Abbos In’om Xo‘ja hijriy 1307 (1889) yili Qo‘qonda tug‘ilgan. 15 yoshida Qur’oni karimni to‘liq yod olgan. 16 yoshida Buxoroga borib “Mir Arab” madrasasiga o‘qishga kirgan. Madrasada hanafiy fiqhi, tafsir, mantiq, falsafa va boshqa bir necha fanlarni puxta o‘zlashtirgan. Buxoroda bir necha yil istiqomat qilgan. So‘ng Samarqandga kelib “Xurtnaq” degan joyda yashab Buxoroda olgan ilmlarini takrorlagan. Keyin Afg‘onistonga o‘tib Peshavor shahriga borgan. O‘sha vaqtda 30 yoshda bo‘lgan. Ilmini yanada oshirish maqsadida Hindistonga safar qilgan. U yerdagi madrasalarning biriga o‘qishga kirib o‘qishni davom ettirgan. U yerda ham 5 yil yashaganidan keyin Devbanddagi universitetga o‘qishga kirib ikki yil ta’lim olgan. So‘ng “Ahmir” shahridagi bir masjidda imomlik qilib, Qur’oni karimdan uch yil dars bergan.
Ikkinchi jahon urushi, boshlangan kezlarda Hindistondan Bag‘dodga safar qilgan. U yerda olti oy davomida bir necha qiroatlar bo‘yicha ta’lim olgan. So‘ng Shomga borib u yerda 2 hafta turadi va hijriy 1360 (1941) yili Madinai Munavvaraga borib o‘sha yerda yashab qolgan.
Madinada qurrolar ustodi Shayx Hasanga qiroatlar bo‘yicha ta’lim olib, u kishidan bir necha qiroatlar bo‘yicha ijoza olgan. Shuningdek, hijriy 1360 (1941) yildan boshlab “Madrasatul O‘zbekiya”da Qur’oni karim, qiroatlar va boshqa bir necha ilmlardan vafot etguniga qadar dars bergan.
Ustozlari:
Shogirdlari:
Hafs Osim undan Qur’oni karim bo‘yicha dars olgan bir necha qorilar mavjud deb, ularning ba’zilarini quyida keltirgan:
Shayx Abbos Buxoriy hijriy 1407 (1987) yilning 20 dekabrida Madinai Munavvarada vafot etgan. Janozasi payshanba kuni bomdod namozidan so‘ng Masjidun Nabaviyda o‘qilib Baqe’ qabristoniga dafn qilingan.
Tojiddinov Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li
#haj
64-CAVOL:
Assalomu alaykum. Men piyoda haj qilmoqchiman, shu masalaga dinimizda nima deyiladi?
JAVOB:
Va alaykum assalom. Piyoda haj qilish to‘g‘risida mazhabboshimiz Imom Abu Hanifa rahimahulloh makruh, deganlar. Chunki piyoda haj qilishda safar mashaqqati odamning xulqiga salbiy ta’sir ko‘rsatib, kishi fe’lini tajang qilib qo‘yadi. “Majma’ul anhur” kitobida: “Ulovda haj qilish piyoda haj qilishdan afzaldir va fatvo ham shungadir”, deyiladi.
Hozirgi kunda vatandoshlarimizning xavfsizligi va qulayligini hisobga olib, faqat uyushgan holda va havo yuli orqali haj safari qilinadi. Har bir hojining xavfsizligi, sog‘ligi va ibodatlarni to‘liq bajarishi maxsus ishchi guruh diqqat-e’tiborida bo‘ladi.
Demak, yakka tartibda piyoda va avtomobillarda haj safari qilish maqsadga muvofiq emas. Chunki piyoda safar qilinganda bir nechta xorijiy davlatlar chegaralari kesib o‘tiladi va yo‘lning xavfsizligiga hech kim kafolat bera olmaydi.
Hukumatimiz tomonidan barcha qulayliklar yaratilib turganda bir paytda, jonimizni xavfga qo‘yib, piyoda haj qilaman, deyish ma’qul emas. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
fatvo hay’ati. @diniysavollar