بسم الله الرحمن الرحيم
Muhtaram jamoat! Alloh taolo insonlarni bir ota va bir onadan paydo qilib, ularni Yer yuzi bo‘ylab turli xil millat va elatlar shaklida tarqatib yubordi. Insonlarning bu kabi xilma-xilligi fitriy bo‘lib, Alloh taolo uni ilohiy hikmat ila joriy qildi. Ya’ni, bu bo‘linish ajralish uchun emas balki, birlashish va o‘zaro yaqinlashish uchun ekanligini Qur’oni karimda bayon qildi:
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا...
(سورة الحجرات/13)
ya’ni: “Ey, insonlar! Darhaqiqat, Biz sizlarni bir erkak (Odam) va bir ayol (Havvo)dan yaratdik hamda bir-birlaringiz bilan tanishishingiz uchun sizlarni (turli-tuman) xalqlar va qabila (elat)lar qilib qo‘ydik. (Hujurot surasi, 13-oyat). Dinimizda mana shu haqiqatni bayon qilish orqali insonlarni birlikka, hamjihatlikda yashashga da’vat etiladi.
Ayni paytda dinimiz bizlarni o‘zaro ixtilof qilishdan, tafriqaga bo‘linishimizdan qaytaradi. Zero, ixtilof va tafriqa insonlarni bir-biridan uzoqlashtiradi, o‘rtada adovat va fitna paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Ayniqsa, dinda tafriqaga bo‘linish zalolat sanalib, insonning ikki dunyosini ham barbod bo‘lishiga olib boradi. Alloh taolo Qur’oni karimda:
أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيه...
(سورة الشورى/13).
ya’ni: “Dinni barpo qilingiz va unda firqa-firqaga bo‘linmangiz!”, deb marhamat qilgan (Sho‘ro surasi, 13-oyat).
Muhtaram birodarlar! Tarixda turli xil firqalar chiqqan bo‘lib, ular Payg‘ambarimiz s.a.v. aytganlaridek o‘zlari ham zalolatda, o‘zgalarni ham to‘g‘ri yo‘ldan ozdirib, buzuq aqidalarga boshlaganlar. O‘z davrida ulamolar ana shunday toifalarga qarshi kurashib, ularning buzuq aqidalarini fosh etganlar, mo‘min-musulmonlarni zalolat yo‘llaridan ogohlantirganlar. Xususan, yurtimizdan chiqqan buyuk bobokalonimiz Abu al-Mu’in an-Nasafiy hazratlari bundan ming yil avval ana shunday oqimlarga qarshi raddiya o‘laroq o‘zlarining aqidaga oid asarlarini yozib qoldirganlar.
Ming afsuski, bizning zamonamizda ham adashgan, e’tiqodi buzuq bo‘lgan bir qancha firqa va toifalar mavjudki, ular hamon mo‘min-musulmonlarni sof islom yo‘lidan chalg‘itishga, ahli sunna val jamoa aqidasidan adashtirishga harakat qilmoqdalar.
Asli maqsadlari dunyoviy g‘araz, mansabu martabaga erishish, mo‘may daromad topishdan iborat bo‘lgan bunday g‘alamis toifa-yu firqalar dinimizda muqaddas sanalgan ulug‘ amallarni g‘ayri ma’noga burib odamlarni chalg‘itmoqdalar. Jumladan, o‘zlarining turli xildagi jinoyatlarini “xalifalik”, “shahidlik”, “hijrat” va “jihod” kabi atamalar bilan xaspo‘shlamoqdalar. Bu ham yetmagandek, o‘zlariga ergashmagan, ularga qarshi chiqqanlarni kofirga chiqarmoqdalar. Kofir deyishdan maqsad esa, ularga qarshi urush ochish, qonlarini to‘kib, mollarini talon taroj qilishdir. Holbuki, musulmonga qarshi qurol ko‘tarish, uning qonini to‘kish eng og‘ir gunohdir. Hadisi sharifda marhamat qilinadi:
ثَلَاثٌُ مَن فَعَلَهُنَّ فَقَد أَجرَمَ : "مَن اِعتَقَدَ لِوَاءً فيِ غيَرِ حَقِّ، أَو عَقَّ وَالِدَيهِ ، أَو مَشَى
مَعَ ظَالِم لِيَنصُرَهُ فَقَد أَجرَمَ ، يَقُولُ اللهُ سُبحَانَهُ :إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ .
ya’ni: “Uchta amal bor, kim shulardan birortasini qilsa, u jinoyatchidir: Kim nohaqlik ustiga bayroq tiksa, kim ota-onasiga oq bo‘lsa va kim zolimga yordam bersa. Alloh taolo aytadi: “Albatta, Biz (unday) jinoyatchilardan (dunyo va oxiratda) intiqom oluvchidirmiz”. (Sajda surasi, 22-oyat). Boshqa bir hadisda Payg‘ambarimiz s.a.v.:
فَقَالَ النَّبِيُّ : « لا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يُرَوِّعَ مُسْلِمًا »
(رَوَاهُ أَبُو دَاوُد).
ya’ni: “Musulmon kishi musulmonni qo‘rqitishi halol emas”, - dedilar (Abu Dovud rivoyati). Rivoyat qilinishicha, bir kuni Ibn Abbos r.a. Ka’baning devoriga suyanib turib shunday dedilar: “Ey, Ka’ba! Allohning nazdida hurmating naqadar ulug‘. Lekin, agar men seni yetti marotaba buzib vayron qilganimda ham bitta musulmonga bir marta ozor berganimchalik yomon ish qilmagan bo‘lar edim”.
Dinimizda o‘z yurtiga qarshi qurol ko‘targan, musulmonlar jamiyatiga qarshi urush e’lon qilgan, davlat rahbarlariga qarshi bosh ko‘targan toifani bog‘iylar (tajovuzkorlar) deb nomlanadi. Qur’oni karimda ularga qarshi kurashishga amr qilingan:
وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا
إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ
سورة الحجرات/9
ya’ni: “Agar mo‘minlardan ikki toifa o‘zaro urushib qolsalar, darhol ular o‘rtasini isloh etingiz! Bas, agar ulardan biri, ikkinchisining ustiga tajovuzkorlik qilsa, bas, to (tajovuzkor toifa) Allohning amriga qaytgunicha, sizlar tajovuz qilgan (toifa) bilan urushingiz! Endi agar u (toifa tajovuzkorlikdan) qaytsa, sizlar darhol ularning o‘rtasini adolat bilan tuzatib qo‘ying va adolatli bo‘lingiz! Zero, Alloh adolatlilarni sevar”. (Hujurot surasi, 9-oyat).
Darhaqiqat, muhtaram yurtboshimizning xalqparvar siyosati o‘laroq avvalda ana o‘shanday buzg‘unchi oqim va toifalarning ta’siriga tushib qolgan, bugungi kunda adashganligini tushunib yetib chin dildan pushaymon bo‘lgan fuqarolarga nisbatan avf e’lon qilinmoqda. Ularni jamiyatda o‘z o‘rinlarini topib, sog‘lom hayotga qaytishlariga imkoniyatlar yaratib berilmoqda. Biroq, adashganligini tan olmay, buzg‘unchi g‘oya va mafkurasidan voz kechmaydigan, ekstremistik oqimlarni qo‘llab quvvatlaydigan toifalarga nisbatan yurtboshimiz ta’kidlaganlaridek: “bir jaholatga qarshi o‘n ma’rifat” shiori ostida kurash davom etaveradi.
Muhtaram ahli islom! Din ilmini bilmay turib Islom dini nomidan targ‘ibot va tashviqot qilayotgan har qanday kimsaga ergashib ketaverish yaramaydi. Ayniqsa, zamonaviy elektron vositalari, internet tarmoqlari orqali tarqatilayotgan diniy mavzudagi ma’lumotlarning hammasi ham sof islom g‘oyasiga, bizning aqidamizga to‘g‘ri kelavermaydi. Shuning uchun internet tarmog‘idan foydalanadigan farzandlarimizdan ogoh bo‘laylikki, toki ular ekstremistik oqimlar ta’siriga tushib, aldanib qolmasinlar.
Diniy ilmi yetarli bo‘lmagan kishining ilmsiz tarzda fatvo berishi ham odamlar orasida tafriqaga sabab bo‘luvchi omillardan biri sanaladi. Diniy ilmi bo‘lmagan kishining olimlikni da’vo qilishi takabburlikdir. Aslida bunday kimsalarni ilmdan gapirishga haqqi yo‘q. Avf ibn Molik r.a.dan rivoyat qilinadi, u kishi: “Odamlarga ilmdan faqat amir, yoki ma’mur, yoki mutakabbir gapiradi”, dedilar (Abu Dovud va Ibn Moja rivoyati). Ya’ni odamlarga va’z aytishga faqat mutasaddi rahbarning, yoki u tomonidan ijozat berilgan olim kishilarning haqqi bor. Ulardan boshqa kim voizlik qilsa, demak bu uning manmanligidan, o‘ziga bino qo‘yganligidandir.
Muhtaram birodarlar! Quyidagi hadisi sharif bilan so‘zimizga yakun yasaymiz.
عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنْ لَمْ يَشْكُرِ الْقَلِيلَ،
لَمْ يَشْكُرِ الْكَثِيرَ، وَمَنْ لَمْ يَشْكُرِ النَّاسَ، لَمْ يَشْكُرِ اللَّهَ، وَالتَّحَدُّثُ بِنِعْمَةِ اللَّهِ شُكْرٌ، وَتَرْكُهَا كُفْرٌ، وَالْجَمَاعَةُ رَحْمَةٌ، وَالْفُرْقَةُ عَذَابٌ (البيهقي في شعب الايمان).
ya’ni: Nu’mon ibn Bashir r.a.dan rivoyat qilinadi, Rasululloh s.a.v. dedilar: Kim oziga shukr qilmasa ko‘piga ham shukr qilmaydi. Kim insonlarga shukr qilmasa Allohga ham shukr qilmaydi. Alloh bergan ne’matni gapirish ham shukrdir, gapirmaslik kufrdir. Jamoat rahmat, tafriqa esa, kulfatdir”.
Alloh taolo barchalarimizni mehr-oqibatda hayot kechirmog‘imizga muyassar aylab, tafriqaga berilishimizdan o‘zi asrasin. Omin!
Islomning barcha – beshala ruknini ham bajargan odam chinakam saodatlidir. Ayniqsa, hojilik – alohida mas’uliyat talab etadigan maqom. Bu yil yurtimizdan 15 mingdan ziyodroq fuqaro ana shunday sharafga ega bo‘ldi.
Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.
Bugun, 14 iyul kuni poytaxtimizdagi «Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf» jome masjidi majlislar zalida poytaxtimizda faoliyat yuritayotgan imom-xatiblar, imom noiblari ishtirokida yig‘ilish o‘tkazildi.
Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, Toshkent shahar hokimining jamoat va diniy tashkilotlar bilan aloqalar bo‘yicha o‘rinbosari Abdulvosid Xomitjonov, «Nuroniy« jamg‘armasi Toshkent shahar bo‘limi raisi Rustam Kalonov, Mahallalar uyushmasi Toshkent shahar hududiy boshqarmasi boshlig‘i Furqatxo‘ja Mahmudxo‘jayev, Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov ishtirok etdi.
– Hojilarga katta ishonch bildirib, ular ma’naviyat targ‘ibotchilaridir, – deydi DIQ raisi birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov. – Hadisi sharifda: “Insonlarning Alloh taologa eng seviklisi odamlarga ko‘p manfaati yetkazadiganidir” (Imom Tabaroniy rivoyati), deyilgan. Shunday ekan, har bir hojiga o‘z hududidagi imom-xatib ko‘makchi bo‘lib, mahallama-mahalla yurib, aholiga, ayniqsa, yoshlarga pandu nasihatlar qilishlari zarur. Chunki hojilarning so‘zlari ta’sirchan bo‘ladi. Farzandlarimizning turli yot g‘oyalar ta’siriga tushib qolishining oldini olishda ularning xizmatidan foydalanishimiz kerak. Hojilarimizning sa’y-harakatlari bilan xalqimizning ma’naviyati, ma’rifati yanada oshadi.
Ana shunday ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar orqali hojilarimiz jamiyatimizdagi mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish, yoshlar tarbiyasi va oilalar totuvligida ibrat bo‘lmoqdalar.