Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyul, 2025   |   10 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:12
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
05 Iyul, 2025, 10 Muharram, 1447

Bir oyat tafsiri ruknidan: mo‘minlarga mag‘firat so‘rang

28.01.2018   8235   3 min.
Bir oyat tafsiri ruknidan: mo‘minlarga mag‘firat so‘rang

“Ulardan keyin (dunyoga) kelganlar ayturlar: “Parvardigoro, bizlarni va bizlardan ilgari imon bilan o‘tganlarning gunohlarini kechir. Qalblarimizda imon keltirganlarga nisbatan nafrat paydo qilma! Parvardigoro, Sen mehribon va rahmlisan!” (Hashr, 10)

Bu oyati karimadan oldingi oyatlarda muhojir va ansorlarning sifatlari zikr etilgan. Bu oyatda esa ulardan so‘ng qiyomatgacha dunyoga keladigan musulmonlarning sifatlari qanday bo‘lishi lozimligi bayon etilgan.

“Ulardan keyin (dunyoga) kelganlar”dan murod tobeinlar va qiyomatgacha keladigan musulmonlardir.

Mus’ab ibn Sa’d aytadi: “Musulmonlar uch rutbadadir. Ikki rutba o‘tgan, faqat oxirgi bir rutba qolgan – ana shu rutbada bo‘lishingiz siz erisha oladigan eng katta yutuqdir”.

Bu oyat sahobalarni yaxshi ko‘rish vojibligiga dalildir. Shuning uchun ahli sunnat val jamoatda bo‘lgan kishi sahobalardan birortasini so‘kmaydi, ularni yomon ko‘rmaydi va ahli qibladan hech kimni kofirga chiqarmaydi.

“Parvardigoro! Bizlarni va bizlardan ilgari imon bilan o‘tganlarning gunohlarini kechir!”

Oysha onamiz roziyallohu anho bunday degan ekanlar: «Men Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning: “Bu ummat keyingilari oldingilarini la’natlamagunicha yo‘q bo‘lmaydi” deganlarini eshitganman» (Ibn Kasir bu hadisni Bag‘aviydan rivoyat qilib keltirgan).

Demak, o‘tgan buyuk zotlar allomai zamonlarni behurmat qilish, ularni la’natlash ummatning halokatiga sabab bo‘lar ekan.

«Ibn Umar roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning bunday deganlarini eshitganman: “Sahobiylarimni so‘kayotganlarni ko‘rsangiz “Sizlarning yomonlaringizni Alloh la’natlasin!” deb ayting (Imom Termiziy rivoyati).

Sha’biy aytadi: “Yahudiylar va nasroniylar rofiziylardan* bitta xislati bilan ustun turishadi – yahudiydan “millatingizning eng yaxshilari kimlar?” deb so‘rasangiz, darhol “Musoning (alayhissalom) as'hobi”, deb javob berishadi. Nasroniylarga shu savol berilsa, hech ikkilanmay “Isoning (alayhissalom) as'hobi”, deyishadi.

Rofiziylardan “Millatingiz orasida eng yomonlari kimlar?” deb so‘rasangiz, “Muhammadning (alayhissalom) as'hobi”, deb javob berishadi. Holbuki, ular sahobiylar haqiga mag‘firat so‘rashga buyurilgan”.

“Qalblarimizda imon keltirganlarga nisbatan nafrat paydo qilma!” Oyati karimada hozirgi kunimizda g‘oyat dolzarb bo‘lib turgan masala yechimi bayon qilingan. Bu nafrat har qanday kelishmaslik, fitna, parokandalik bois qalbda paydo bo‘ladigan nafratdir.

Bu oyat mo‘minlarni bir-birlariga nafrat qilmaslikka buyuradi. Bu ilohiy farmonga to‘liq amal qilinsa, insonlar orasida do‘stlik, birodarlik qaror topadi.

Alloh taolo qalbimizda mo‘minlarga nisbatan nafrat paydo bo‘lishidan saqlasin.

Qurtubiy tafsiri asosida

No‘mon ABDULMAJID

 tayyorladi.

O‘MI Matbuot xizmati

 

* Rofiziylar (arabcha “rofiz” – tark etish, rad etish, maslagidan qaytish ma’nolarida) – o‘rta asrlarda izchil Islom yo‘lidan chetga chiqqan oqimlar, xususan, shialar (Abu Bakr va Umarning (roziyallohu anhum) xalifalik huquqini rad etganlari uchun) rofiziylar deb atalgan. Keyinchalik hazrat Alini (roziyallohu anhu) ilohiylashtirish tarafdorlari bo‘lgan firqalar (xususan, ismoiliylar) shu nom bilan atalgan. Umumiy ma’noda “rofiziylar” atamasi imomiylar, alaviylar va zaydiylarga nisbat beriladi (“Islom ensiklopediyasi”).

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari

03.07.2025   3270   3 min.
Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari

Mana, bu yilgi Haj safarini ado qilish uchun yurtimizdan otlangan barcha ziyoratchilar muqaddas amallarni bajarib, eson-omon vatanga qaytdilar. Bu ulug‘ safar nihoya topgan bo‘lsada, uning xotirasi doimo yodda qoladi.

Yurtimizdan 15 000 dan ziyod, Farg‘ona viloyatidan esa 1600 dan ortiq mo‘min-musulmonlar Haj amallarini ado etdilar. Ziyoratda bo‘lgan hojilarning ayrimlari taassurotlarini bo‘lishdi.


Ibrohimjon Rustamov:

– Hojilarning ulug‘ safarga yo‘l olishida hujjat ishlaridan tortib, shifokor ko‘rigidan o‘tishgacha barcha jarayonlar tizimli va xavfsiz tashkil etildi. Madinai munavvaraga kelib, amallarni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ravzalariga kirish bilan boshlash biz uchun juda xursandlik bag‘ishladi. O‘zimizning va yuborilgan salomlarni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hamda hazrati Abu Bakr va Umar roziyallohu anhularga yetkazdik. Duolarda yurtimiz tinchligi, el farovonligi, yaqinlarimiz va barcha yurtdoshlarimizning xayrli holati uchun iltijo qildik.

Ziyoratlar chog‘ida Uhud va Qubo masjidi, ikki qiblali masjid va boshqa muqaddas joylar sayohat qilindi. Ilmiy suhbatlar va tarixiy voqealar qalbimizga chuqur ta’sir qildi. Madinadagi vaqtimiz ibodat bilan o‘tdi.

Makkai mukarramaga avtobuslarda “Labbayka” sadolari ostida yo‘l oldik va shu kuniyoq guruhimiz bilan to‘liq Umra ibodatini ado etdik. Mino, Arofot, Muzdalifa va Ka’ba atrofidagi ibodatlar davomida jamoaviy duo va zikrlar bilan tavof qilish, guruhimiz tartibi hamda birdamligi boshqalar uchun ham ibrat bo‘ldi.

Shu ulug‘ safarda o‘zimni musulmon va o‘zbekistonlik sifatida baxtli his etdim. Hotirjam ibodat qilishimga yaratilgan imkoniyatlar uchun yuragimdan shukronalar aytdim. Guruhimizdagi har bir ziyoratchi yurt tinchligi, oilalar barakati, farzandlar saodati uchun chin dildan duo qildi.

Bu safar biz uchun buyuk imkoniyat bo‘ldi. Barcha tashkilotchilar, yo‘lboshchilar, xizmatchilar va, albatta, davlatimiz rahbariyatiga chuqur minnatdorlik izhor etamiz. Kelgusida manaviyat targ‘ibotchisi sifatida vatanimga va xalqimga sidqidildan xizmat qilishda davom etaman, insha Alloh.


Qurbonali Aripov:

— Haj safari juda chiroyli o‘tdi. Juda ham hursandmiz. Prezidentimizga shunday sharoitlarni yaratib berganliklari uchun minnatdorchilik bildiramiz. Yurtimiz uchun duolar qildik, muqaddas ziyoratni ado etishga imkon bo‘lgan kunlarga shukronalar aytamiz. Endilikda mahallamizda yoshlarga ta’lim-tarbiya berishda, ma’naviyat targ‘ibotida faol ishtirok etamiz. Ezgu ishlarga bosh-qosh bo‘lishga harakat qilamiz.

Hojilarning ulug‘ safarga kelishida hujjat tayyorlashdan tortib shifokor ko‘rigidan o‘tishda tizimli ish tashkil etib, namunali holda xavfsizligimizni ta’minlab, bizni safarga kuzatishdi.


Tolibjon O‘rmonov:

         — Men avval ziyoratga borganlardan eshitgan-bilganlarimga taqqoslasam, buyilgi ziyorat umuman o‘zgacha bo‘ldi. Ishchi guruh, elikboshilar xizmatini alohida qayd etish kerak. Davlat rahbarining hojilarga bergan e’tibori hammani xursand qildi.

 

Muborakxon Inomova:

         — Taassurotlarimni til bilan ifodalay olmayman, Madinai munavvara, Makkai mukarrama kabi ulug‘ dargohlarga avvalo qadamim yetgani men uchun katta baxt. Ayniqsa, yurtboshimizni bizni ortimizda turib hol-ahvol so‘ragani, bizga tabrik yo‘llaganlaridan ko‘zimga yosh oldim. Juda ham quvondim, shunday prezidentim borligidan.

        

Qaysi bir hoji bilan suhbatlashmang yuzida xursandchilik va shukronalik ifodasini ko‘rasiz. Alloh barchalarini ibodatu duolarini qabul qilsin!

Rahmatulloh Jalilov
tayyorladi

Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari Farg‘onalik hojilarning safar tassurotlari
O'zbekiston yangiliklari