Ulug‘ oy - Ramazon oyining oxirgi kunlarida turibmiz. Bu oyning fayzli, futuhli kunlari va tunlaridan unumli foydalanishimiz lozim.
Ba’zi ayollarimiz ramazon ro‘zasini tutsa-da, oxirgi o‘n kunlikda beparvo bo‘lishadi. Chunki ular hayit ayyomiga tayyorgarlikni boshlab yuborishadi. Kimdir hayitga yangi kiyim olish, kimdir shirinliklar pishirish tashvishida ulug‘ kunlarni besamar o‘tkazib yuboradi. Qiz uzatilgan, kelin tushgan xonadonlarda hayitga alohida taraddud ko‘riladi. Ayniqsa, qiz uzatgan onalar qizining kelin bo‘lib tushgan xonadoniga qutilar va tog‘oralarda pishiriqlar, sarxil mevalar, shirinliklar yuborib dasturxon to‘kin bo‘lishiga harakat qilishadi. Kelinlar hayit kunlari qaynona, qaynegachi-qaynisingillarini xursand qilish, mehmonlarni ko‘nglini olish, ularni kelinsalom bilan kutib olish tashvishida bo‘lishadi. Bularning barchasi albatta kelinlikning ziynati, milliy urf-odatlarimiz sirasiga kiradi. Lekin har narsada ham me’yor bor. Hayit riyokorlik, isrofgarchilikda kimo‘zarchilik bayrami emas, balki saxovat, yaxshilik, mehr-oqibat ayyomidir.
Hadisi shariflarda isrofgarchilikdan qaytarilib, tejamkorlikka targ‘ib va tashviq etiladi:“Allohning noz-ne’matlaridan hohlagancha yeb-ichinglar, xayr-ehson qilinglar, kiyinib yasaninglar, lekin isrofgarchilik va manmanlikka yo‘l qo‘ymangizlar!” (Imom Ahmad, Nasaiy, Ibn Mojja rivoyatlari).
O‘zbekiston musulmonlari idorasining “To‘y, marosim va ma’rakalarni me’yorida o‘tkazish haqida fatvo”sida, yangi kelin tushgan xonadonda bo‘ladigan hayit marosimlarini ixcham tarzda, faqat qarindoshlar bilan bir kungina o‘tkazish haqida ta’kidlab o‘tilgan.
Opa-singillarimiz Ramazon oyining so‘nggi kunlarida isrofgarchilikka ruju qo‘yish o‘rniga, ixlos ila Qur’on tilovati, ibodat, istig‘for, yaxshilik, xayr-saxovat qilib o‘tkazishsa ikki dunyo saodatiga erishishadi. Zero, Alloh taolo Qur’oni karimning Niso surasi 114-oyatida shunday marhamat qiladi: “Ularning ko‘pgina shivir-shivirlarida - sadaqa berishga yoki ezgulikka buyurishga yohud odamlar o‘rtasini isloh qilishga buyurmagan bo‘lsa – yaxshilik yo‘qdir. Kimda-kim Alloh rizosi uchun shuni qilsa, unga ulkan mukofot berajakmiz”.
M.Abdullayeva,
O‘MI mutaxassisi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Ba’zi oilalarda ko‘radigan holatlarimizdan biri, agar ayol kasal bo‘lib qolsa, eri uni ayolning uyiga olib borib qo‘yadi. Tuzalganidan keyin esa o‘zining uyiga qaytarib olib keladi. Bunday ish tutish muruvvat sohiblariga aslo yarashmaydigan ishdir. Bunda ayolning nafsiga aziyat berish bordir.
Usmon ibn Affon roziyallohu anhu Badr g‘azotida qatnashmadilar, g‘oib bo‘ldilar. Chunki u zotning ayollari Ruqayya binti Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qattiq betob edilar...
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam u zotga: “Senga Badrga qatnashgan va o‘q otgan kishining ajri bo‘lur”, deganlar.
Endi o‘ylab ko‘r, Alloh seni va meni rahm qilsin, Nabiy sollallohu alayhi vasallam qanday qilib (bemor) ayolini yonida bo‘lish va unga qarashni Allohning yo‘lidagi mujohidning ajri bilan teng o‘ringa qo‘yganlariga qara!
Har qanday jangchi emas, balki Badrda ishtirok etgan jangi bilan (teng o‘ringa qo‘ydilar). Alloh taolo Badr ahliga nazar solgan va bu g‘azot haqida Nabiy sollallohu alayhi vasallam as’hoblariga qarata: “Alloh Badr ahliga qarata “Istaganingizni qiling, sizlarni mag‘firat qildim” dedi”, degan edilar.