Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Iyul, 2025   |   2 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:38
Quyosh
05:13
Peshin
12:35
Asr
17:35
Shom
19:49
Xufton
21:17
Bismillah
27 Iyul, 2025, 2 Safar, 1447

Odam o'ldirishning gunohi

12.04.2023   2548   3 min.
Odam o'ldirishning gunohi

Islom shariati odam o'ldirishni qattiq qoralab harom qilgan va gunohi kabiralar qatoriga qo'shgan. Alloh kalomida marhamat qiladi :

{... وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ أَن يَقۡتُلَ مُؤۡمِنًا إِلَّا خَطَـٔٗاۚ}

 

"Mo'min mo'minni o'ldirmas. Magar bilmasdan qilishi mumkin...." (Niso surasi 92-oyat)

{ وَمَن يَقۡتُلۡ مُؤۡمِنٗا مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآؤُهُۥ جَهَنَّمُ خَٰلِدٗا فِيهَا وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهُۥ وَأَعَدَّ لَهُۥ عَذَابًا عَظِيمٗا }

 

"Kim bir mo'minni qasddan o'ldirsa, uning jazosi jahannamdir. Unda abadiy qolur. Unga Allohning g'azabi va la'nati yog'ilur. Va Alloh unga ulkan azobni tayyorlagandir." (Niso surasi 93-oyat)

Mo'min kishini qasddan o'ldirish shunchalik katta jinoyat va gunohki, uni qul ozod qilish bilan ham, xun to'lash bilan ham yuvib bo'lmaydi. Mo'min mo'minni qasddan o'ldirishi bir beayb jonga qo'shib, iymondek ulug' ne'mat tufayli vujudga kelgan aqida qardoshligini ham o'ldirishdir. Shuning uchun ham qisqagina bir oyatda bu jinoyatchiga boshqa hech kimga tayin qilinmagan oliy jazolar–jahannamda abadiy qolish, Allohning g'azabiga va la'natiga duchor bo'lish va u zot tayyorlab qo'ygan ulkan azob va'da qilinmoqda. Payg'ambarimiz (s. a. v.) o'z hadislaridan birida: «Bir musulmonning o'ldirilishi Allohning huzurida dunyoning zavolidan ham og'irroqdir», deganlar. Mazkur jazolar qasddan mo'min odamni o'ldirganning oxiratidagi jazosidir. Ammo boshqa oyat va hadislardan kelib chiqib, unga bu dunyoda ham ma'lum jazolar belgilangan.

Ular xohlasalar, qotildan qasos olish maqsadida uni o'ldirishni talab qiladilar, xohlasalar kechib yuboradilar yoki xohlasalar kuchaytirilgan xun oladilar. Kuchaytirilgan xun esa, o'ttizta hiqqa, o'ttizta jazu'a va qirqta xalufa tuyalardan iborat.

Bu jazolar dunyodagi o'tkinchi jazolalardir. Lekin oxiratdagi jahannamda tayyorlab qo'yilgan jazolar muqarrardir va abadiy jazoga hukm qilingandirlar.

Muoviya roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Alloh barcha gunohlarni kechirishi mumkin, ammo bir kishi kofir holida o'lgan bo'lsa, yoki bir kishi mo'minni qasddan o'ldirsa, bu gunohlarni kechirmaydi» (Nasoiy, Hokim rivoyati).

Rivoyat qilinishicha, «Kimki bir mo'minning qatl etilishiga yarimta so'z bilan yordam bersa, ikki ko'zi orasiga «Alloh rahmatidan noumid» deb yozilgan holida Allohga yo'liqadi».

Demak mo'min banda ikki dunyoning saodatiga erishmog'i uchun doimo Allohning buyruqlariga itoat qilishi kerak. Shaytonning hiylasiga uchib turli buzg'unchilarning fitnasiga aldanmasligi kerak. Alloh rahmli va mehribon Zotdir!

 

Sherov Shuhrat

Mir Arab oliy madrasasi 3-bosqich talabasi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Bunday holatda namoz qaytadan o‘qiladimi?

21.07.2025   5707   1 min.
Bunday holatda namoz qaytadan o‘qiladimi?

Savol: O‘qilgan namozimdan ko‘nglim to‘lmadi. Shu namozni qayta o‘qishim kerakmi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu masalaning biroz tafsiloti bo‘lib, unga ko‘ra namoz quyidagi holatlarda qayta o‘qilishi lozim:
•  Namozda biror farz amal bajarilmay qolib ketgan bo‘lsa;
•  Namozda biror vojib amal qasddan bajarilmay qolib ketsa;
•  Namozda biror vojib amal unutib bajarilmasa va namoz oxirida sajdai sahv ham qilinmay tugatilgan bo‘lsa.

Agar namozda sunnat amallar tark qilingan bo‘lsa yoki namoz makruhlik bilan o‘qilgan bo‘lsa, u holda namozni qayta o‘qish vojib emas, balki mustahab  (chiroyli sanalgan) ish hisoblanadi. Ushbu holatda qaytadan o‘qimasa ham gunohkor sanalmaydi.
Savolda so‘ralgan holatga kelsak, ko‘ngil to‘lmasligi yuqorida sanab o‘tilgan farz yoki vojib amal tark qilingan holatlar sababli bo‘lsa, namoz qayta o‘qilishi kerak. Ammo haqiqatda sobit bo‘lmagan shubha-gumonlar, vasvasalar sababli ko‘ngil to‘lmayotgandek bo‘lsa, u holda namozni qayta o‘qilmaydi. Chunki ko‘p hollarda “ko‘nglim to‘lmayapti”, deb namozni qayta-qayta o‘qiyverish insonni o‘ziga bo‘lgan ishonchini yo‘qotadi va vasvasa kasaliga chalinishiga olib keladi.

Shunday ekan, namozda bajariladigan farz, vojib, sunnat amallar haqida yaxshi o‘rganish, eng asosiysi turli xayollarga chalg‘imasdan namozni e’tibor bilan ado etish lozim bo‘ladi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.