Kuni kecha matbuotda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Diniy-ma’rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora tadbirlari to‘g‘risida»gi farmoni e’lon qilindi.
Yaxshi gapning qanoti bo‘ladi, deganlaridek, mazkur tarixiy hujjatni yurtdoshlarimiz o‘zgacha xush kayfiyat, ko‘tarinki ruh bilan kutib oldilar. Farmonda ko‘p asrlik milliy va diniy qadriyatlarimizni avaylab asrash, dunyo ilm-fani va madaniyati rivojida ulkan hissa qo‘shgan ajdodlarimizning bebaho merosini o‘rganish, shu asosda yoshlarni komil inson etib tarbiyalash, jamiyatda barqaror ijtimoiy-ma’naviy muhitni ta’minlashning muhim shartlaridan biri ekanligi alohida ta’kidlangan.
Ta’bir joiz bo‘lsa, Farmon aynan ana shu maqsadlarga xizmat qilishga da’vat etadi. Mamlakatimizda diniy bag‘rikenglik, vijdon erkinligi naqadar muqaddas ekanligini yana bir karra ifodalaydi.
Ma’lumki, keyingi yillarda muqaddas dinimizga xizmat qilish yo‘lida, umuman, diniy-ma’rifiy sohada misli qo‘rilmagan islohotlar amalga oshirilmoqda. Islom sivilizatsiyasi markazi, Islom akademiyasi, Mir-Arab oliy madrasasi, Imom-Buxoriy va Imom-Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlarining boy madaniy merosi keng ommalashtirilmoqda. Qur’on musobaqalarining o‘tkazilishi, asl inoyat bo‘lgan go‘zal tilovatlarning mamlakatlarimiz ommaviy axborot vositalarida baralla yoritilishi, yangi masjid va namozxonalarning ochilishi haqida ko‘p va xo‘b gapirish mumkin.
Farmonda diniy-ma’rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirishning ustuvor yo‘nalishlari aniq va ravshan belgilab berilgan. Bu oldimizga yangidan-yangi dolzarb vazifalarni qo‘ymokda va mas’uliyatimizni oshirmoqda. Endi avvalgidek, ya’ni eskicha qolip bilan ishlab bo‘lmaydi. Har birimiz joylarda ijtimoiy-ma’naviy muhit barqarorligini ta’minlash ishiga o‘zimizning munosib hissamizni qo‘shishimiz lozim. Farmon matni bilan tanishar ekanmiz, yana bir karra biz, diniy soha vakillarini ish joyi asli odamlar orasida, degan qat’iy fikrni mustahkamlab oldik.
Haqiqatan ham, hamisha odamlar orasida bo‘lish, ularga yaxshilikni targ‘ib qilish, yomonlikdan qaytarish ham farz, ham qarz ekanligini bir daqiqa ham unutishga xaqqimiz yo‘q. Chunki odamlar biz din vakillariga ko‘proq ishonadilar. Ayni vaqtda esa, biz bundan to‘g‘ri va oqilona foydalanishimizni davrning o‘zi taqozo etmokda.
Farmonning har bir jumlasi, har bir satri haqida uzoq va maroqli mushohada yuritish mumkin. Ushbu hujjat bilan diniy ijtimoiy jarayonlarni o‘rganish, axborot-tahlil markazi, O‘zbekiston xalqlararo Islom akademiyasi, uning tarkibida mintaqaviy filiallarga ega bo‘lgan malaka oshirish markazlari, Hadis ilmi maktabi, «Vaqf» hayriya jamoat fondi tashkil etilayotganligi, «Ziyo» media markazi ishi samaradorligini oshirish chora-tadbirlari, «Imom-Buxoriy” davlat mukofotining ta’sis etilishi va boshqalar har bir mo‘min-musulmon zamondoshimiz qalbida faxr va iftihor tuyg‘ularini jo‘sh urdirishi shubhasiz, belgilangan chora tadbirlar doirasida diniy-ma’rifiy tashkilotlarning moddiy-texnik ta’minotini mustahkamlash, soha vakillari mehnatini munosib rag‘batlantirish, ijtimoiy himoyasini kuchaytirish kabi masalalar ham qamrab olingani tahsinga sazovor.
Bu Farmonning qadr-qimmati ko‘pni ko‘rgan, keksa diniy ulamolarimizning suhbatlariga kuloq tutib, yani o‘tmishda ular qanday qiyinchiliklarga va taqiblarga duch kelganliklarini mushohada qilganimizda yana o‘n karra ortadi, desak mubolag‘a bo‘lmas. Shularni o‘ylab, bugungi dorilamon kunlarga yetib kelganligimizga shukronalar qilamiz. Bir paytlar xo‘rlangan diniy soha xodimlari, imom-xatiblar bugun jamiyatimizning eng ilg‘or vakillariga aylanganligi uchun Yaratganga hamdu sanolar aytamiz.
Xulosa o‘rnida aytish mumkinki, Farmon satrlarida muqaddas dinimizning asl insonparvarlik mohiyati, ezgulik, tinchlik va insoniylik kabi fazilatlari azaliy qadriyatlarimiz ifodasi ekanligi to‘laqonli aks etib turibdi. U Vatanimiz ravnaqi, xalqimiz baxt-saodati yo‘lida tinmay samarali mehnat qilishga undaydi. Diniy-ma’rifiy sohadagi faoliyatimizni yangi sifat bosqichiga ko‘tarishga xizmat qiladi.
E’tibor bergan bo‘lsangiz kerak, keksalarimiz duoga qo‘l ochganlarida dini Islomga quvvat bersin, deb niyat qiladilar.
Islom ma’rifatini, uning olijanob qadriyatlari, ezgu insoniy tamoyillarini teran tushungan, nafaqat xalqimizga, butun bashariyatga yaxshilik istab yashayotgan, muqaddas dinimizga xolis xizmat qilayotgan Yurtboshimizdan Alloh rozi bo‘lsin!
M.MIRJALILOV
Qibray tumani bosh imom-xatibi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga yurish ham g‘animat edi. Bunaqangi imkoniyat bo‘lib qolsa, sahobalar darrov undan foydalanib qolishar, imkoniyatni qo‘ldan chiqarishmas edi. Muoz ibn Jabal roziyallohu anhuning saodatiga qarang!
Bir kuni u Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga ketayotib so‘radi:
- Yo Rasulalloh! Shunday amalni aytingki, u meni jannatga kiritib, do‘zaxdan uzoqlashtirsin! Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar:
- Juda ham katta ishni so‘rading. Bu ish Alloh oson qilgan kishiga osondir: Allohga ibodat qilib, Unga hech narsani sherik qilmaysan; namozni qoim qilasan; zakotni berasan; ramazon ro‘zasini tutasan, Baytullohni haj qilasan! So‘ng yana dedilar:
- Ey Muoz! Senga yaxshiliklar eshigini ko‘rsataymi? Ro‘za qalqondir, sadaqa suv olovni o‘chirgani kabi xatolarni o‘chiradi, kishining kecha qorong‘usida o‘qigan namozi... - deb ushbu oyatni o‘qidilar: «Ularning yonboshlari yotar joydan yiroq bo‘lur. Ular Robblariga qo‘rquv va umidvorlik ila duo qilurlar va o‘zlariga rizq qilib berganimiz narsalardan infoq qilurlar» (Sajda surasi, 16- oyat).
So‘ngra yana dedilar:
- Ey Muoz! Senga barcha ishlarning boshi, ustuni va eng yuqori cho‘qqisi nimaligini aytaymi? Ishlarning boshi Islom. Uning ustuni namoz. Yuqori cho‘qqisi esa, Alloh yo‘lidagi jihoddir!
So‘ngra yana dedilar:
- Ey Muoz! Bularning barchasining asosini aytaymi?
- Ayting, ey Allohning Rasuli!
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tillarini ushlab:
- Mana buni tiy! - dedilar.
Muoz roziyallohu anhu dedi:
- Ey Allohning Nabiysi! Biz aytayotgan gapimiz tufayli ham tutilamizmi?
Nabiy alayhissalom dedilar:
- Onang seni yo‘qotsin, Muoz!
Insonlarni yomon tillari do‘zaxga yuztuban qulatmasa, boshqa nima qulatadi?!
Tilning suyagi yo‘q, ammo har qanday suyakni sindirishi mumkin. Qancha-qancha kishilar kimningdir hazil tariqasida aytgan qo‘pol gapi uchun kechasi bilan uxlay olmasdan, to‘lg‘anib chiqadi. Majlis tarqalib ketishi mumkin, ammo aytilgan gap pichoq singari uning qalbida sanchilgan holatda qoladi!
Qancha-qancha qizlarga kelgan sovchilar qo‘shnilar aytgan birgina yomon ta’rifni eshitib, jim qaytib ketadi. Aslida, u qizlar hasadgo‘y qo‘shnilarning bo‘htonidan pokiza edi!
Chaqimchilarning, «bo‘lsa, ko‘rolmaydigan, bo‘lmasa, berolmaydigan» kishilarning dastidan qancha-qancha insonlar ishidan, bola-chaqasining rizqidan ajraladi!
Yolg‘on guvohlik beruvchi birgina so‘z bilan qancha-qancha meroslar tortib olinadi, odamlar haqqidan mahrum qilinadi. Haqlar nohaq o‘zlashtiriladi!
Hasad, kin-adovat tufayli aytilib olov yoqilgan birgina chaqimchilik bilan qancha-qancha do‘stlar ajralib ketishadi. Do‘stlik dushmanlikka aylanadi. Muhabbatga to‘la qalblar oqibatda adovatga to‘ladi!
Gapimizga, qalamimizga va ijtimoiy tarmoqlardagi yozuvlarimizga, kishilarga raddiyalar berishimizga nazar solaylik. Avvalo o‘z sahifamizni to‘ldirayotganimizni unutmaylik.
Axir insonlarni do‘zaxga yomon gaplar kiritmasa, nima kiritadi?!
«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi