Abu Sa’iyd Ju’fiy aytadi: “Mansur (Iroq ahlining voizi)ning bunday deganini eshitdim:
“Kufada edim. Bir kuni kechasi tong otdi deb o‘ylab tashqariga chiqqandim, qarasam, hali tong otmagan ekan. Tong otishini kutib uylarning eshigi oldida o‘tirdim. Shu payt eshik ortidan bir kishining Robb azza va jallaga munojot qilayotganini eshitib qoldim. U o‘z munojotida “Robbim! Izzatingga va Jalolingga qasamki, ma’siyatim bilan Senga xilof qilishni iroda qilmadim. Lekin gunoh qilganimda, johilligim sababli qildim. Uqubutingdan qo‘rqaman. Gunoh qilganim nazar solib turganingni yengil sanaganimdan emas, balki, johilligimdan, nafsimning yomonligidan, gunohni chiroyli ko‘rsatganidan. Agar arqoning mendan uzilsa, kimning arqoniga bog‘lanaman? Ertaga qiyomat kuni huzuringda qanday turaman? Gunohkorlarga “do‘zaxga kiringlar” deyilib, solihlarga “Sirotdan o‘tinglar, Jannatga kiringlar” deyilganda, gunohkorlar bilan birga do‘zaxga kiramanmi yoki solihlar bilan birga Sirotdan o‘tib Jannatga kiramanmi? Holimga voy bo‘lsin, yoshim katta bo‘lgani sayin gunohlarim ham ko‘paydi. Holimga voy bo‘lsin, umrim uzaygani sayin ma’siyatlarim ham ziyoda bo‘ldi. Necha marta tavba qildimu, yana necha marta gunohga qaytdim? Robbimdan hayo qilish vaqti kelmadimi?!” der edi. Eshikka yaqin keldim-da, baland ovozda:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ
“Ey iymon keltirganlar! O‘zingizni va ahli ayolingizni yoqilg‘isi odamlaru toshdan bo‘lgan o‘tdan saqlang. Uning tepasida qo‘pol, darg‘azab farishtalar bo‘lib, ular Allohning amriga isyon qilmaslar va nimaga buyurilsalar, shuni qilurlar” (Tahrim surasi, 6-oyat) oyatini o‘qidim.
Ichkaridan o‘sha odamning qattiq iztirobga tushganini eshitdim. O‘zimcha: “U kishi haliyam o‘sha holatda” deb o‘yladim-da, yo‘limda davom etdim.
Tong otgach, o‘sha hovli yoniga keldim. Qarasam, hovli yonida janozaga hozirlik ko‘rilyapti. Bir keksa xotin hovliga kirib-chiqib turibdi. “Ey onaxon, bu kimning janozasi?” deb so‘radim. Ayol: “Mendan nari ket! Yaramni yangilama!” dedi. Men unga: “Onaxon, men bir musofir odamman. Sizdan samimiy ma’noda so‘rayapman” dedim. Shunda ayol: “Agar musofir bo‘lmaganingda, janoza kimnikiligini aytmasdim. Bu mening o‘g‘lim. Shu kechasi bir odam uyimiz yonidan o‘tayotib, bir oyatni tilovat qilibdi. Unda do‘zaxning zikri bor ekan. O‘g‘lim o‘sha oyatni eshitib, qattiq iztirobga tushib, shu holda vafot etibdi” deb javob berdi. Shunda men: “Alloh azza va jalladan qo‘rqish mana shunday bo‘ladi” dedim”.
Bu qissani Ibn Javziy rahimahulloh “Sifatus sofva” nomli asarlarida zikr qilganlar.
Abu Is'hoq Sa’labiyning “Qotla-l-Qur’an” nomli
asaridan Nozimjon Iminjonov tarjimasi
O‘MI Matbuot xizmati
Mana, bu yilgi Haj safarini ado qilish uchun yurtimizdan otlangan barcha ziyoratchilar muqaddas amallarni bajarib, eson-omon vatanga qaytdilar. Bu ulug‘ safar nihoya topgan bo‘lsada, uning xotirasi doimo yodda qoladi.
Yurtimizdan 15 000 dan ziyod, Farg‘ona viloyatidan esa 1600 dan ortiq mo‘min-musulmonlar Haj amallarini ado etdilar. Ziyoratda bo‘lgan hojilarning ayrimlari taassurotlarini bo‘lishdi.
Ibrohimjon Rustamov:
– Hojilarning ulug‘ safarga yo‘l olishida hujjat ishlaridan tortib, shifokor ko‘rigidan o‘tishgacha barcha jarayonlar tizimli va xavfsiz tashkil etildi. Madinai munavvaraga kelib, amallarni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ravzalariga kirish bilan boshlash biz uchun juda xursandlik bag‘ishladi. O‘zimizning va yuborilgan salomlarni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hamda hazrati Abu Bakr va Umar roziyallohu anhularga yetkazdik. Duolarda yurtimiz tinchligi, el farovonligi, yaqinlarimiz va barcha yurtdoshlarimizning xayrli holati uchun iltijo qildik.
Ziyoratlar chog‘ida Uhud va Qubo masjidi, ikki qiblali masjid va boshqa muqaddas joylar sayohat qilindi. Ilmiy suhbatlar va tarixiy voqealar qalbimizga chuqur ta’sir qildi. Madinadagi vaqtimiz ibodat bilan o‘tdi.
Makkai mukarramaga avtobuslarda “Labbayka” sadolari ostida yo‘l oldik va shu kuniyoq guruhimiz bilan to‘liq Umra ibodatini ado etdik. Mino, Arofot, Muzdalifa va Ka’ba atrofidagi ibodatlar davomida jamoaviy duo va zikrlar bilan tavof qilish, guruhimiz tartibi hamda birdamligi boshqalar uchun ham ibrat bo‘ldi.
Shu ulug‘ safarda o‘zimni musulmon va o‘zbekistonlik sifatida baxtli his etdim. Hotirjam ibodat qilishimga yaratilgan imkoniyatlar uchun yuragimdan shukronalar aytdim. Guruhimizdagi har bir ziyoratchi yurt tinchligi, oilalar barakati, farzandlar saodati uchun chin dildan duo qildi.
Bu safar biz uchun buyuk imkoniyat bo‘ldi. Barcha tashkilotchilar, yo‘lboshchilar, xizmatchilar va, albatta, davlatimiz rahbariyatiga chuqur minnatdorlik izhor etamiz. Kelgusida manaviyat targ‘ibotchisi sifatida vatanimga va xalqimga sidqidildan xizmat qilishda davom etaman, insha Alloh.
Qurbonali Aripov:
— Haj safari juda chiroyli o‘tdi. Juda ham hursandmiz. Prezidentimizga shunday sharoitlarni yaratib berganliklari uchun minnatdorchilik bildiramiz. Yurtimiz uchun duolar qildik, muqaddas ziyoratni ado etishga imkon bo‘lgan kunlarga shukronalar aytamiz. Endilikda mahallamizda yoshlarga ta’lim-tarbiya berishda, ma’naviyat targ‘ibotida faol ishtirok etamiz. Ezgu ishlarga bosh-qosh bo‘lishga harakat qilamiz.
Hojilarning ulug‘ safarga kelishida hujjat tayyorlashdan tortib shifokor ko‘rigidan o‘tishda tizimli ish tashkil etib, namunali holda xavfsizligimizni ta’minlab, bizni safarga kuzatishdi.
Tolibjon O‘rmonov:
— Men avval ziyoratga borganlardan eshitgan-bilganlarimga taqqoslasam, buyilgi ziyorat umuman o‘zgacha bo‘ldi. Ishchi guruh, elikboshilar xizmatini alohida qayd etish kerak. Davlat rahbarining hojilarga bergan e’tibori hammani xursand qildi.
Muborakxon Inomova:
— Taassurotlarimni til bilan ifodalay olmayman, Madinai munavvara, Makkai mukarrama kabi ulug‘ dargohlarga avvalo qadamim yetgani men uchun katta baxt. Ayniqsa, yurtboshimizni bizni ortimizda turib hol-ahvol so‘ragani, bizga tabrik yo‘llaganlaridan ko‘zimga yosh oldim. Juda ham quvondim, shunday prezidentim borligidan.
Qaysi bir hoji bilan suhbatlashmang yuzida xursandchilik va shukronalik ifodasini ko‘rasiz. Alloh barchalarini ibodatu duolarini qabul qilsin!
Rahmatulloh Jalilov
tayyorladi