Cavol: Namozda esnash yaxshi emas, deb eshitdim. Ammo esnash ixtiyorsiz kelsa, nima qilish kerak?
Javob: Ibodat paytida esnash xushu’ va xuzu’ni ketkazadi. Boshqa paytlarda ham esnashni ulamolar yaxshi sanashmagan. Shu sabab namozxon esnashni qaytarishga harakat qilishi lozim. Ammo qaytarolmasa chap qo‘li orqasi bilan og‘zini yopishi kerak.
Qiyomda turgan paytda ko‘p harakat bo‘lmasligi uchun o‘ng qo‘l orqasi bilan og‘iz berkitiladi. Chunki qiyomda namozxonning o‘ng qo‘li chap qo‘lining ustida bo‘ladi. Ammo oldin esnashni qaytarishga harakat qilish kerak. Quduriy aytadi: “Ko‘p bor sinadik, esnashni qaytarishga harakat qilinsa, u to‘xtar ekan” (“Fatovoyi Qozixon”).
“Tuhfatul muluk” kitobida, Payg‘ambarimizning namozda aslo esnamaganlarini, ko‘ngildan o‘tkazib, Alloh taologa chin dildan itoatli, iltijoli holatda turish odamni namozda esnash kabi ortiqcha harakatlardan saqlaydi, deyilgan (“Sharhul Viqoya”).
O‘MI Matbuot xizmati
Savol: Birovning telefoni va undagi ma’lumotlarni ruxsatsiz ko‘rish mumkinmi? Chunki ba’zan avtobus, metro kabi ommaviy transport vositalarida ayrim shaxslarning shunday ishlar qilayotganiga guvoh bo‘lib qolamiz?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, birovning telefonidan uning ruxsatisiz foydalanish yoki undagi ma’lumotlarni o‘qish shar’an to‘g‘ri emas. Bu birovning uyiga ruxsatsiz mo‘ralash, xatiga ruxsatsiz qarash kabidir. Zero, bu ishlar Qur’on va hadislarda man etilgan.
Ammo agar murabbiy (ota, ustoz va hokazo) qo‘l ostida tarbiyalanayotgan shaxsning to‘g‘ri yo‘ldan og‘ishidan shubha qilsa, u holda tarbiya maqsadida o‘z qo‘l ostidagi shaxsning telefonini tekshirishiga ruxsat beriladi. Balki ular vaqti-vaqti bilan bolalar va ularga tegishli narsalarni nazorat qilib turishlari kerak, toki ular to‘g‘ri yo‘ldan og‘masinlar. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi