Habib Ajamiy aytadi: “Namoz o‘qish uchun Kufadagi masjidga kirdim. Qarasam, ozg‘in yigit o‘tirgan ekan. Ko‘rinishidan ko‘p ibodat qilgani bilinib turardi. Mendan nimadir so‘rasa degan umid bilan “Nima istaysiz?” dedim. U: “Solih Marriyning o‘n oyat qiroat qilib berishini, o‘sha qiroatni tinglashni istayman. Bir marta uning tilovatini eshitganman” dedi. Basraga borib, Solihni so‘radim. Topib, bo‘lgan gapni unga aytdim. U iltimosni yerda qoldirmay, darhol Kufaga keldi. O‘sha masjidga kirib, qiroat qilishga kirishdi.
فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءلُونَ
“Bas, qachonki surga puflanganda, u kunda oralarida na nasab qolur va na bir-birlarini surishtirurlar”. (Ya’ni, qiyomatdan darak berguvchi surga puflangan paytda har kim o‘zi bilan ovora bo‘lib, odamlar orasida naslu nasab aloqalari qolmas. Balki hamma otasi, onasi, aka-ukasi, bola-chaqasidan qochadigan bo‘lib qoladi.)
فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
“Kimning mezonlari og‘ir kelsa, bas, ana o‘shalar, o‘zlari najot topguvchilardir”.
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فِي جَهَنَّمَ خَالِدُونَ
“Kimning mezoni yengil kelsa, bas, ana o‘shalar, o‘zlariga ziyon qilibdilar. Jahannamda abadiy qolguvchi bo‘libdilar”.
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فِيهَا كَالِحُونَ
“Yuzlarini olov kuydirur. Ular unda badbashara holda bo‘lurlar”.
أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
“Sizlarga oyatlarim tilovat qilingan emasmidi?! Bas, siz ularni yolg‘onga chiqargan emasmidingiz?!” (Shunda ular o‘z ayblariga iqror bo‘ladilar.)
قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْماً ضَالِّينَ
“Ular: “Ey Robbimiz, badbaxtligimiz o‘zimizdan ustun kelib, zalolatga ketgan qavm bo‘lgan ekanmiz.
رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ
Ey Robbimiz, bizni bu (do‘zax)dan chiqargin, agar yana (eski holimizga) qaytsak, bas, albatta, zolimlardan bo‘lurmiz”, derlar”.
قَالَ اخْسَؤُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ
“U zot: “U(yer)da xor bo‘lib qolavering va Menga gapirmang!” (Mu’minun surasi, 101-108-oyatlar) oyatlarini tilovat qildi. Shu joyga yetganda, yigit qattiq iztirobga, hayajonga berildi. Hayajoni kuchayib, o‘zini tutolmay yerga yiqildi-yu, joni uzildi.
Yigitning hovlisi Masjid eshigining ro‘parasida edi. Shu payt bir keksa ayol qo‘lida taom bilan kelib qoldi. U ayol yigitning onasi ekan. O‘g‘lining yotganini ko‘rib, “O‘g‘limga nima bo‘ldi?” deb so‘radi. Solih Marriy onaxonga bo‘lgan voqeani aytib berdi. Ayol undan: “Ehtimol, sen Solih Marriy bo‘lsang kerak?!” deb so‘radi. Solih “Ha, shunday” dedi. Shunda ayol: “O‘g‘limning orzusini amalga oshirganingdek, Alloh sening orzuingni ro‘yobga chiqarsin! O‘g‘lim doim Alloh azza va jalladan seni so‘rardi” dedi.
Voqeani hikoya qilayotgan Habib Ajamiy aytadi: “Yigitni janozaga tayyorlagan, tobutini ko‘targan, dafn qilingunicha ishtirok etganlar orasida men ham bor edim. Alloh taolo uni rahmatiga olsin!”
Abu Is'hoq Sa’labiyning “Qotla-l-Qur’an” nomli asaridan
Nozimjon Iminjonov tarjimasi
O‘MI Matbuot xizmati
O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Imom Buxoriy, Imom Moturudiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi mas’ul xodimlaridan iborat ilmiy guruhning Indoneziyaga tashrifi ushbu mamlakatning yetakchi bosma va elektron nashrlari tomonidan keng yoritildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Jumladan, Indoneziyaning "CNN Indonesia" axborot agentligi "O‘zbekiston delegatsiyasi Indoneziyaga tashrif buyurdi" sarlavhali maqolani e’lon qildi. Unda Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universitetida "Movarounnahrdan Janubi-Sharqiy Osiyoga: hadis ilmlari va intellektual aloqalar" mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tgani va mazkur anjumanda O‘zbekistondan yetakchi olimlar ishtirok etgani ma’lum qilingan.
"Tadbir ilmiy muloqot shaklida tashkil etilgan bo‘lib, uning doirasida Imom Buxoriy merosini o‘rganish, Mavarounnahr ulamolarining Indoneziya orollarida islom dinini tarqatishda tutgan o‘rni, hadisshunoslik yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish kabi masalalar muhokama qilindi", – deb yozgan axborot agentligi.
O‘zbekiston delegatsiyasining tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan qator tadbirlar ikki mamlakat o‘rtasida islomiy ma’rifat, ta’lim, diniy bag‘rikenglik va tarixiy merosni asrab-avaylash sohalarida aloqalarni yanada mustahkamlashi ta’kidlangan.
Maqolada xabar qilinishicha O‘zbekiston ilmiy-ma’rifiy doiralari vakillari Indoneziya xalq manfaatlari va huquqlarini himoya qilish vaziri Muxaymin Iskandar, ekologiya vaziri o‘rinbosari Dias Xendrapriono, Ulamolar Kengashi va "Nahdatul ulamo" tashkiloti rahbariyati bilan uchrashuvlar o‘tkazdi.
"Businessreview" veb-sayti "Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligi diniy mo‘tadillik va islom ta’limi tizimini mustahkamlaydi" sarlavhali maqolani e’lon qildi.
Nashrda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligida Indoneziya poytaxtida ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etilgani qayd etilgan.
Materialda yozilishicha, anjumanda Mavorounnahr tarixi, Imom Buxoriy merosi, Markaziy Osiyo ulamolarining Indoneziyada islom ta’limotini tarqatishda tutgan o‘rni kabi mavzular muhokama qilindi.
Ushbu mamlakatdagi "Aspirasi Nusantara" elektron nashri Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari "Nahdlatul ulamo" tashkiloti faoliyati bilan tanishgani haqida yozdi. Ma’lum qilinishicha, shu yil 2 iyul kuni O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov hamda Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shahzod Islomov Indoneziyadagi eng yirik tashkilot "Nahdlatul ulamo" rahbariyati bilan uchrashdi.
"Nahdlatul ulamo" tashkiloti qoshidagi Ilmiy markaz rahbari Abshor Abdullo Imom Moturidiy ta’limoti sunniy kalom ilmida mo‘tadil, aql va mantiqqa tayanadigan yo‘nalish ekanini qayd etdi" – deb yozgan elektron nashr.
Tomonlar ta’lim sohasida aloqalarni kengaytirish, talabalar almashuvini amalga oshirish va ziyorat turizmi yo‘nalishida dasturlar ishlab chiqish kabi mavzularda fikr almashdilar.
Indoneziyaning "Jakarta Merdeka" onlayn portali esa "Bogor Botanika bog‘ida do‘stlik daraxti ekildi" sarlavhali maqolani e’lon qilindi. Unda O‘zbekiston delegatsiyasi a’zolari Bogor shahridagi Indoneziya Milliy Botanika bog‘ida daraxt ekish marosimida ishtirok etgani va Indoneziya ekologiya vaziri o‘rinbosari bilan uchrashuv o‘tkazgani ma’lum qilingan.
"Vazir o‘rinbosari Dias Xendrapriono Imom Buxoriy to‘plagan hadislar orasida tabiatni asrashga oid nasihat va tavsiyalar ko‘p ekanini ta’kidladi. Bu esa islom ta’limotida ekologik bilim va ong asosiy o‘rin tutishining yaqqol dalilidir", – deb yozilgan "Jakarta Merdeka" maqolasida.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati