Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Iyul, 2025   |   28 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:32
Quyosh
05:10
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:53
Xufton
21:23
Bismillah
23 Iyul, 2025, 28 Muharram, 1447

“Imom Abu Iso at-Termiziy va termizlik olimlar ilmiy asarlari” ko‘rgazmasi

12.05.2017   7401   3 min.
“Imom Abu Iso at-Termiziy va termizlik olimlar ilmiy asarlari” ko‘rgazmasi

“Yaxshilikka sababchi bo‘lgan odam,

 o‘sha yaxshilikni qilganchalik savob oladi”.

Abu Iso Termiziy rivoyati.

Mustaqilligimiz sharofati bilan uzoq o‘tmishda yashab, ilmu fanning turli sohalari bo‘yicha ko‘plab asarlar yozgan allomalarimizning hayoti va ijodini o‘rganish imkoniyatiga ega bo‘ldik. Termiz shahridan yuzlab buyuk allomalar – at-Termiziylar o‘z ta’limotlariyu kashfiyotlari bilan butun dunyoda shuhrat qozonganlar. Jumladan, mana shunday buyuk at-Termiziylardan mashhur muhaddis Abu Iso at-Termiziy va ulug‘ mutafakkir al-Hakim at-Termiziyni ko‘rsatish mumkin. 

2017 yil 12 may kuni Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti rahbariyati tashabbusi va ARM ijrochiligida TIIda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2017 yil 14 fevraldagi “Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PK-2774-son Qarori ijrosini ta’minlash bo‘yicha O‘zR FA da tashkil etilgan ijodiy guruh rejasi hamda Toshkent islom instituti 2016-2017 o‘quv yili davomida o‘tkaziladigan ma’naviy-ma’rifiy, badiiy va ommaviy tadbirlar rejasiga muvofiq o‘qituvchi va talabalar uchun soat 10:00 dan 16:00 gacha “Imom Abu Iso Termiziy va termizlik olimlar ilmiy asarlari” ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tdi.

Mazkur ko‘rgazmada Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori, tarix fanlari doktori, professor Ubaydulla Uvatov, TII rektori Uyg‘un G‘afurov, Ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha prorektor Jahongir Meliqo‘ziyev hamda institut ustoz va talabalari ishtirok etdilar.  Ubaydulla Uvatov tadbir ishtirokchilariga O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Qarorining mazmun-mohiyati va termizlik allomalar ilmiy merosi haqida ma’ruza qildi. 

TII ARM tomonidan ko‘rgazma ishtirokchilariga O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida saqlanayotgan nodir qo‘lyoma asarlardan Abu Iso at-Termiziyning “Shamoil nabaviyya”, “Matni shamoil Termiziy” va al-Hakim at-Termiziyning “Navodirul usul” kitoblari,  Toshkent Islom universitetining Manbalar xazinasida saqlanayotgan arab tilidagi zamonaviy nashrlardan Muhammad Abdurrahmon al-Muborakfuriyning “Tuhfatul ahvaziy bi sharhi jomi’ at-Termiziy”, Muhammad Anvar shoh al-Kashmiriyning “Al-arf ash-shaziy sharh sunan at-Termiziy” va al-Hakim at-Termiziyning “Al-Manhiyot” kabi kitoblari hamda  O‘zR FA Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti va  “Movarounnahr” nashriyoti tomonidantaqdim qilingan “Termizlik allomalar asarlarining qo‘lyozmalari katalogi”, “Hakim at-Termiziy asarlaridan saylanma”, “Imom Abu Iso Muhammad Termiziy”, “Termiziy allomalardan oltin o‘gitlar”, “Muhammad Hakim Termiziy risolalari” kabi jami 36 nomdagi 65 dona adabiyotlar namoyish qilinib, ishtirokchilar ushbu asarlar bilan yaqindan tanishdilar.

Axborot-resurs markazi mudiri

Mahkamov Kamoliddin

Fotolavhalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Taksistlarning omonatga berilgan puldan foyda ko‘rishlari

23.07.2025   177   1 min.
Taksistlarning omonatga berilgan puldan foyda ko‘rishlari

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Men haydovchilik qilaman. Ba’zilar menga ma’lum miqdorda pul berib, uni boshqa shahardagi odamga yetkazishimni so‘rashadi. Shu puldan avval o‘zim foyda ko‘rib, so‘ng aytilgan odamga to‘liq qilib yetkazsam bo‘ladimi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bu ish joiz emas. Chunki bu omonatga xiyonat qilish hisoblanadi. Omonatga olingan puldan faqat egasi rozi bo‘lsagina ishlatish mumkin. Ammo egasi rozi bo‘lmasa, yoki egasiga bildirmay ishlatilsa, bu xiyonat sanaladi. Omonatga xiyonat qilish esa, katta gunoh va munofiqning belgilaridan biridir. Bu haqda faqih Nizomiddin Shoshiy rahimahulloh shunday zikr qiladilar:

“Omonatdor, vakil va g‘osib (birovning molini zo‘rlik bilan olgan kimsa)lar molning ayni o‘zini o‘zlarida olib qolib, uning mislini (qiymatini) to‘lashlari mumkin emasdir” (“Kitabul-xamsiyn” kitobi).

Shuningdek, alloma Ibn Nujaym rohimahulloh shunday naql qiladilar: “Omonatga olingan buyum boshqa kishiga na omonatga beriladi, na qarzga (bepul foydalanish uchun) beriladi, na ijaraga beriladi va na garovga qo‘yiladi. Agar omonatdor ulardan birortasini qilsa, javobgar bo‘ladi” (“Al-Bahrur-roiq” kitobi).

Xulosa qilib aytganda, haydovchilarning yuqoridagi birovning omonatidan beruxsat foydalanishlari va undan daromad ko‘rishlari shar’an joiz emasdir. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar