Surxondaryo viloyati Denov tumani Namozgoh mahallasida Hoja Alouddin Attor ziyoratgohi joylashgan.
Hoja Alouddin Attor nafaqat Surxon vohasi, balki Movarounnahr ma'naviy hayotida muhim o'rin tutgan mutasavvuf olimdir. U hazrat Bahouddin Naqshbandning sevimli shogirdi va kuyovi, ikki buyuk xalifasidan biri bo'lib, asl ismi Muhammad ibn Muhammad Horazmiydir. Otasi xorazmlik bo'lib, attorlik savdosi bilan shug'ullangan.
Muhammad ibn Muhammad Buxoriy Hoja Alouddin Attor Horazmda tug'ilgan. Buxoro madrasasida ta'lim olgan. Hoja Alouddin Attor milodiy XIV asrning 90-yillarida Buxorodan Denovga kelgach, naqshbandiya tariqati targ'ibotini davom ettirdi. Naql qilishlaricha, Alouddin Attor vafotidan 7 yil avval Hoja Bahouddin Naqshband qabrini ziyorat qilish maqsadida Hisor viloyatidan Buxoroga bormoqchi bo'ladi. 18 kun deganda Buxoroga etib, Naqshband qabrini ziyorat qiladi. Shavvol oyining boshida yana uyiga qaytadi. Muhammad ibn Tohir Horazmiyning rivoyatiga ko'ra, Alouddin Attor 802/1399 yil 2-rajab oyining dushanba kuni dardga chalinadi. O'sha oyning yigirmanchi kechasi xufton namozidan so'ng vafot etadi. U qo'nim topgan qabriston “Shayx Attor Valiy” yoki “Ostona buva” deb nomlanadi.
Hoja Alouddin Attor sag'anasi XV asrga oid bo'lib, avval bu manzilda faqat Valiyning hamda o'g'li va nabirasining qabri bo'lgan, keyinchalik bu joy katta ziyoratgohga aylangan.
2019-2020 yillarda mahalliy homiylar tomonidan eski maqbara o'rnida hashamatli maqbara bunyod etildi. Qabr maqbaraning erto'la qismiga olinib, tepasiga ramziy qabr qo'yildi. Maqbaraga ganchkorlik usulida chiroyli bezaklar berildi. Maskan obodonlashtirilib, ziyoratchilar uchun barcha sharoitlar yaratildi.
Jonibek QO'ZIMURODOV(surat),O'zA
Osmonlaru yerni yaratgan Zotning qarshisiga ma’siyatlar ila chiqa ko‘rmang, g‘azabiga toqatingiz, iqobiga sabringiz va azobiga qudratingiz yetmaydi.
Doktor Abdul Muhsin Ahmad o‘zining bir qarindoshi bilan bo‘lgan voqeani aytib berdi. Voqeaga ko‘ra bir yigit ukasiga doim “Allohga hamd aytgin” desa, ukasi: “Nima uchun Allohga hamd aytishim kerak?” – der, Yaratganga bo‘yin eggisi kelmasdi.
Axir uning bu gapini olamlar Rabbi bo‘lgan Zot eshitib turibdi! Alloh uni ikki oyog‘i bilan yurg‘izib qo‘yibdi, qancha odamlar yura olishmaydi. Necha-necha insonlar ko‘rish ne’matidan mosuvo bo‘lganida, uning ko‘zlari ko‘rib turibdi.
Vaqt o‘tib yigit avtohalokatga uchraydi. Uning a’zolari qattiq shikastlanadi. Operatsiyadan so‘ng doktor Abdul Muhsin Ahmad uni bir umr nogiron bo‘lib qolganligini, tanasining yarmi ishlamasligini, aniqrog‘i, bir o‘limdan qolganligini aytadi.
Alloh buyuk! Uning ne’matlari cheksiz. Biz bandalar doim shukrda bo‘lmog‘imiz lozim. Zero, Alloh taolo aytadi: «...Albatta, Uning ushlashi alamli va shiddatlidir»[1].
Tasavvur qiling, bordi-yu, siz do‘zaxiylardan bo‘lsangiz, u yerdagi azobga chiday olasizmi?! Albatta, yo‘q.
Shunday ekan Allohga tavba qiling! U Zotga xush kelmaydigan ishlardan qayting. Solih amallar ila Rabbingizga yaqinlashing.
Alloh bergan ne’matlarga shukr qiling. Gunoh va ma’siyatning kichikligiga qaramang. Allohning buyukligini nazaringizdan qochirmang.
Alloh buyuk! U Zot sizni kutilmaganda ushlamasidan avval qalbingizni qo‘rquv ila to‘ldiring. Qazoingiz yaqinlashmasidan avval poklaning. O‘lim kelgandagi pushaymondan naf yo‘q va buning uchun imkon berilmas...
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Hud surasi, 102-oyat.