Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Avgust, 2025   |   17 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:59
Quyosh
05:28
Peshin
12:33
Asr
17:24
Shom
19:32
Xufton
20:54
Bismillah
11 Avgust, 2025, 17 Safar, 1447

Shoyadki taqvodor bo‘lsangiz

17.06.2017   95433   4 min.
Shoyadki  taqvodor bo‘lsangiz

Nafsimizni tarbiya qilishda yordam beradigan muborak ramazon oyini bizga nasib  qilgan mehribon  Parvardigorimizga  beadad hamdu-sanolar bo‘lsin!

Hayotlarining har bir lahzasi biz uchun ibrat manbai bo‘lgan habibimiz va shafoatchimiz Muhammad mustafo sollallohu alayhi vasallamga  mukammal salovotu durudlar bo‘lsin!

Ramazoni sharif boshimizga soyabon bo‘lib kelganida bu muborak oyning fazilatidan bahramand bo‘lib qolishga intilamiz. Ro‘za tutish ibodati bilan qalbimizda taqvo urug‘ini ekib, hosilini olishga harakat qilib qolamiz.

Alloh taolo oyati karimada:

«Ey iymon keltirganlar! Sizlardan oldingi (ummat)larga farz qilingani kabi sizlarga ham, ro‘za tutish farz qilindi, shoyadki (u sababli), taqvoli bo‘lsangiz», deydi (Baqara surasi 183).

Taqvo  arab tili lug‘atida “saqlanmoq, qo‘rqmoq” degan ma’nolarni bildiradi.  Istilohda esa, “Taqvo bu- inson Allohning g‘azabidan qo‘rqib, o‘zini harom ishlardan saqlashi va tiyilishi”   deb tushuniladi.

Ro‘za tarbiyasi orqali taqvoga ega bo‘lishimiz kerak. Insonni taqvodor bo‘lishiga olib boradigan omillar ko‘p. Ulardan biri esa ro‘zadir.  Demak, ro‘za ham taqvo yo‘llaridan bittasi bo‘lib, kishi qalbida taqvo hissini  uyg‘otishi kerak bo‘ladi. Inson ro‘za tutsa-yu, qalbida taqvo hissi uyg‘onmasa, u odam haqiqiy ro‘za tutmagan bo‘ladi. Ro‘za tufayli inson yolg‘on gapirishni, g‘iybat qilishni va moloyaniy so‘zlarni tark qilishi, qalbidan bunday kasalliklarni chiqarib tashlashi kerak bo‘ladi.

Xadisi sharifda:

Nabiy sollallohu alayhi vasallam:

“Kim yolg‘on gapirishi, unga(yolg‘onga) amal qilishini tark qilmasa, uni och qolib taom va sharobini tark  qilmog‘iga (ya’ni ro‘za tutishiga) Allohning ehtiyoji yo‘q” -dedilar (Buxoriy rivoyati)

Ro‘za tutgan odam o‘zini nafaqat yemoq va ichmoqdan, balki noma’qul gap-so‘z va ishlardan ham tiymog‘i lozim. Inson o‘zini taom va sharobdan tiyib tursa-yu, lekin  yolg‘on, ig‘vo, g‘iybat, bo‘hton kabi so‘zlarni gapiraverishdan tilini tiymasa, noshar’iy ishlarni qilaverishdan jasadini to‘xtatmasa, uning tutayotgan ro‘zasidan xech qanday foyda bo‘lmaydi.

 

Oyati karimada «Shoyadki, taqvoli bo‘lsangiz», deb ro‘zadan ko‘z­langan asosiy maqsadni juda chiroyli  bayon qilib qo‘ymoqda.

Ro‘za havoyu nafsni jilovlashga, istak maylini  izga solishga xizmat qiladi. Ro‘za nafsni istak va hoxish balosidan qutilib, Allohning toati­ga xolis ajrab chiqishga yordam beradi.

Kimki iymon va e’tiqod bilan ro‘za tutsa, Alloh taolo o‘sha bandasini taqvo, deb nomlanuvchi, ikki dunyo saodatiga eltuvchi, qiyomatda “Rayyon”deb nomlangan eshikdan jannatga kirish baxtiga  ega bo‘luvchi insonlar qatorida  qiladi. 

 Inson o‘zini-o‘zi nazorat qilmog‘i lozim.   Bu nazorat esa ro‘za  tutish orqali paydo bo‘ladi.

Bir kuni hazrati Umar  Ubay ibn Ka’bdan so‘radilar.

- “Alloh taolo Qur’oni karimda taqvoni ko‘p amr qilgan. Taqvo o‘zi nima?”

Ubay ibn Ka’b juda mazmundor qilib javob berdilar:

- “Ey Umar, sen tikanli dalada yurganmisan? ”

- “Xa,yurganman!”, deb javob berdi.

- “Qanday qilib yurgansan?”, deb so‘radi. Ubay ibn Ka’b

- “Ko‘ylagimni etaklarini yig‘ib olib yurganman”- dedi. (Arablar uzun ko‘ylak kiyadilar).

-“Nega bunday qilib yurarding?”- deb so‘radi. Ubay ibn Ka’b

-“Tikanlar etaklarimni yirtmasligi va oyog‘imga tikanlar kirmasligi uchun”-dedi.

“Taqvo ham shunday!”- deb javob berdi.Ubay ibn Ka’b

Ubay ibn Ka’b juda olim kishi edi. Qarang qanday ajoyib javob berdilar

Demak ro‘za tarbiyasi orqali taqvoga ega bo‘lamiz, shu sababli taqvo egalariga xozirlab qo‘yilgan jannatga kirishga musharraf bo‘lamiz.

Allox taolo Qur’oni Karimda: “Jannat va undagi ne’matlar taqvodorlar uchun tayyorlab qo‘yilgan” –deb marhamat qiladi. (Oli imron surasi, 133 oyat)

Taqvoga esa Ramazon oyida Payg‘ambarimiz Muhammad alayxissalomning sunnatlariga amal qilgan holda ro‘za tutish orqali erishamiz.

 

Toshkent islom instituti o‘qituvchisi

“Kulol-Qo‘rg‘on” masjidi imomi

Muxammadrasul Abdullayev

Ramazon
Boshqa maqolalar
Maqolalar

​313 ta hayotiy ziynat qoidalari (2-qism)

11.08.2025   662   6 min.
​313 ta hayotiy ziynat qoidalari (2-qism)

313 ta hayotiy ZIYNAT qoidalari

ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

             (2-qism)

101)  Saxiylik – boyning ziynati.

102)  Ochiqqo‘llik – saxiyning ziynati.

103)  Ko‘p yig‘i – xavf va qo‘rqishning ziynati.

104)  Ulug‘vorlik – poshsholar ziynati.

105)  Minnatni tark qilish – ehsonning ziynati.

106)  Halollik – ishning ziynati.

107)  Xushu’ – namozning ziynati.

108)  Do‘ppi – o‘zbekning ziynati.

109)  Bunyodkorlik – mehnatning ziynati.

110)  Savod – bilimning ziynati.

111)  Ilm – insoniyatning ziynati.

112)  Sabr – balo-ofatning ziynati.

113)  Donolik – tajribaning ziynati.

114)  Mulohazalilik – fikrning ziynati.

115)  So‘zda turish – erkakning ziynati.

116)  Vaqtga rioya – mas’uliyatning ziynati.

117)  Qalb musaffoligi – yaxshi insonning ziynati.

118)  Tinchlik – yurtning ziynati.

119)  Birdamlik – millatning ziynati.

120)  Hur fikr – erkinlikning ziynati.

121)  Toat-ibodat – ruhning ziynati.

122)  Adolat – davlatning ziynati.

123)  Ibrat – o‘tganlar hayotining ziynati.

124)  Xotira – inson qadrining ziynati.

125)  Qalb yumshoqligi – rahm-shafqatning ziynati.

126)  Yaxshi so‘z – zabonning ziynati.

127)  Bardosh – sinovlarning ziynati.

128)  Quvonch – yurakning ziynati.

129)  Qanoat – hayotning ziynati.

130)  Hushyorlik – ongning ziynati.

131)  Qalb tozaligi – imonning ziynati.

132)  Yaxshi niyat – amalning ziynati.

133)  Hayotbaxsh so‘z – dilning ziynati.

134)  Qanoatlilik – qo‘shnining ziynati.

135)  Yo‘lboshchilik – jamoaning ziynati.

136)  Tinch uyqu – xotirjamlikning ziynati.

137)  Yaxshi uyqu – sog‘lomlikning ziynati.

138)  Halol mehnat – dehqonning ziynati.

139)  Tashakkur – insoniylikning ziynati.

140)  So‘zda tozalik – tilning ziynati.

141)  Tarbiya – kelajakning ziynati.

142)  Ibratli hayot – avlodning ziynati.

143)  Mehr-muhabbat – turmushning ziynati.

144)  Hurfikrlilik – zamonaviylikning ziynati.

145)  To‘g‘rilik – hukmning ziynati.

146)  Salohiyat – yoshlarning ziynati.

147)  Quvvat – jasurning ziynati.

148)  Harf tanish – bolalikning ziynati.

149)  Diqqat – o‘qishning ziynati.

150)  Ulug‘ orzu – qalbning ziynati.

151)  Bardoshlik – darveshning ziynati.

152)  Qaytmaslik – otaning ziynati.

153)  Vafodorlik – xotinning ziynati.

154)  Qanoatlilik – ko‘ngilning ziynati.

155)  Ishonch – oilaviy munosabatlarning ziynati.

156)  Hamkorlik – jamiyatning ziynati.

157)  Ijodiylik – yoshlarning ziynati.

158)  Tiniqlik – keksalarning ziynati.

159)  Tiniq fikr – keksaning ziynati.  

160)  Tarbiya – ota-onaning ziynati.

161)  Tuzuk fikr – yoshning ziynati.

162)  Haqiqatni aytish – olimning ziynati.

163)  Botiniy poklik – zohidning ziynati.

164)  Ilojsizlikka chora – mohir ustaning ziynati.

165)  Chin dildan ishlash – yaxshi ishchining ziynati.

166)  Hurmat – barcha insoniy aloqalarning ziynati.

167)  Tuzuk yo‘l – sayohatning ziynati.

168)  Tartib – poshshoning ziynati.

169)  Tezkorlik – savob izlaguvchining ziynati.

170)  Mevadorlik – daraxtning ziynati.

171)  Qanot – qushning ziynati.

172)  Qanoatli mehnat – ishbilarmonning ziynati.

173)  Qahrdorlik – yovuzning ziynati.

174)  Umumiylik – insoniyatning ziynati.

175)  Go‘zal so‘z – so‘zlashuvning ziynati.

176)  Ustoz – ilm yo‘lining ziynati.

177)  Savol – bilim olishning ziynati.

178)  Xotira – millatning ziynati.

179)  Vijdon – inson qalbining ziynati.

180)  Yuzdagi nur – taqvoning ziynati.

181)  Suvdagi tozalik – hayotning ziynati.

182)  Yaxshi niyat – har bir ishning ziynati.

183)  Yaxshi do‘st – tanlovning ziynati.

184)  Sahar – ibodat vaqtining ziynati.

185)  Ilk qadam – bolalikning ziynati.

186)  Yaxshi zehn – aqlning ziynati.

187)  Suzuvchi bulut – osmonning ziynati.

188)  Bedorlik – vatan posbonining ziynati.

189)  Vatan – millatning ziynati.

190)  Qalb nuri – imonning ziynati.

191)  Savob – har bir yaxshi ishning ziynati.

192)  Sevgi – qalb muvozanatining ziynati.

193)  Tilak – duoning ziynati.

194)  O‘zaro tushunish – oilaviy baxtning ziynati.

195)  Baxt – shukrning ziynati.

196)  Yordam berish – insoniylikning ziynati.

197)  Ibratli so‘z – ustozlikning ziynati.

198)  Hushyor ko‘z – kuzatuvchanlikning ziynati.

199)  Boshqalarni tinglash – hurmatning ziynati.

 200) Qariyalar duosi – avlodning ziynati.

             (Davomi bor...)

Ibrohimjon domla Inomov

 

 

                                                                                                                                                           

Ibratli hikoyalar