Hadisi sharif Islom dinining Qur’oni karimdan keyingi asosi hisoblanadi. Hadis ilmini mukammal o‘rganish Islom diniga bid’at-xurofotlar kirishidan himoya qiladi. Bu ilm bo‘lmasa, hadislarning sahih va to‘qimalari aralashib ketadi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam va boshqalarning so‘zlari farqlanmay qoladi. Bu borada Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Kim menga qasddan yolg‘on to‘qisa, o‘z joyini do‘zaxdan tayyorlasin»,- deganlar (Imom Buxoriy). Bu esa muqaddas Islom dini sofligiga salbiy ta’sir qiladi. Shuning uchun hadis ilmini to‘liq va mukammal o‘rganish lozim bo‘ladi.
Yurtimizda barcha sohalar kabi diniy-ma’rifiy sohada ham ulkan islohotlar bo‘lmoqda. Prezidentimizning 2018 yil 16 apreldagi «Diniy-ma’rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi farmonining ijrosini ta’minlash maqsadida 1 noyabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «Hadis ilmi maktabi faoliyatini tashkil etish va qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarori qabul qilindi.
Azal-azaldan Islom dini ravnaqiga o‘zining munosib hissasini qo‘shib kelayotgan diyorimizda musulmonlar uchun yana bir quvonchli xabar parvoz qila boshladi. Bu Samarqand viloyatida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tashabbusi bilan asos solingan Hadis ilmi maktabining ochilishidir. Imom Buxoriy va Imom Termiziylarni yetishtirgan bu o‘lkadan yana ko‘plab dunyoga ustoz bo‘ladigan ulamolar yetishib chiqishiga aslo shubha yo‘q. Ushbu maktabning “Hadis ilmi sultoni”atalmish Imom Buxoriy rahmatullohi alayhi mangu qo‘nim topgan diyorda bunyod etilishi ham bu dargohda ilm oluvchilarga o‘zgacha bir kuch va g‘ayrat baxsh etsa ajab emas. Ma’rifatga oshifta xalqimiz, hadis ilmiga chanqoq bo‘lib turgan paytda, bu bilim dargohi tashna qalblarni qondirgan zilol suvdek halovat baxsh etdi desak ayni haqiqat bo‘ladi. Har qanday farzand ham ota-bobosi bajargan ishni qilishga, ularning izidan borishga moyil bo‘ladi. Yoshlarimizdan kelajakda butun dunyoga mashhur olimlar yetishib chiqishiga hech shubha yo‘q. Chunki bizning avlodlar tomirlarida butun jahonga O‘zbek ilmini taratgan Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Dorimiy kabi buyuk muhaddislarning qoni jo‘shib oqmoqda. Aynan shu xususiyatlarni o‘z vaqtida payqab, ilm eshiklarini keng ochayotgan yurtboshimizning bunday xayrli ishlariga tasannolar bo‘lsin! Ha, bu diyorning farzandlari azaldan dunyoga ustozlik qilib kelgan, shunday ekan bu odat davom etishdan to‘xtamaydi.
Bu ulug‘ yurtdan ko‘plab Buxoriylar, Termiziylar chiqadi. Negaki, bu millatning oqil va dono yo‘lboshchisi xalqiga nurafshon yo‘lni ko‘rsatib, ilm bulog‘iga chorlab turibdi, o‘sha ilmning sharqiroq anhorlaridan yana biri bu - Samarqandda ochilgan hadis ilmi maktabidir. Hadis ilmi bo‘yicha dunyoning eng yirik ulamolaridan biri Shayx Muhammad Avvoma bunday deydi: «O‘zbekistondan yetishib chiqqan Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi allomalarning Islom ilmlariga qo‘shgan buyuk hissasini butun dunyo e’tirof etadi. Bu diyor dunyo mamlakatlariini yoritgan olamga nur taratgan zamin hisoblanadi. Jadal rivojlanib borayotgan O‘zbekistonda adolatli rahbar boshchiligida insonlar farovonligi, ularning to‘kin hayoti yo‘lida xayrli ishlar amalga oshirilmoqda. Hozir O‘zbekiston katta taraqqiyot yo‘lida. Ishonamanki, ushbu mamlakatning kelajagi buyuk bo‘ladi, inshaalloh».
Barcha-barcha Islom shaydolari, hadis ilmi oshiftalariga bu yangi va nurafshon dargoh muborak bo‘lsin!
Ziyouddin MIRSODIQOV,
«Ko‘kaldosh» o‘rta maxsus islom bilim yurti mudiri
“IQNA” saytining “Maspero” nashriga tayanib xabar berishicha, Misr milliy matbuot tashkiloti rahbari, yozuvchi Ahmad al-Muslimaniy Misrdagi taniqli qorilarining fotosuratlari, qo‘lyozmalari, shartnomalari, yozib olingan qiroatlari va ularga tegishli bo‘lgan ashyolarni o‘z ichiga olgan “Qur’on qorilari muzeyi” tashkil etilishini ma’lum qildi. Uning aytishicha, muzey Qur’oni karim radio tarmog‘iga aloqador bo‘lib, unga “Maspero” radio va televideniye binosida maxsus joy ajratilgan.
Al-Muslimaniyning so‘zlariga ko‘ra, muzeyga eng ko‘zga ko‘ringan nufuzli Qur’on karim qorilarining oilalari bilan yangi muzey uchun qorilarga tegishli ashyolarni yig‘ish uchun munosabatlar o‘rnatilgan. Muzey taqdim etilgan ashyolar ko‘rgazmaga qo‘yilganidan keyin tartibga keltiriladi va ommaga tashkillashtirilgan tashriflar uchun faoliyatini boshlaydi.
Ilyosxon Ahmedov tayyorladi