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Kataraktaning davosi

21.05.2025   5697   7 min.
Kataraktaning davosi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


(Qur’oniy dori)

Savol: Ko‘zga oq tushganda jarrohlik yoki dori tomizishdan boshqa muolajalar ham bormi?

Javob: Ilmiy qo‘llanma va ilmiy nazariyalarda umumiy urinishlar bor. Ular ko‘proq proteinni almashtirishga, xususan, oq tushgan ko‘zni avvalgi holatiga qaytarishga qaratilgan. Gohida kimyoviy yo‘l bilan imkon topiladi. Bu o‘zgartirish juz’iy xolos, mukammal bo‘lmaydi. Ammo kimyoviy yo‘lni ko‘z gavharidagi proteinga qo‘llash mumkin emas.


Savol: Mana shunday nuqsonli yechimlargina mavjud bo‘lgan kasallikka qanday qilib siz Qur’oni karim orqali davo topdingiz?

Javob: Yuqorida aytib o‘tganimdek, ko‘z gavharining tashqi yuzasi parda bilan qoplangan bo‘lib, unda protein bor. O‘sha proteinning tarkibi o‘zgarsa, gavharning holati ham o‘zgarib, oqibatda xiralik kelib chiqadi. Shuning uchun biz o‘sha proteindagi fiziologik o‘zgarishni tiklashning tabiiy uslubini qidirdik. Bunda bizga Yusuf surasidagi quyidagi oyatlar yordam berdi:

«U bulardan yuz o‘girib, «Esizgina Yusuf!» dedi va qayg‘udan ko‘zlariga oq tushdi. U dardini ichiga yutdi (ojiz bo‘lib qoldi)» (84-oyat). Yusuf alayhissalom Robbimizdan kelgan vahiy sababli akalaridan otalari huzuriga ko‘ylagini olib borishni talab qildilar:

«Mana bu ko‘ylagimni olib borib, otamning yuziga tashlangiz, ko‘zi ochilur. So‘ng barchangiz ahlingiz ila huzurimga kelinglar. Karvon (Misrdan) yo‘lga chiqqan vaqtda otalari (Ya’qub alayhissalom o‘z uylarida turib, huziridagi kishilarga): «Meni aqldan ozgan demanglar u, lekin men Yusufning hidini sezmoqdaman», dedi. Ular: «Allohga qasamki, albatta, sen eski adashuvingdasan», dedilar. Xushxabarchi kelib, (ko‘ylakni) uning yuziga tashlagan edi, u yana ko‘radigan bo‘ldi. U: «Men sizlarga: «Allohdan sizlar bilmaydigan narsani bilaman», demaganmidim?» dedi» (Yusuf surasi, 93–96-oyatlar).

Yusuf alayhissalomning ko‘ylaklarida qanday shifo bo‘lishi mumkin edi? Bu haqda o‘ylab-o‘ylab, terdan boshqa narsani topmadik. Shundan so‘ng inson tanasidan ajraladigan terning tarkibiy elementlarini o‘rgandik. An’anaviy jarrohlik yo‘li bilan ko‘zdan chiqarib olingan, xiralashgan gavharni olib, terga botirib ko‘rganimizda uning biroz shaffoflashganini ko‘rdik. So‘ngra savol tug‘ildi: bu holatda terdagi barcha moddalarning shunday ta’siri bormi yoki undagi qaysidir bir moddaningmi? Javob shuki, bu uning tarkibidagi bir moddaning – karbamidning («mochevina») ta’siri ekan. Bu moddani kimyoviy usul bilan ham tayyorlab, laboratoriya sharoitida ko‘zi xiralashgan yoki ko‘ziga oq tushgan hayvonlarda sinab ko‘rildi. Biroq kuzatuvlar davomida kimyoviy yo‘l bilan tayyorlangan o‘sha malham bu kasallikni tuzatmadi, balki ko‘z gavhariga oq tushishiga sabab bo‘ldi. Bu narsa yo‘naltirilgan maxsus chiroq (slit lamp), ultratovush hamda ko‘z gavharidan akslangan ultrabinafsha nur yordamida tekshirib ko‘rildi. Bundan keyin kompyuterdagi fiziologik okulyarda 250 ming dollar to‘lab, yarim soat tajriba o‘tkazilganida uning yorug‘lik akslantirish darajasi 2 foizdan oshmadi. Lekin inson teridan tayyorlangan tomchi quyilganda 15 daqiqada 2 foizdan 60 foizga yorug‘lik darchasi ochildi. 20 daqiqada 90 foizga ziyodalashdi. 30 daqiqada 95 foizga ziyodalashdi. 60 daqiqada 99 foizga ziyodalashdi.


Savol: Bu tomchida nojo‘ya ta’sirlar kuzatildimi?

Javob: Mutlaqo. Ter tanadan ajralib chiqadigan modda bo‘lib, yuqorida aytganimizdek, uning tarkibi karbamidning tarkibi bilan deyarli bir xil. Shuning uchun bu malham konsentratsiyasini o‘n barobarga oshirib, hayvonlarda tajriba o‘tkazish lozim. Bunda malham organizmga og‘iz orqali yoki bevosita yurakning protein pardasiga kiritish orqali singdirildi. Ushbu tajribada ham nojo‘ya ta’sirlar kuzatilmadi, malham jigar, buyrak, miyaga yoki qon tarkibiga umuman ta’sir ko‘rsatmadi.


Savol: Bu tajriba quyonlar ustida o‘tkazilgan ekan. Agar buni insonning fiziologik ko‘zi ustida o‘tkazilsa, nima bo‘ladi?

Javob: Bunday tajriba 250 ta ko‘ngilli ishtirokchi ustida o‘tkazilganida 90 foizdan ko‘proq kishilarning ko‘zidagi oqlik ketib, ko‘rishi avvalgi holiga qaytdi. Klinik tekshiruvlar shuni ko‘rsatdiki, qolgan 10 foiz kishilarning ko‘z gavharida shaffoflik kuzatilgan, biroq ko‘z to‘rida boshqa kasallik bo‘lgani uchun ularning ko‘rishi yaxshilanmagan.


Savol: Ana shu tomchi ko‘zdagi kataraktadan boshqa ko‘z kasalliklariga shifo bo‘la oladimi?

Javob: Ha, ko‘zdagi shox pardaga ham shifo bo‘ladi. Ko‘z zaiflashganda oqlik yuzaga kelishi ana shu shox parda sirtida sodir bo‘ladi. Bu qon quyilgandagi yoki shox parda tarkibidagi proteinining tabiatida o‘zgarish bo‘lgandagi holatdir. Tajribalardan sobit bo‘ldiki, ushbu tomchini ikki hafta davomida har kuni ikki martadan quyib borilsa, ko‘rish xususiyati yaxshilanib, asl holiga qaytadi.


Savol:  Shox pardadagi oqlik avvallari qanday muolaja qilinar edi?

Javob: Avvallari o‘lgan kishining ko‘z shox pardasini ko‘chirib o‘tkazish orqali muolaja qilinar edi. Ilova qilib aytadigan bo‘lsak, bunda ko‘rish quvvati avvalgi holiga qaytmas edi.


Savol: Siz o‘zingizni qanday his qildingiz? Chunki siz butun insoniyatga Qur’on voqeligidan muolaja taqdim qildingiz. Vaholanki, ichimizdagi ba’zi kishilar dunyoviy ishlarga yoki ilmiy bahslarga Qur’onning aloqasi yo‘q deb hisoblashadi.

Javob: Men bu ishim bilan ilmning zakotini ado qildim, deb hisoblayman. Axir molning zakoti chiqarilganidek, ilmning ham zakoti chiqariladi-ku? Axir ilm insonlarning yaxshi kuniga xizmat qilishi kerak! Bundan tashqari, ushbu amaliy tajriba sababli Qur’oni karimning azamatini va ulug‘ligini yana bir bor his etdim. «Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz. U zolimlarga ziyondan boshqani ziyoda qilmas» (Isro surasi, 82-oyat). Shunga binoan, bu ulug‘ Kitobga qaytishni umid qilaman. Agar haqiqiy ma’noda qaytsakkina, avvalgi davrimizni qo‘lga kiritib, butun insoniyatni hidoyatga chorlay olamiz.


Savol: Bu dori bozorlarga chiqarilganida unga «Qur’oniy dori» deb ishora qilinadimi?

Javob: Ha, biz bu dorini ishlab chiqaruvchi shirkatga «Bu Qur’oniy dori», deb yozib qo‘yishni shart qilganmiz. Toki butun olam ana shu Qur’onning rostligini, dunyo va oxiratda odamlarni baxtli qilishda faol ekanini bilsin. Suhbatimiz oxirida yangi bir bahsni, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) hadisi sharifda vasf qilganlaridek, ko‘z tibbiyotidagi boshqa bir dorini taqdim etmoqchiman. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) «Qo‘ziqorin ham bir ovqat turi bo‘lib, uning suvi ko‘z uchun shifodir», deganlar.

Inshaalloh, Allohning izni bilan mana shu bahs ham kelajakda keng qamrovli ilmlarni ochib beradi.

“Qur’on va Sunnatdagi ilmiy mo‘jizalar” kitobidan