Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Iyun, 2025   |   5 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:53
Peshin
12:27
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:45
Bismillah
30 Iyun, 2025, 5 Muharram, 1447

Umar roziyallohu anhuning suhbatdoshlaridan bo‘lgan yigit

20.03.2018   10678   2 min.
Umar roziyallohu anhuning suhbatdoshlaridan bo‘lgan yigit

Yahyo ibn Ayub aytadi: “Umar ibn Xattob roziyallohu anhu yaxshi ko‘radigan bir yigit bor edi. Bir kuni kechqurun o‘sha yigit xufton namozini o‘qimasdan qayoqqadir ketdi. Yo‘lda bir ayol unga ro‘para keldi. Ayol o‘zini unga taklif qildi. Yigit ayolga mahliyo bo‘lib, uning ortidan ergashdi. Ikkovlari ayolning eshigi oldiga yetib borishganda, yigit to‘xtab, o‘ylay boshladi. Xayoliga 

إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ

“Taqvo qiluvchilar, agar ularga shaytondan bir sharpa yetsa, zikr qilarlar, bas, ko‘ribsanki, ular (to‘g‘ri yo‘lni) ko‘ruvchi bo‘lib turibdilar”. (Shaytondan biror bir sharpa (vasvasa, ig‘vo va g‘azab) yetishi jaholat, ko‘rlik va nodonlikka boshlaydi. Allohning zikri esa, ilm-ma’rifat, ko‘zi ochiqlik va oqillik manbaidir.) (A’rof, 201) oyati keldi. Yigit shu oyatni tilovat qildi-da, hushidan ketdi. Buni ko‘rgan ayol qichqirib yubordi.

Yigitning keksa otasi bor edi, darhol unga xabar qilindi. Otasi yetib kelgach, o‘g‘lini ko‘tarib, hovliga olib kirdi va to o‘ziga kelgunicha muolaja qildi. Yigit hushiga kelgach, otasi undan: “Senga nima bo‘ldi, o‘g‘lim?” deb so‘radi. O‘g‘il: “Otajon, so‘ramang!” dedi. Ota qo‘yarda-qo‘ymay o‘g‘lidan so‘rayverdi. Noiloj o‘g‘il otasiga bo‘lgan voqeani gapirib berdi va yuqoridagi oyatni tilovat qildi. Oyatni o‘qib bo‘lishi bilan baland ovozda baqirdi-da, joni uzildi.

Otasi o‘g‘lini dafn qilib bo‘lib, bo‘lib o‘tgan ishlarni Umar ibn Xattob roziyallohu anhuga aytib berdi. Hazrati Umar roziyallohu anhu yigitning qabri tepasiga kelib turdilar va ismini aytib chaqirdilar. Keyin “Ey falonchi, Alloh taolo: “Robbisi huzurida turishdan qo‘rqqanlar uchun ikki jannat bor”. (Qiyomat kuni olam Parvardigorining huzurida savollarga javob berishdan, hisob-kitob maqomidan qo‘rqib, tirikligidayoq tayyorgarlik ko‘rib, yaxshilik bilan kun kechirganlarga ikki jannat bor ekan. “Ikkin jannat”ning bir necha sharhlari bor, jumladan, insga alohida jannat, jinga alohida jannat yoki ikkovlaridan har birlariga ikkitadan jannat, gunohkorlar jahannam bilan o‘ta qaynoq suv o‘rtasida aylansalar, taqvodorlar birinchi jannatlari, ya’ni, bog‘lari bilan ikkinchi jannatlari - bog‘lari orasida sayr qiladilar.)” degan deb nido qildilar. Shunda qabr ichidan: “Darhaqiqat, Robbim menga o‘sha ikki jannatni berdi, ey Umar!” degan nido keldi”.

 

Abu Is'hoq Sa’labiyning “Qotla-l-Qur’an” nomli

asaridan Nozimjon Iminjonov tarjimasi

O‘MI Matbuot xizmati

 

 

 

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar

Buni shukr deb bo‘ladimi?

27.06.2025   6368   3 min.
Buni shukr deb bo‘ladimi?

Behisob pul va boyliklarni chekish-ichish, kayfu safo uchun sarf qilish – Allohga shukr qilishmi?!

Yoshlik davrini zino va harom ishlar bilan o‘tkazish – Allohga shukr qilishmi?!

Telefon orqali o‘zgalarga zarar yetkazish, har xil bo‘lmag‘ur ishlarda foydalanish – Allohga shukr bo‘ladimi?!

Yeguliklarni chiqindi qutisiga tashlash, uvolni bilmaslik – Allohga shukr qilishmi?!

Zakotni o‘z vaqtida ado etmaslik, sadaqadan tiyilish – Allohga shukr qilish deganimi?!

Internetda foydasiz narsalar uchun vaqt ajratish, vaqtni bekorga zoye qilish – Allohning bergan ne’matlariga shukr qilishmi?!

Axir Alloh taolo bizlarga shukr qilishni va U Zotning fazlini e’tirof qilishga buyurgan-ku: «Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod eturman. Menga shukr qilingiz, noshukrchilik qilmangiz!»[1].

Qolaversa, Alloh taolo shukr qiluvchilarni azoblamasligi xabarini ham bergan: «Agar shukr qilsangiz va iymon keltirsangiz, Alloh sizlarni nega azoblasin?! Alloh  shukrni qabul etguvchi va bilguvchi Zotdir»[2].

Shukr – Alloh taolo ato etgan ne’matlarning davomli bo‘lishining garovidir: «Yana Parvardigoringiz bildirgan (bu so‘zlar)ni eslangiz: “Qasamki, agar (bergan ne’matlarimga) shukr qilsangiz, albatta, (ularni yanada) ziyoda qilurman. Bordi-yu, noshukrchilik qilsangiz, albatta, azobim (ham) juda qattiqdir”»[3]. «...Agar shukr qilsangiz (va iymon keltirsangiz) U Zot sizlar uchun  rozi bo‘lur...»[4].

Bu dunyoda borligimizga shukr qilish – ota-onalarimizga yaxshilik qilishimizdadir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Allohning roziligi – ota-onaning rizosidadir” [5], deganlar.

Qarindoshchilik munosabatlarini yo‘lga qo‘yish, ular bilan bordi-keldi qilish, uzilgan rishtalarni tiklash ham Alloh bizga qarindosh, yaqinlar bergani ne’matining shukridir. Nabiy alayhissalom bu borada: Rizqida kengchilik bo‘lishi, ajali ortga surilishi kimni xursand qilsa, qarindoshchilik aloqalarini bog‘lasin”, deganlar[6].

Sadaqa berish – Alloh bizni mol-dunyo bilan siylagani uchun shukr qilish demakdir. Sadaqa Alloh taoloning g‘azabini o‘chiradi. Nabiy alayhissalom: “Maxfiy qilingan sadaqa Yaratganning g‘azabini o‘chiradi. Qarindoshchilik aloqalarini bog‘lash  umrni uzaytiradi. Yaxshilik qilish yomon o‘lim topishdan asraydi”, [7] deganlar.


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.

 


[1]  Baqara surasi, 152-oyat.
[2]  Niso surasi, 147-oyat.
[3]  Ibrohim surasi, 7-oyat.
[4]  Zumar surasi, 7-oyat.
[5]  Ibn Hibbon rivoyati.
[6]  Imom Buxoriy rivoyati.
[7]  Imom Tabaroniy rivoyati.