Sayt test holatida ishlamoqda!
02 Iyul, 2025   |   7 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:54
Peshin
12:32
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
02 Iyul, 2025, 7 Muharram, 1447

Rasululloh alayhissalom yashagan muborak uy

13.12.2017   7050   2 min.
Rasululloh alayhissalom yashagan muborak uy

Payg‘ambar alayhissalom Madinaga kelganlarida, ansoriylarning har biri u zotni mehmon qilish orzusida edi.  Hatto Rasululloh alayhissalomning tuyasi jiloviga osilib olib, u zotni uyiga taklif etishardi. Payg‘ambarimiz alayhissalom jilovni qo‘yib yuborishlarini o‘tinib so‘rar, tuya qayerga cho‘ksa, o‘sha uyga tushajaklarini aytardilar. Nihoyat tuyalari u zotning qarindoshlari Adiy ibn Najjor mahallasiga yetganida Abu Ayyub Xolid ibn Zayid Ansoriyning eshigi oldida to‘xtab cho‘kkaladi (Xolid Muoviya roziyallohu anhu xalifalik davrida Istambulni olish uchun bo‘lgan jang chog‘ida shahid bo‘lib, shahar tashqarisiga dafn etilgan).

Rasululloh alayhissalom tuyalaridan tushdilar va: "Inshoalloh turar joyimiz shu yer bo‘ladi. Ey Rabbim, meni muborak yerga tushirgin, sen hamisha qutlug‘ joyni ato etguvchisan", dedilar. Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhu Payg‘ambar alayhissalomning narsalarini ichkariga olib kirdi, As’ad ibn Zurora esa tuyaga yemish berish uchun uyiga olib ketdi. Bani Najjor mahallasining qizaloqlari Rasulullohni qo‘shiq aytib kutib olishdi. "Meni yaxshi ko‘rasizlarmi?" deb so‘radilar Sarvari olam. Qizlar "ha" deb javob qaytarishdi. "Xudo haqqi, men ham sizlarni jon-dilimdan yaxshi ko‘raman", dedilar u zoti muborak.

Abu Ayyub roziyallohu anhuning uyi ikki qavat bo‘lib, Rasulullohga ikkinchi qavatni munosib ko‘rdi, biroq u kishi ziyoratchilar bilan ko‘rishib, suhbatlashishning qulayligi uchun pastda turishni ixtiyor etdilar. Mezbon kelim-ketim ko‘payib chang-to‘zon, dam-badam sepilgan suvlardan hovur ko‘tarilib Rasululloh ozor chekishlaridan tashvishlangan edi. Chindan ham kunlarning birida suv solingan xum sinib ketdi. Er-xotin Rasulullohning ustlaridan chakka o‘tmasin deb suvni ko‘rpaga shimdirib olishdi. Shundan keyin qo‘yarda-qo‘ymay Rasulullohni yuqorigi qavatga ko‘chirib chiqishdi. Birinchilardan bo‘lib, ansorlarning kattalaridan Said ibn Uboda, As’ad ibn Zurora, Zayd ibn Sobit roziyallohu anhumning onalari turli-tuman shirin ovqatlar pishirib kelishdi.

Abduvohid O‘ROZOV,

“Pul yemas ota” jome masjidi imom-noibi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Vafot etgan ota-onamga qanday yaxshilik qilishim mumkin?

30.06.2025   3582   3 min.
Vafot etgan ota-onamga qanday yaxshilik qilishim mumkin?

Farzand uchun ota-onaga xizmat qilib, ularning roziligini olishdan ham ulug‘roq saodat yo‘q. Boisi Alloh taolo rizosi ota-ona roziligiga bog‘langan.

Mehribon Robbimiz ota-ona roziligini topish uchun bizlarga uning yo‘llari va vositalarini oson qilib qo‘ygan. Nafaqat hayotliklarida, balki dunyodan ko‘z yumganlaridan keyin ham ularga yaxshilik qilish shulardan biridir.

Shariatimizda ota-ona nafaqat hayotlik chog‘larida, balki ular bu dunyodan o‘tib ketganlaridan keyin ham haqlarini ado etmoqlik farzand zimmasidagi vazifalardan sanaladi. Ana shulardan biri ota-ona yaqinlari va do‘stlariga yaxshilik qilishdir.

Ibn Dinordan rivoyat qilinadi: “Abdulloh ibn Umarning eshagi va sallasi bo‘lar edi. Bir kuni o‘sha eshagini minib ketayotgan edi, oldidan bir a’robiy o‘tib qoldi. Shunda  “Sen falonchining o‘g‘li emasmisan?” dedi. U: “Ha, shunday”, dedi. Ibn Umar unga eshakni berib, “Bunga minib ol”, dedi va sallasini berib: “Buni boshingga o‘rab ol”, dedi.

Sheriklaridan biri unga: “Alloh sizni mag‘firat qilsin! Charchaganda minib turadigan eshagingizni, boshingizga o‘raydigan sallangizni mana shu a’robiyga berdingiz-a?” dedi. Ibn Umar: “Men Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning “Yaxshiliklarning eng yaxshisi – kishi otasi ketganidan (vafot etganidan) so‘ng uning yaxshi ko‘rganlariga yaxshilik qilishidir”, deganlarini eshitganman. Uning otasi (otam) Umarning do‘sti edi”, dedi” (Imom Muslim rivoyati).

Abu Usayd Molik ibn Rabi’a So’idiy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning huzurlarida edik, Bani Salimalik bir kishi kelib, “Yo Allohning Rasuli, ota-onamning vafotidan keyin ularga qilishim mumkin bo‘lgan yaxshiliklardan biror narsa qoldimi?” dedi. U zot: “Ha. Ularning haqqiga duo qilish, ular uchun istig‘for aytish, ulardan keyin ahdlariga vafo qilish, ular orqaligina bog‘lanadigan silai rahmni bog‘lash va ularning do‘stlarini ikrom qilish”, dedilar (Imom Abu Dovud rivoyati).

Hadisi sharifda farzand o‘z ota-onasiga qiladigan yaxshilik ularning vafotlaridan keyin ham davom etishi lozimligi bayon qilinmoqda. Ya’ni, farzand ota-onasi haqqiga ularning vafotidan keyin ham mag‘firat so‘rab duo qilib tursa, ular uchun Alloh taologa istig‘for aytishni kanda qilmasa, inshoAlloh ota-onasining savobiga savob qo‘shilib boraveradi, darajasi esa ko‘tariladi. Yana bir muhim jihat shuki, farzandlar ota-onasining yaqinlariga hamisha sila rahm qilishi, ularning hollaridan xabar olib turishlari lozim.

Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Otangning do‘stligiga rioya qil, shunda Alloh taolo nuringni so‘ndirmaydi”, deganlar.

Demak, ota bilan do‘stlashgan har qanday odamlardan aloqani uzmaslik kerak.

 

Ilyosxon AHMЕDOV