Saharlik qilish Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlaridan bo‘lib, Zayd ibn Sobit (roziyallohu anhu) ul zot (sollallohu alayhi va sallam) bilan birga saharlik qilganlarini bunday bayon etadilar:
Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) bilan saharlik qildik. So‘ngra u zot namozga turdilar.....(Imom Buxoriy rivoyati).
Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) hamisha sahobalarga saharlik qilish, uning fazilatlari haqida so‘zlar edilar. Shu bois, sahobalar saharlikka turishni o‘zlariga odat qilib olgandilar.
Irbod ibn Sariya (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Ramazon oyida meni saharlikka chaqirib, baraka dasturxoni sari shoshilgin, dedilar (Abu Dovud, Nasoiy rivoyati).
Abdulloh ibn Horis (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Men Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning huzurlariga kirganimda u zot (sollallohu alayhi va sallam) saharlik qilayotgan ekanlar. Shunda menga, albatta, saharlik barakadir, dedilar (Nasoiy rivoyati).
Salmon Forsiy (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Baraka jamoat va saharlikdadir dedilar. (Imom Tabaroniy rivoyati)
Abu Said Hudriy (roziyallohu anhu) aytadilar: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Saharlik vaqtida taom iste’mol qilish – barakadir, bir qultim suv bilan bo‘lsa ham saharlik qiling, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).
Saharlik Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlariga ergashishdan tashqari, ummati Muhammadni ahli kitobdan ajaratib turuvchi amallardan biri hamdir. Bu haqda Amr ibn Os (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Bizning ro‘zamiz ila ahli kitoblarning ro‘zasi orasidagi farq saharlik yemagidadir, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Abdulloh ibn Mas’ud (roziyallohu anhu) og‘iz ochish vaqti kelsa iftorlik qilishga shoshilib, saharlikni esa kechiktirardilar hamda Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) shunday qilganlar, der edilar.
Sahl ibn Sa’d (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Men oilam bilan birgalikda saharlik qilardim va bamdod namozini Nabiy (alayhissalom) bilan o‘qishga kech qolmay deb shoshilib uyimdan chiqardim (Imom Buxoriy rivoyati).
Saharlikdagi barakalardan yana biri unda duolarimiz qabul bo‘luvchi vaqt bordir. Bu haqda Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Alloh taolo har kechaning oxirgi uchdan biri qolganda dunyo osmoniga nozil bo‘ladi va: Kim Menga duo qiladiki, Men uni qabul qilsam, kim Mendan so‘raydiki, Men unga bersam, kim Menga istig‘for aytadiki, Men uni mag‘firat qilsam», deydi, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Saharlik qilish Alloh va farishtalarning rahmatiga sazovor bo‘lishga sabab bo‘ladi. Abu Said Hudriy (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): Saharlik qiluvchiga Alloh va uning farishtalarining rahmati bo‘ladi, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).
Shuningdek, saharlik vaqtida xurmo iste’mol qilish Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlaridan hisoblanadi.
Zero, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam): Xurmo mo‘min uchun qandoq ham yaxshi saharlik, deganlar (Imom Abu Dovud rivoyati).
Alloh taolo barchamizni Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning sunnatlariga amal qilishimizni nasib etsin.
Davron NURMUHAMMAD
tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Ashraf Aliy Tahonaviy rahmatullohi alayhning bir shogirdi bo‘lib, u zot unga tazkiya va talqinga ijozat bergan edi. Bir kuni u o‘g‘ilchasini yetaklab ustozi ziyoratiga keldi. Salom-alikdan so‘ng o‘g‘lini tanishtirib, uning haqqiga duo qilishlarini so‘radi. Hazrat bolaning haqqiga duo qildilar. Gap orasida ustoz bolaning yoshini ham so‘rab qoldilar. Shogird «Bolam o‘n uch yoshda», dedi. Mamlakatdagi qonun bo‘yicha bolalarga o‘n uch yoshgacha chipta narxining yarmi to‘lanar, o‘n uchga to‘lgan kunidan boshlab ularning chiptasi ham kattalar kabi to‘la bahosiga xarid qilinar edi.
Hazrat bolaga chiptaning qaysi narxda olinganini so‘rab qoldilar. Shogirdi «Jussasi kichkina bo‘lgani uchun yarim narx to‘ladik», deb javob berdi. Shunda ustozning avzoyi birdan o‘zgarib, shunday dedilar: «Inna lillaahi va inna ilayhi roji’un! Sizga tasavvuf va tariqatning changi ham yetib kelmagan ekan. Siz haligacha harom-halolni ajratmabsiz. Bolani safarga olib chiqibsiz-u, lekin unga yo‘lkira to‘lashda harom ishga qo‘l uribsiz. Kattalar maqomiga yetgan bolaga yosh bolalarning chiptasini olib, yo‘l xizmati idorasining haqqini o‘g‘irlabsiz. O‘g‘rilik qiladigan. birovning haqqini tortib oladigan shaxs tasavvuf va tariqatda biror maqomga ega bo‘lmaydi. Shuning uchun sizga bergan ijozatimni bekor qilaman».
O‘sha shogird ibodatda mukammal kishi edi. Lekin ustoz chipta olishda, ya’ni muomalotda haromga yo‘l qo‘ygani tufayli unga bergan vakolatini bekor qildi.
Abdulmannon Andijoniy