Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Hanafiy mazhabida juma namozidan avvalgi va keyingi sunnat namozlarining bayoni

18.05.2023   1380   3 min.
Hanafiy mazhabida juma namozidan avvalgi va keyingi sunnat namozlarining bayoni

Ma'lumki,mo'min-musulmonlar besh mahal farz namozlari bilan birga Sunnat namozlarini ham o'qishadi. Sunnat namozlar muakkada va g'ayri muakkadaga bo'linadi, ya'ni ta'kidlangan va ta'kidlanmagan sunnatlar. Muakkada sunnatlar hukm jihatdan Payg'ambarimiz sallallohu alayhi va sallam bardavom bajarganlari uchun vojibga yaqin maqomda turadi. Ularga beparvolik qilish mumkin emas.

Hanafiy mazhabimiz fiqhiy matnlarida yozilishiga ko'ra, farz namozlari bilan o'qiladigan ta'kidlangan sunnatlar quyidagilardir:

-bomdod farzidan oldin ikki rakat;

-peshinning farzidan oldin oldin to'rt va farzidan keyin ikki rakat;

-shomning farzidan keyingi ikki rakat;

-xuftonning farzidan keyingi ikki rakat;

-juma namozidan avval to'rt va keyin to'rt rakat;

Eng kuchli sunnat namozlaridan biri-bomdodning 2 rakat sunnatdir. ("Fatovoi Olamgiriya"va"At-Tabyin"kitoblari).

Hanafiy mazhabimizga ko'ra, Juma namozidan avval o'qiladigan to'rt rakat Sunnat namozi haqida bir qancha hadisi shariflar mavjud. Jumladan: Ya'ni, Ibn Mas'ud raziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda u kishi aytadi: "Payg'ambarimiz sallallohu alayhi va sallam har Juma namozidan avval to'rt rakat va undan keyin to'rt rakat namoz o'qir edilar".(Imom Termiziy rivoyati).

Quyidagi mashhur hadisga Hanafiy mazhab imomlari sharh yozganlarida xulosalariga Juma namozidan avvalgi to'rt rakat sunnati ham qo'shganlar.

Ya'ni, Ummu Habiba roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi, u aytadi: Men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan eshitdim:"Kim bir kecha-kunduzda o'n ikki rakat namoz o'qisa, jannatda Ushbu namozlari uchun bir uy bino qilinadi". Imom Termiziy bu hadisga ziyoda qilib:"Peshindan avval to'rt rakat, undan keyin ikki rakat, shomdan keyin ikki rakat, xuftondan keyin ikki rakat va bomdoddan avvalgi ikki rakat(sunnat)namozlaridir",deb aytganlar. (Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyat qilishgan).

Ushbu hadisga suyanib Imom Ibn Nujaym rahimahulloh ham bir kecha kunduzda o'n ikki rakat namoz ta'kidlangan sunnat bor: "Ular bomdodning ikki rakat, peshindan oldingi to'rt rakat va peshindan keyingi ikki rakat, shomdan keyingi ikki rakat hamda xuftondan keyingi ikki rakat. Shuningdek, Jumadan oldin to'rt va keyin to'rt rakat, Ramazonda xuftondan keyin o'n salom bilan o'qiladigan yigirma rakatli taroveh namozlari", deb sanab o'tganlar ("Al-ashbah van-nazoir" kitobi).

Demak, yuqorida keltirilgan Hanafiy mazhabimizning mashhur fiqhiy kitoblari va keltirilgan ba'zi sahih hadislardan xulosa qilib, mazhab olimlarimiz nazdida Juma namozidan avvalgi to'rt rakatli Sunnat muakkada Sunnat namozlar qatoriga kiradi. Gohida masjidlarimizda mana shu sunnatni qasddan tark qilayotgan kishilarni ko'ramiz.

Vaholanki, ular noto'g'ri tushuncha sababli sunnati muakkadani tark qilmoqdalar. Bu darajadagi sunnatlarni uzrsiz tark qilinmaydi. Aks holda, dunyo va oxiratda malomatga qolinadi.

 

Jahongirxon Abrorov manbalar asosida

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Alloh kimni diniga xizmatchi qilgan bo‘lsa....

11.07.2025   4871   1 min.
Alloh kimni diniga xizmatchi qilgan bo‘lsa....

Alloh taolo aytadi: "Lekin Alloh ularning otlanishlarini yoqtirmay, tutib qoldi", (Tavba surasi, 46-oyat).

Alloh sizni din ishlariga xizmatchi qilib olgan bo‘lsa, demak, qalbingizga qarab, rozi bo‘libdi. Oddiy bir inson o‘z ishlarida uquvsiz kimsalarni ishlatgisi kelmaydi-ku, Alloh ishlatadi deysizmi? 

Allohning yo‘lidan uzoq bo‘lgan odam borki, albatta, Alloh uning ichidan boxabarligi uchun rozi bo‘lmagan. Mashhur odamlarga havas qilmang. Ular arzimagan ishlar bilan mashg‘ullar. Alloh ularni yaxshi ko‘rganida, o‘ziga xodim qilib olgan bo‘lardi. 

Zarracha savob ish qilmagan milliarderlarga havas bilan qaramang. Alloh ularni yaxshi ko‘rganida, ulardan yuz o‘girmagan bo‘lardi.

"Rasailu minal Qur’an" asaridan