Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyun, 2025   |   26 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
22 Iyun, 2025, 26 Zulhijja, 1446

“Mitti dorixona”ning xosiyatlari

27.12.2017   17146   2 min.
“Mitti dorixona”ning xosiyatlari

Tabobatda oshqovoq “mitti dorixona” deyilsa, urug‘i shu dorixonaning yuragi hisoblanadi. Unda inson organizmi uchun zarur deyarli barcha moddalar mavjud.  Ayniqsa, boshqa meva va sabzavotlarda kam uchraydigan rux moddasi oshqovoq urug‘i tarkibida ko‘p. Bu modda tanada yetishmasa, yangi hujayralar, jumladan, quvvat hujayralari shakllanmaydi, shikastlanganlari qayta tiklanmaydi, odam tez qariydi. Ayniqsa, bolalar va o‘smirlarda aqliy va jismoniy rivojlanish sustlashadi, bepushtlik yuz berishi mumkin. Mutaxassislar fikricha, tanasida rux miqdori yetarli kishilar ichkilikka berilishdan ancha himoyalangan bo‘larkan.

Qovoq urug‘i yosh bolalar ichagida urchiydigan tasmasimon va dumaloq gijjalar, askarida va ostritsalarga qarshi eng foydali vosita hisoblanadi. Oldinlari urug‘ chaqilib, shundoq yeyilgan. Keyinchalik urug‘ kukun, qaynatma va yog‘ holida ham iste’mol qilinadigan bo‘ldi.

Tozalangan va quritilgan, lekin qovurilmagan 150–300 gramm qovoq urug‘ining mag‘zi hovonchada tuyiladi. Bunda mag‘izni qoplab turgan kulrang-ko‘kimtir parda saqlanishi kerak. Chunki gijjalarni yo‘qotuvchi kukurbitin va tanaga quvvat bo‘luvchi ruh asosan shu parda tarkibida bo‘ladi. Suv qo‘shib, bo‘tqa qilinadi. Unga ozroq asal yoki qiyom ham qo‘shish mumkin. Ertalab och qoringa bir choyqoshiqdan ichiladi. Uch soat o‘tgach, ich suruvchi dori beriladi. Keyin huqna qilinadi.

Urug‘dan qaynatma tayyorlashda 120-150 gramm mag‘zi yanchilib, ustiga ikki barobar miqdorda suv quyiladi. Qaynar holatga yetkazmasdan, ikki soat tutib turiladi. To‘ppasi siqib olingan suvli malham bir choyqoshiqdan ichiladi. Qovoq yog‘i yuqumli kasalliklarga chidamlilikni oshiradi, o‘pka va nafas yo‘li yallig‘lanishining oldini oladi, ichki a’zolarni tozalaydi, buyrak, quvuq va jigar ishini yaxshilaydi. Sariq, jigar qurushi, oshqozon-ichak, teri kasalliklari va chillayarani (ekzema) davolashda ishlatiladi. Teri qurishining oldini oladi, ko‘z kasalliklari, masalan, uzoqni ko‘ra olmaslik nuqsonida tavsiya etiladi. Erkaklarda uchraydigan prostatitni va prostata bezi adenomasini davolashda muhim vosita hisoblanadi.

Kasalliklarni davolashda qovoq yog‘ini ovqatlanishdan yarim soat oldin yoki ikki soat keyin bir choyqoshiqdan uch mahal ichish kerak. O‘ttiz-qirq besh kun ichilgach, ikki oy tanaffus qilinadi. So‘ng shu yo‘sinda yana qayta ichish tavsiya etiladi. Qovoqning quritilgan va yanchib maydalangan bandi qaynatmasi ikki choyqoshiqdan kuniga uch martadan ichilsa, siydik haydab, badan shishini ketkizadi.

Qovoq guli qaynatmasi esa qand kasalida bo‘g‘imlarda hosil bo‘ladigan hamda asab bilan bog‘liq (trofik) yaralarni bitiruvchi xususiyatga ega. Bunda qaynatma latta yoki paxtaga shimdirilib, yara ustiga qo‘yiladi. Soyada quritilgan gul kukuni jarohatga sepilsa, foyda qiladi. Malhamni tez tayyorlash maqsadida qovoq gulini so‘litib, duxovkada quritib olish ham mumkin.

O‘MI Matbuot xizmati

Tabobat
Boshqa maqolalar

Muhabbat mana shunday bo‘ladi

20.06.2025   6365   3 min.
Muhabbat mana shunday bo‘ladi

 Abu Bakr roziyallohu anhuning muhabbati

Buyuk sahobiy Abu Bakr roziyallohu anhu bunday deydilar: “Biz hijratda edik. Men juda chanqab turgan edim. Ozgina sut olib kelib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga uzatdim va: “Yo Allohning Rasuli, ichib oling”, dedim. Rasululloh ichdilar-u, mening chanqog‘im qondi”.

Bu gaplar aynan haqiqat. Abu Bakr roziyallohu anhu chin dildan shunday dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ichdilar va Abu Bakr roziyallohu anhuning chanqoqlari qondi. Bu muhabbatning go‘zalligini his qila olyapsizmi? Bu o‘zgacha, xos bir muhabbatdir... 


Savbon roziyallohu anhuning muhabbati

Payg‘ambar alayhissalom dastyorlari Savbon roziyallohu anhuning oldida kun davomida bo‘lmadilar. Nabiy alayhissalom qaytib kelganlarida Savbon roziyallohu anhu u zotga qarab: “Ey Allohning Rasuli, meni yolg‘iz tashlab ketdingiz”, dedi-da, yig‘lab yubordi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Shunga yig‘layapsanmi?” – dedilar. Savbon roziyallohu anhu: “Yo‘q, Rasululloh! Lekin jannatda sizning va o‘zimning martabamni yodga olib qo‘rqib ketdim. Alloh taoloning mana bu oyati esimga tushdi: «Kimda-kim Alloh va Payg‘ambarga itoat etsa, ana o‘shalar Allohning in’omiga erishgan zotlar, ya’ni, payg‘ambarlar, siddiqlar, shahidlar va solih kishilar bilan birgadirlar. Ular esa eng yaxshi hamrohlardir»[1]. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Xursand bo‘laver! Sen ham o‘zing muhabbat qo‘yganlar bilan birgasan”, dedilar.

 
Savod ibn G‘oziyyaning muhabbati

Savod ibn G‘oziyya Uhud g‘azoti kunida qo‘shinning markazida turardi. Nabiy alayhissalom qo‘shinga qarata: “Saflarni rostlanglar, to‘g‘ri turinglar!” – dedilar. Qarab borar ekanlar Nabiy alayhissalom Savod roziyallohu anhuning to‘g‘ri turmaganini ko‘rib: “Rostlangin, ey Savod!”dedilar. Sahobiy: “Xo‘p”, dedi-yu, biroq to‘g‘irlanmasdan turaverdi. Payg‘ambar alayhissalom u tomonga yaqinlashib, qo‘llaridagi misvoklari bilan sahobiyning biqiniga niqtab: “Savod, to‘g‘ri turgin!” – dedilar. Savod: “Og‘rittingiz, Rasululloh! Alloh taolo sizni haq ila yuborgan bo‘lsa, endi men sizdan o‘ch olishim uchun imkon bering”, dedi. Payg‘ambarimiz alayhissalom qorinlarini ochib: “Qasosingni olvol, Savod”, dedilar. Savod roziyallohu anhu egilib qorinlarini o‘pa boshladi va: “Yo Allohning Rasuli, bugun shahidlik kunidir, shuning uchun ham oxirgi onlarimda tanam sizning muborak tanangizga tegib qolishini xohladim”, dedi.

Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Minbar yasalmasidan avval  Nabiy sollallohu alayhi vasallam xurmoning tanasiga suyanib xutba qilar edilar. Bir muddat o‘tib, minbar joylashtirilganidan so‘ng Nabiy sollallohu alayhi vasallam minbarga ko‘tarildilar. Shunda o‘sha xurmo tanasidan (yosh boladay) o‘ksik ovoz chiqdi. Uni, hatto biz ham eshitdik. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam keldilar-da, unga qo‘llarini tekkizdilar. Zum o‘tmay u tinchib qoldi” (Imom Buxoriy rivoyati).


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Niso surasi, 69-oyat.