Sayt test holatida ishlamoqda!
23 May, 2025   |   25 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
04:58
Peshin
12:25
Asr
17:29
Shom
19:45
Xufton
21:18
Bismillah
23 May, 2025, 25 Zulqa`da, 1446

Saharlik – sunnatdir

12.06.2017   99275   3 min.
Saharlik – sunnatdir

Saharlik qilish Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlaridan bo‘lib,  Zayd ibn Sobit (roziyallohu anhu) ul zot (sollallohu alayhi va sallam) bilan birga saharlik qilganlarini bunday bayon etadilar:

Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) bilan saharlik qildik. So‘ngra u zot namozga turdilar.....(Imom Buxoriy rivoyati).

Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) hamisha sahobalarga saharlik qilish, uning fazilatlari haqida so‘zlar edilar. Shu bois, sahobalar saharlikka turishni o‘zlariga odat qilib olgandilar.

Irbod ibn Sariya (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Ramazon oyida meni saharlikka chaqirib, baraka dasturxoni sari shoshilgin, dedilar (Abu Dovud, Nasoiy rivoyati).

Abdulloh ibn Horis (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Men Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning huzurlariga kirganimda u zot (sollallohu alayhi va sallam) saharlik qilayotgan ekanlar. Shunda menga, albatta, saharlik barakadir, dedilar (Nasoiy rivoyati).

Salmon Forsiy (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Baraka jamoat va saharlikdadir dedilar. (Imom Tabaroniy rivoyati)

Abu Said Hudriy (roziyallohu anhu) aytadilar: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Saharlik vaqtida taom iste’mol qilish – barakadir, bir qultim suv bilan bo‘lsa ham saharlik qiling, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).

Saharlik Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlariga ergashishdan tashqari, ummati Muhammadni ahli kitobdan ajaratib turuvchi amallardan biri hamdir. Bu haqda Amr ibn Os (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Bizning ro‘zamiz ila ahli kitoblarning ro‘zasi orasidagi farq saharlik yemagidadir, dedilar (Imom Muslim rivoyati). 

Abdulloh ibn Mas’ud (roziyallohu anhu) og‘iz ochish vaqti kelsa iftorlik qilishga shoshilib, saharlikni esa kechiktirardilar hamda Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) shunday qilganlar, der edilar.

Sahl ibn Sa’d (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Men oilam bilan birgalikda saharlik qilardim va bamdod namozini Nabiy (alayhissalom) bilan o‘qishga kech qolmay deb shoshilib uyimdan chiqardim (Imom Buxoriy rivoyati).

Saharlikdagi barakalardan yana biri unda duolarimiz qabul bo‘luvchi vaqt bordir. Bu haqda Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Alloh taolo har kechaning oxirgi uchdan biri qolganda dunyo osmoniga nozil bo‘ladi va: Kim Menga duo qiladiki, Men uni qabul qilsam, kim Mendan so‘raydiki, Men unga bersam, kim Menga istig‘for aytadiki, Men uni mag‘firat qilsam», deydi, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

Saharlik qilish Alloh va farishtalarning rahmatiga sazovor bo‘lishga sabab bo‘ladi. Abu Said Hudriy (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Saharlik qiluvchiga Alloh va uning farishtalarining rahmati bo‘ladi, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).

Shuningdek, saharlik vaqtida xurmo iste’mol qilish Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlaridan hisoblanadi.

Zero, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam): Xurmo mo‘min uchun qandoq ham yaxshi saharlik, deganlar (Imom Abu Dovud rivoyati).

Alloh taolo barchamizni Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlariga amal qilishimizni nasib etsin.

Davron NURMUHAMMAD

tayyorladi

 

 

Ramazon
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Umayma binti Xalaf - sabr va iymon timsoli

16.05.2025   7010   3 min.
Umayma binti Xalaf - sabr va iymon timsoli

Islom da’vati Makkada boshlangan davrlarda, Umayma binti Xalaf ibn As’ad ibn O’mir ibn Bayoza’ al-Xuzoiyya — iymon nurini qalbida tuygan ilk ayollardan biri edi. Uning qalbi iymonga ochiq, haqiqatni e’tirof qilishga tayyor edi. Turmush o‘rtog‘i – Xolid ibn Said ibn Os bir kecha ajib tush ko‘radi: o‘zini ulkan va dahshatli olov chetida turganini, otasi uni o‘sha olovga tashlayotganini ko‘radi, lekin Rasululloh sollallohu alayhi vasallam esa uni ushlab, olovdan qutqarayotgan ekan.

Uyg‘onib, bu tushni Abu Bakr roziyallohu anhuga aytdi. U kishi unga: “Bu yaxshilikning alomati. Sen Muhammad sollallohu alayhi vasallamga ergash, u seni jahannamdan qutqaradi”, dedilar. Xolid shunda Islomni qabul qildi va bu haqda rafiqasi Umaymaga aytdi. U ham, hech ikkillanmasdan, Islomni qabul qildi. Shu tariqa ular birinchi musulmon juftliklardan biriga aylandi.

Xolidning otasi uning musulmon bo‘lganini eshitgach, jahl qilib, uni chaqirtirdi. Uni haqoratladi, kaltakladi va uydan haydadi. “Men seni taom bilan ta’minlamayman!” dedi. Xolid esa qat’iyat bilan: “Agar siz bermasangiz, Robbim menga rizq beradi” – deb javob berdi. Shu zahoti uydan haydaldi va borib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning yonida bo‘ldi.

Umayma turmush o‘rtog‘iga sodiqlik bilan yordamchi bo‘ldi. U zulm, qiyinchilik va kambag‘allikka sabr qildi. Sabr va imon uning qalbida mustahkam ildiz otgan edi.

Nihoyat, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarga Habashistonga hijrat qilishni buyurganlarida, Xolid va Umayma ilk hijrat qilganlardan bo‘lishdi. Ular Habashistonda farzandli ham bo‘lishdi: o‘g‘illari – Said ibn Xolid va qizlari – Umma binti Xolid. Qizi keyinchalik “Ummu Xolid” nomi bilan mashhur bo‘ldi.

Ular Habashistonda o‘n yildan ziyod vaqt musofirlikda yashashdi. Keyinchalik Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Amr ibn Umayyani yuborib, ularni ikki kema bilan qaytardilar. Ular Madinaga qaytib kelganida, Payg‘ambarimiz alayhissalom Xaybarni fath qilgan edilar. Ular Rasululloh sollallohu alayhi vasallam va musulmonlar bilan uchrashib, ajib shodlik va taskinga erishdilar.

Xolid ibn Said Umar ibn Xattob xalifaligi davrida hayot kechirdi va u “Marj as-Safar” jangida, hijriy 14 sanada shahid bo‘ldi. Bu xabarni eshitgan Umayma onamiz bu musibatiga sabr qildi, yuragi og‘riqda bo‘lsa ham, imoni bilan tasalli topdi. Chunki, Xolidni o‘ldirgan odam keyin Islomni qabul qilib: “Bu kim edi?. Undan osmonga chiqayotgan nurni ko‘rdim!” - degan edi.

Umayma binti Xalaf – sabrli, muhojir, mo‘min ayolning yuksak namunasidir. U umr yo‘ldoshini islom dinida qo‘llab-quvvatladi, hayotining quvonch va tashvishli lahzalarini birga o‘tkazdi va islom tarixida buyuk iz qoldirdi.

 

Ilyosxon AHMЕDOV
tayyorladi.

Mazkur maqola Abu Malik Muhammad bin Homid bin Abdulvahhobning
“Soliha ayollar haqida 150 qissa” nomli asaridan tarjima qilindi.

Maqolalar