Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Avgust, 2025   |   23 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:07
Quyosh
05:34
Peshin
12:32
Asr
17:18
Shom
19:23
Xufton
20:43
Bismillah
17 Avgust, 2025, 23 Safar, 1447

Ro‘zaning buzilish holatlari

01.06.2017   82612   2 min.
Ro‘zaning buzilish holatlari

Ro‘zaning buzilishi ikki xil bo‘ladi. Birinchisi – qazo  va kafforatni vojib qiladigan holatlar hisoblanadi. Quyidagi holatlarda ro‘zasi buzilgan kishi har bir kunning qazosi bilan birga kafforat sifatida muttasil ravishda ikki oy ro‘za tutib beradi. Agar bunga qodir bo‘lmasa 60 ta miskinning qornini to‘yg‘izadi:

  • Qasddan oziq-ovqat mahsulotlaridan yesa;
  • Qasddan ichimlik ichsa;
  • Qasddan jinsiy yaqinlik qilsa;
  • Ro‘zadorligini bila turib, dori-darmon iste’mol qilsa;
  • Og‘ziga kirgan yomg‘ir suvini qasddan yutsa;
  • Birovning g‘iybatini qilganidan, qon oldirganidan yoki shahvat bilan ushlaganidan keyin “Ro‘zam ochilib ketdi”, degan o‘y bilan qasddan yeb-ichsa.

Ikkinchisi – faqat qazoni vojib qiladigan holatlar. Quyidagi holatlarda  ro‘zadorning ro‘zasi buzilgan hisoblanib, bir kuniga bir kun qazo ro‘za tutib beradi:

  • Mayda tosh, tuproq yoki tangaga o‘xshash odatta yeyilmaydigan narsalarni yutib yuborsa;
  • Qasddan og‘zini to‘ldirib qussa; Ammo og‘zi to‘lmay yoki ro‘zaligi esdan chiqib yoki beixtiyor qusgan yoki taom emas,  balki balg‘am qusgan bo‘lsa ro‘zasi ochilmaydi.
  • Tishlari orasida qolgan no‘xatdan katta narsani yesa;
  • Tishining orasiga kirib qolgan no‘xatdan kichikroq taom qoldiqlarini og‘zidan tashqariga chiqarib, so‘ngra qayta og‘ziga solib yutsa;
  • Quyosh botdi, deb o‘ylab, yeb-ichsa, keyin botmagani ma’lum bo‘lib qolsa;
  • Tong otmadi, deb o‘ylab, yeb-ichsa, aslida tong otgan bo‘lsa;
  • Kunduzi uxlayotgan ro‘zador uyqusirab, suv ichib qo‘ysa;
  • Tahorat qilayotgan paytida, ehtiyotsizlik qilib, tomog‘idan suv o‘tib ketsa;
  • O‘z amali bilan ichiga tutun kirgizsa;
  • Burundan dori qabul qilsa;
  • Qulog‘idan moy tomizsa; Ammo suv tomizsa, ro‘zasi ochilmaydi.
  • Saqich  chaynab, tupugini yutsa;
  • Boshqa kishining majburlashi yoki aldovi sababli ro‘zasini ochsa;
  • Danak, paxta, qog‘oz, teri kabi narsalarni yeb qo‘ysa;
  • Odatda shu holatida yeyilmaydigan, inson tabiati yeyishga moyil bo‘lmaydigan: xom guruch, pishmagan xamir, biror narsa aralashtirilmagan un kabi narsalarni yeb qo‘ysa;
  • Bemorlik, safar, majburlash, xato, beparvolik yoki shubha kabi shar’iy uzrlar sababli oziq-ovqat mahsulotlari va dori-darmon iste’mol qilsa;
  • Ro‘zadorligi esida yo‘q taom yegan bo‘lsa yoki suv ichib qo‘ygan bo‘lsa, uning ro‘zasi ochilmaydi. Ammo hukmni bilmay, bo‘lar ish bo‘ldi, deb, yana taom yesa yoki suv ichsa ro‘zasi buziladi va faqat bir kuniga bir kun qazo ro‘za tutib beradi.

 

Manbalar asosida

 TII prorektori

Ibodulla Ahrorov

tayyorladi.

 

Ramazon
Boshqa maqolalar

"Maqomi mahmud" nima?

15.08.2025   2043   2 min.

Savol: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Maqomi mahmudning egasi bo‘lsalar, unda nega azon aytilganidan keyin Allohim, u zotni O‘zing va’da qilgan Maqomi mahmudga yetkazgin, deb duo qilamiz? Bundan go‘yoki (Alloh saqlasin) Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga Maqomi mahmud berilmagandek bo‘lib chiqmayaptimi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bunday emas. “Maqomi mahmud” “Maqtalgan maqom” ma’nosida bo‘lib, aksariyat ulamolar nazdida “Maqomi mahmud”dan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning buyuk shafoatlari iroda qilingan. Bu izzat va karomatning eng oliy maqomi bo‘lib, u Odam avlodidan faqatgina ul muborak zotgagina nasib etgan, xolos.

Shuningdek, azon so‘ngida o‘qiladigan duoda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning o‘zlari bizga Alloh taolodan u zot uchun “Maqomi mahmud”ni so‘rashni o‘rgatganlar. Bu maqomni Alloh taolo u zotga va’da qilgan.

Qolaversa, Payg‘ambarimiz alayhissalom mazkur duoni qilish orqali u zotning shafoatlariga noil bo‘lishimizning xushxabarini ham berganlar. Albatta, U zot alayhissalomga “Maqomi mahmud” so‘rashimiz, bu maqom u zotga berilmaganligini anglatmaydi, chunki Alloh taoloning va’dasi amalga oshgan ish kabidir.

Shunday ekan, bizning azon duosida “Maqomi mahmud”ni Allohdan so‘rashimizning ma’nosi nima degan savolga ulamolar u zot bizning duoyimiz tufayli Maqomi mahmudga erishmaydilar, balki Alloh taolo u zotga bu maqomni aniq qilib qo‘ygan.

Biz bu duoni u zotning shafoatlariga noil bo‘lish uchun qilamiz. Bundan tashqari bunday duo qilishning ma’nosi yo “Maqomi mahmud”ning bardavom bo‘lishini, ya’ni u zotga berilgan maqtalgan maqomni davomli qilgin deb so‘rash ma’nosida yoki banda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haqlariga duo qilish orqali o‘z ehtiyojlarini Alloh taolodan so‘rashi mumkin ekanligiga ishoradir, deb javob berganlar. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.