Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyun, 2025   |   27 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
23 Iyun, 2025, 27 Zulhijja, 1446

Uzumning foydalari va zararlari

21.08.2017   23605   2 min.
Uzumning foydalari va zararlari

Uzum inson organizmi uchun nimasi bilan foydali?

Uzum — foydali vitaminlar va minerallar xazinasidir. Uning tarkibida S vitamini, A, RR, N  vitaminlari, V gruppasiga kiruvchi vitaminlar, shuningdek  K vitamini mavjud.

Shuningdek, uzumda natriy, kalsiy, temir, fosfor, bor, ftor, nikel, marganes, sink va   ko‘pgina boshqa foydali metallarni, minerallarni va bir qator nodir foydali moddalarni uchratish mumkin. Bundan tashqari, uzum tarkibida  saraton kasalligi paydo bo‘lishiga qarshilik ko‘rsatuvchi fitosterin deb nomlanuvchi modda mavjud. Yana uning tarkibida antioksidant ta’sir ko‘rsatuvchi organik kislotalar, foydali ozuqaviy to‘qimalar, shuningdek,  ilmiy tilda flavonoidlar va  monosaxaridlar  deb nomlanuvchi inson organizmi uchun foydali moddalar mavjud.

 Agar zerikarli raqamlar bilan ifodalanadigan tilda aytiladigan bo‘lsa, olimlar tomonidan uzumda ikki yuz xilga yaqin foydali moddalar mavjudligi aniqlangan.

Shuningdek, uzum urug‘i ham inson uchun foydali, unda xushbo‘y moddalar, fitosterinlar va  efir moylari bor.

Uzum immunitetni va yurak muskullarini mustahkamlaydi, tomirlarni kengaytiradi va bosh og‘rig‘ini bartaraf etishda yordam beradi. Uzum qon tarkibidagi xolesterin miqdorini kamaytiradi, ichni yurgizadi.

 Uzumning ozuqaviy quvvati

Uzum parhez mevasi emas, shuning uchun uni iste’mol qilish me’yorida bo‘lishi lozim. Uning ozuqaviy quvvati 100 gram mevasida (uning naviga qarab) 45 dan 63 kkal gachani tashkil etadi. Albatta uning ozuqaviy quvvati baland emas, lekin uning ishtaha ochish xususiyati kuchli bo‘lganidan, ko‘proq ovqat iste’mol qilishga sababchi bo‘ladi.

 Uzum nimasi bilan zararli?

Barchamizga ma’lumki, har bir foydali narsaning zararli tomoni ham bo‘lishi mumkin. Uzumning ba’zi kishilar uchun asosiy kamchiligi tarkibida qand moddasi miqdori juda balandligidadir. Uzumni semirish, qandli diabet, oshqozon yarasi, kariyes kasalliklarida iste’mol qilish maqsadga muvofiq emas. Shuningdek, uni iste’mol qilishdan qonni suyultirish maqsadida dori-darmon iste’mol qilayotganda ham o‘zini tiyish tavsiya etiladi.

                             Jaloliddin Nuriddinov

                                    Manba: hronika.info  

 

Tabobat
Boshqa maqolalar

Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!

20.06.2025   14851   3 min.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.


Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).


Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).


Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.


Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).

Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.

Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.

Davron NURMUHAMMAD