Har birimiz hayotimiz davomida kasal bo‘lamiz. Bilsak kasallik ham gunohlarimizga kafforot ham sinovdir. Bemor dori-darmonlarni iste’mol qilish bilan birga Qur’oni karim va hadislarda vorid bo‘lgan duolarni o‘qishi ham lozim. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bemor inson salomatligini asrashi uchun qilgan ba’zi tavsiyalarini keltirib o‘tamiz.
Avvalo inson salomatligi uchun me’yorida ovqatlanishi lozim. Chunki ortiqcha ovqatlanish insonning ham jismonan, ham ruhan zaiflashiga sabab bo‘ladi. To‘g‘ri ovqatlanish inson salomatligining asosiy omillaridandir. Shu sababli, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam biz ummatlariga ovqatlanish odobini o‘rgatib bunday deganlar: “Odam bolasi to‘ldiradigan idishlarning eng yomoni qorindir. Odam bolasiga qaddini tutadigan yemak kifoyadir. Agar juda lozim bo‘lsa, taomi uchun uchdan bir, ichimligi uchun uchdan bir va nafasi uchun uchdir bir” (Imom Ahmad, Termiziy rivoyati).
Ikkinchidan, asal va qora sedana iste’mol qilishga odatlanish kerak. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Sedana o‘limdan boshqa barcha xastaliklarga shifodir”.
Bir qator mutaxassislar olib borgan tadqiqotlarga ko‘ra, qora sedana inson quvvatini oshirishda, ko‘plab kasalliklarga qarshi kurashda samarali hisoblanadi.
Shuningdek, asal ham inson tanasiga quvvat bag‘ishlovchi, ishtahani ochuvchi, asab tizimini hamda yurak-qon tomirlarini yaxshilovchi xususiyatga ega. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Asal iste’mol qilinglar, u ko‘p kasalliklarga shifodir”, deganlar.
Uchinchidan, Yaratgandan sihat-salomatlik so‘rab duo qiling. Barcha dard ham, shifo ham Allohning irodasi bilan bo‘ladi. Alloh ist’emol qiladigan dori-darmonimizni sabab qilib O‘zi shifo beradi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam qachonki biror yerlari og‘risa muborak qo‘llarini og‘riyotgan joyga qo‘yib uch marotaba “Bismillah” deb, yetti marotaba bunday der edilar: “A’uzu billahi va qudratihi min sharri ma ajidu va uhoziru” (Imom Ahmad, Imom Muslim rivoyati).
Shuni alohida ta’kidlash lozimki, kimki kasal bo‘ladimi, yo sog‘ bo‘ladimi hamisha Allohning roziligiga intilish lozim. Albatta, Alloh har narsaga Qodir, ne’matlarini beminnat beruvchi va har narsadan xabardor Zotdir.
Davron NURMUHAMMAD
Shu yil 8 may kuni Buxoro shahridagi Mir Arab oliy madrasasida vakillik tasarrufidagi masjid imom-xatiblari o‘rtasida “Moturidiy ta’limoti bilimdoni” nomli intellektual bellashuv bo‘lib o‘tdi.
Tadbirni O‘zbekiston musulmonlari idorasining Buxoro viloyatidagi vakili, Mir Arab oliy madrasasi rektori Jobir domla Elov kirish so‘zi bilan ochib, bellashuvning ma’naviy, ilmiy va tarbiyaviy ahamiyati haqida so‘z yuritdi. Viloyat bosh imom-xatibining o‘rinbosari Otabek domla Avezovga esa tanlov tartib-qoidalarini tushuntirdi.
Bellashuv quyidagi to‘rt shart asosida o‘tkazildi:
1. Taqdimot sharti
2. Moturidiy ta’limoti bo‘yicha savol-javob;
3. Diniy-ma’rifiy sohadagi davlat siyosatiga oid savol-javob;
Tanlov ishtirokchilari moturidiylik ta’limotining asosiy qoidalari, aqidaviy yechimlari va mantiqiy-ilmiy asoslari yuzasidan o‘z bilimlarini namoyon etdi.
Bellashuv yakunlariga ko‘ra quyidagi jamoalar g‘olib deb topildi:
• 1-o‘rin: Moturidiy me’rosxo‘rlari;
• 2-o‘rin: E’tiqod durdonalari;
• 3-o‘rin: Aqida imomlari.
Mazkur tanlov Imom Abu Mansur Moturidiyning ilmiy merosini chuqur o‘rganish, uni keng targ‘ib qilish va bu orqali sof e’tiqod, ilm va ma’rifat asoslarini jamiyatda mustahkamlash maqsadida tashkil etildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati