Ramazon – yordamlashish, yedirish-ichirish oyi. Bu oyning har kuni g‘animat. Mo‘minlar ro‘zadorlarga iftorlik uchun katta dasturxon yozmoq ajridan umidvor hissi bilan yashaydi. Yil davomida erasha olmagan savobga ana shu bir oy ichida sazovor bo‘lish mumkin. Chunki ko‘magimiz tufayli o‘zgalar ham ne’matlar bilan ta’minlanadi.
“Bu oy Alloh mo‘minning rizqini ko‘paytirdi”. Kundalik xayotimizda uyimizdagi umumiy ovqatlanish rejasi jadvalini chizib ko‘ring. O‘n bir oy ichidagi yeyish-ichish ichishimiz bilan ramazon oyidagi dasturxonimizni taqqoslab ko‘rin.
Ramazon kirganda jadval darxol o‘zgaradi. Chunki Payg‘ambarimiz sollalloxu alayhi vasallam “Ramazon kelishi bilan mo‘minning rizqi ortadi, dasturxoni fayzu barakaga to‘ladi”, deb aytganlar.
Alloma Muxammad Zohid Qutqu hazratlari “Rizq – bu inson tomog‘idan o‘tg‘an luqmadir. Cho‘ntagidagi narsa emas”, degan ekan.
O‘zimiz guvohi bo‘lib turibmizki, ramazonda mo‘minlarning rizqi ortmoqda. Iftorliklarda har xil noz-ne’matlar, sharbatu salqin ichimliklar, mavalarning sarxilidan tortib noyobigacha borligi dasturxonimizning ko‘rki va bezagi bo‘lmoqda.
Bilamizki, “Asri saodat”da yashaga sahobalarning aksari juda ham og‘ir ahvolda yashagan. Shu bois bir rivoyatda keltiriladi. “Yo Rasululloh! Biz iftorlik beradigan, dasturhon bezatadigan holatda emasmiz “Uyida yeydigan-ichadigan ortiqcha narsasi bo‘lmagan kishilar nima qiladi!” deb so‘raganlarida”
Payg‘amabarimiz sallolloxu alayhi vasallam: “Bir kishi bir ro‘zadorga bir dona xurmo yoki bir qultum suv, yoxud ozgina sut bergan bo‘lsa, Alloh u kishini savob bilan siylaydi”, deb marxamat qilgan ekanlar.
Dexqon va bog‘bonlarimizning samarali mehnati evaziga xalqimiz dasturxoni to‘kin-sochin bo‘lib bormoqda.
Bu ne’matlarning shukronasini xar kuni qilsak ham oz, albatta. Alloh taolo bizni yaxshiliklariga muvoffaq aylasin. Bu oyning fayzu barakotidan, savoblaridan, ilohiy ne’matlaridan, foydalanishni xammamizga nasib aylasin.
A. SULAYMONOV,
Marhamat tumanidagi “Marhamat” masjidi imom-xatibi
Ibn Javziy rahimahulloh aytadi: “Bir ajoyib holat haqida fikr yuritdim: ba’zida mo‘minning boshiga bir ish tushsa, u astoydil duo qiladi, ammo duolarining ijobati ko‘rinmaydi. Umidsizlikka tushay deganda, uning qalbiga qaraladi. Agarda u Allohning fazlidan umidini uzmagani holda taqdiriga rozi bo‘lsa, duoning ijobati tezlashadi. Bu ma’nolar Alloh taolo nozil qilgan oyati karimada o‘z ifodasini topgan: «...Hatto Payg‘ambar va iymonli kishilar: “Allohning yordami qachon (kelar ekan)?» degan edilar. Ogoh bo‘lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir”»[1].
Shunday holat Ya’qub alayhissalom bilan ham bo‘lgan. U zotning o‘g‘illari Yusuf alayhissalom dom-daraksiz yo‘qolib qolganida, kushoyish kelishidan noumid bo‘lmaganlar. Keyingi o‘g‘illari ham tortib olinganida, u zot Allohning fazlidan umidlarini uzmaganlari holda: «...Shoyadki, Alloh ularning (Yusuf, Binyamin va Misrda qolgan o‘g‘limning) barchalarini (bag‘rimga) qaytarsa...»[2], deganlar.
“Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi”, deb qayg‘urmang. Alloh taolo sizning tazarruingiz, yalinib-yolvorishlaringizni ko‘rishni iroda qilmoqda. Sizni qilgan sabringizga ajr ila mukofotlamoqchi. Siz shayton bilan jang qilishingiz uchun ham duoyingizning ijobatini kechiktirish ila sizni sinayapti.
Gohida Alloh taolo sizning aziymat, qat’iyatingiz naqadar quvvatli ekani va baloga qanchalik sabrli ekaningizni ko‘rish uchun ham dard berib imtihon qiladi. Agar sabr qila olsangiz, demak, siz itoatkor bandalar safidasiz. Bordi-yu, irodasizlik qilsangiz, ziyonkorlardan bo‘lasiz. Sabrdan keyin faqat va faqat yechim, yorug‘ kunlar bor.
Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhu: “Sabr qilsang, ajrga ega bo‘lasan, baribir yozilgani bo‘ladi. Sabrsizlik qilsang, gunohkor bo‘lib qolasan, baribir yozilgani bo‘ladi”, deganlar.
Shoir aytadi:
Baloyu imtihon kelsa, alarga har on rizo ko‘rsat,
Sinov bergan sihatni ham O‘zi bergay aniq, albat.
Bandasiga ne hukm etsa, hikmati bor, itoat qil,
Bitganidan qutulmoqlik chorasizdir, bil, ey g‘ofil!
Noumidlik xanjarini ko‘kragingga urma ammo,
Ki Allohning qudratila yechilgaydir har muammo.
Allohdan umidingizni uzmang. Sinovlarga sabr qiling, shundagina ulkan ajrlarni qo‘lga kiritasiz. Fazl ibn Sahl aytadi: “Kasalliklarda ne’matlar bor”. Bu borada quyidagilarga e’tiborli bo‘ling:
– gunohlardan tozalash;
– savobni qo‘lga kiritish;
– g‘aflatdan uyg‘onish;
– sog‘lik ne’matini eslab qo‘yish;
– tavbaga shoshilish.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Baqara surasi, 214-oyat.
[2] Yusuf surasi, 83-oyat.