Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyul, 2025   |   19 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:21
Quyosh
05:02
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:33
Bismillah
14 Iyul, 2025, 19 Muharram, 1447

Qur’on zabt etgan qalblar: Mansur ibn Ammorning qiroati

07.03.2018   9842   3 min.
Qur’on zabt etgan qalblar: Mansur ibn Ammorning qiroati

Abu Sa’iyd Ju’fiy aytadi: “Mansur (Iroq ahlining voizi)ning bunday deganini eshitdim:

“Kufada edim. Bir kuni kechasi tong otdi deb o‘ylab tashqariga chiqqandim, qarasam, hali tong otmagan ekan. Tong otishini kutib uylarning eshigi oldida o‘tirdim. Shu payt eshik ortidan bir kishining Robb azza va jallaga munojot qilayotganini eshitib qoldim. U o‘z munojotida “Robbim! Izzatingga va Jalolingga qasamki, ma’siyatim bilan Senga xilof qilishni iroda qilmadim. Lekin gunoh qilganimda, johilligim sababli qildim. Uqubutingdan qo‘rqaman. Gunoh qilganim nazar solib turganingni yengil sanaganimdan emas, balki, johilligimdan, nafsimning yomonligidan, gunohni chiroyli ko‘rsatganidan. Agar arqoning mendan uzilsa, kimning arqoniga bog‘lanaman? Ertaga qiyomat kuni huzuringda qanday turaman? Gunohkorlarga “do‘zaxga kiringlar” deyilib, solihlarga “Sirotdan o‘tinglar, Jannatga kiringlar” deyilganda, gunohkorlar bilan birga do‘zaxga kiramanmi yoki solihlar bilan birga Sirotdan o‘tib Jannatga kiramanmi? Holimga voy bo‘lsin, yoshim katta bo‘lgani sayin gunohlarim ham ko‘paydi. Holimga voy bo‘lsin, umrim uzaygani sayin ma’siyatlarim ham ziyoda bo‘ldi. Necha marta tavba qildimu, yana necha marta gunohga qaytdim? Robbimdan hayo qilish vaqti kelmadimi?!” der edi. Eshikka yaqin keldim-da, baland ovozda: 

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ

“Ey iymon keltirganlar! O‘zingizni va ahli ayolingizni yoqilg‘isi odamlaru toshdan bo‘lgan o‘tdan saqlang. Uning tepasida qo‘pol, darg‘azab farishtalar bo‘lib, ular Allohning amriga isyon qilmaslar va nimaga buyurilsalar, shuni qilurlar” (Tahrim surasi, 6-oyat) oyatini o‘qidim.

Ichkaridan o‘sha odamning qattiq iztirobga tushganini eshitdim. O‘zimcha: “U kishi haliyam o‘sha holatda” deb o‘yladim-da, yo‘limda davom etdim.

Tong otgach, o‘sha hovli yoniga keldim. Qarasam, hovli yonida janozaga hozirlik ko‘rilyapti. Bir keksa xotin hovliga kirib-chiqib turibdi. “Ey onaxon, bu kimning janozasi?” deb so‘radim. Ayol: “Mendan nari ket! Yaramni yangilama!” dedi. Men unga: “Onaxon, men bir musofir odamman. Sizdan samimiy ma’noda so‘rayapman” dedim. Shunda ayol: “Agar musofir bo‘lmaganingda, janoza kimnikiligini aytmasdim. Bu mening o‘g‘lim. Shu kechasi bir odam uyimiz yonidan o‘tayotib, bir oyatni tilovat qilibdi. Unda do‘zaxning zikri bor ekan. O‘g‘lim o‘sha oyatni eshitib, qattiq iztirobga tushib, shu holda vafot etibdi” deb javob berdi. Shunda men: “Alloh azza va jalladan qo‘rqish mana shunday bo‘ladi” dedim”.

Bu qissani Ibn Javziy rahimahulloh “Sifatus sofva” nomli asarlarida zikr qilganlar.

 

Abu Is'hoq Sa’labiyning “Qotla-l-Qur’an” nomli

asaridan Nozimjon Iminjonov tarjimasi

O‘MI Matbuot xizmati

 

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar

Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

11.07.2025   5244   4 min.
Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

عَنْ أَبِي مُوسَى t قَالَ: صَلَّيْنَا الْمَغْرِبَ مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، ثُمَّ قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، فَخَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: مَا زِلْتُمْ هَاهُنَا، قُلْنَا: نَعَمْ يَا رَسُولَ اللهِ، قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، قَالَ: أَحْسَنْتُمْ أَوْ أَصَبْتُمْ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَكَانَ كَثِيرًا مَا يَفْعَلُهُ فَقَالَ: النُّجُومُ أَمَنَةٌ لِلسَّمَاءِ فَإِذَا ذَهَبَتِ النُّجُومُ أُتِيَ السَّمَاءَ مَا تُوعَدُ، وَأَنَا أَمَنَةٌ لِأَصْحَابِي فَإِذَا ذَهَبْتُ أُتِيَ أَصْحَابِي مَا يُوعَدُونَ، وَأَصْحَابِي أَمَنَةٌ لِأُمَّتِي فَإِذَا ذَهَبَتْ أَصْحَابِي أُتِيَ أُمَّتِي مَا يُوعَدُونَ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan Shom namozini o‘qidik. So‘ngra «Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik», dedik. Bas, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oldimizga chiqdilar va:

«Hali ham shu yerdamisizlar?» dedilar.

«Ha, yo Allohning Rasuli. Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik, dedik», deb javob berdik.

«Yaxshi qilibsizlar» yoki «To‘g‘ri qilibsizlar», dedilar u zot. So‘ngra boshlarini osmonga ko‘tardilar. Ko‘pincha shunday qilar edilar. Ke­yin u zot:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir. Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi. Men sahobalarim uchun omonlikdirman. Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi. Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar. Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir», dedilar».

Muslim rivoyat qilgan.

Ushbu hadisi sharifda Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlarida bo‘ladigan suhbatlardan birining mazmuni haqida so‘z ketmoqda. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlari o‘sha paytdagi Islom jamiyatining qalbi – yuragi ekanligi hammaga ma’lum. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning shaxslari musulmonlarga o‘rnak bo‘lganidek, u zotning masjidlari ham o‘zga masjidlarga o‘rnakdir. Islom jamiyatida har bir masjid o‘z qavmidan tashkil topgan kichik jamiyatning tinimsiz urib turgan yuragi bo‘lishi kerak.

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam mazkur suhbatda sahobai kiromlarga ajoyib o‘xshatish ila o‘zlarining fazllarini bayon qilib bermoqdalar:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir».

Yulduzlar osmonda tursalar, osmon omon bo‘ladi. Ular osmonning omonlik ishonchlaridir.

«Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi».

Osmonga tahdid qilingan narsa uning nizomining buzilishi va qiyomat qoim bo‘lishidir.

«Men sahobalarim uchun omonlikdirman».

Osmon yulduzlar bilan omon turganidek, sahobai kiromlar ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashar ekanlar.

«Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi».

Sahobai kiromlarga tahdid qilingan narsa ularning oralarida xilof va kelishmovchiliklar kelib chiqishidir.

«Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar».

Osmon yuduzlar bilan, sahobai kiromlar Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashaganlaridek, Islom ummati ham sahobai kiromlar bilan tinch yashar ekanlar.

«Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir».

Islom ummatiga tahdid qilingan narsa havoi nafsga ergashish va molu dunyoga o‘ch bo‘lish kabi nuqsonlarga mubtalo bo‘lishdir.

Ushbu hadisi sharifdan sahobai kiromlarning fazllari qanchalik ulug‘ ekanligini bilib olishimiz kerak. Ana shunday ulug‘ fazl egalari bo‘lgan zotlarni hurmatlash va ulardan o‘rnak olish musulmon ummatining burchidir.


«Hadis va hayot» kitobining 21-juzidan olindi