Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Dekabr, 2025   |    ,

Toshkent shahri
Tong
06:19
Quyosh
07:44
Peshin
12:25
Asr
15:15
Shom
17:00
Xufton
18:19
Bismillah
19 Dekabr, 2025, ,

Abbos In’om Xo‘ja Buxoriy

11.05.2017   10850   3 min.
Abbos In’om Xo‘ja Buxoriy

Abbos In’om Xo‘ja hijriy 1307 (1889) yili Qo‘qonda tug‘ilgan. 15 yoshida Qur’oni karimni to‘liq yod olgan. 16 yoshida Buxoroga borib “Mir Arab” madrasasiga o‘qishga kirgan. Madrasada hanafiy fiqhi, tafsir, mantiq, falsafa va boshqa bir necha fanlarni puxta o‘zlashtirgan. Buxoroda bir necha yil istiqomat qilgan. So‘ng Samarqandga kelib “Xurtnaq” degan joyda yashab Buxoroda olgan ilmlarini takrorlagan. Keyin Afg‘onistonga o‘tib Peshavor shahriga borgan. O‘sha vaqtda 30 yoshda bo‘lgan. Ilmini yanada oshirish maqsadida Hindistonga safar qilgan. U yerdagi madrasalarning biriga o‘qishga kirib o‘qishni davom ettirgan. U yerda ham 5 yil yashaganidan keyin Devbanddagi universitetga o‘qishga kirib ikki yil ta’lim olgan. So‘ng “Ahmir” shahridagi bir masjidda imomlik qilib, Qur’oni karimdan  uch yil dars bergan.

Ikkinchi jahon urushi, boshlangan kezlarda Hindistondan Bag‘dodga safar qilgan. U yerda olti oy davomida bir necha qiroatlar bo‘yicha ta’lim olgan. So‘ng Shomga borib u yerda 2 hafta turadi va hijriy 1360 (1941) yili Madinai Munavvaraga borib o‘sha yerda yashab qolgan.

Madinada qurrolar ustodi Shayx Hasanga qiroatlar bo‘yicha ta’lim olib, u kishidan bir necha qiroatlar bo‘yicha ijoza olgan. Shuningdek, hijriy 1360 (1941) yildan boshlab “Madrasatul O‘zbekiya”da Qur’oni karim, qiroatlar va boshqa bir necha ilmlardan vafot etguniga qadar dars bergan.

Ustozlari:

  1. Shayx Asvad Maxdum, u kishi Buxoroning ulug‘ ustozlaridan.
  2. Shayx Husayn Ahmad Madaniy.
  3. Shayx Ibrohim Milyoviy
  4. Shayx I’zoz Aliy
  5. Shayx Abdus Sami’. Undan turli ilmlardan ta’lim olgan.
  6. Shayh Abdul Qodir xatib, Bag‘doddagi “Abu Hanifa” masjidining imomi, u kishidan yetti qiroatdan ijoza olgan.
  7. Shayx Hasan, u kishidan ham bir necha qiroatdan ijoza olgan.

Shogirdlari:

  1. Shayx Muhammad Aliy Sanadiy undan “Manzumatush shotibiyya fil qiroaatis sab’”, “Manzumatud durratul muziyya fil qiroaatis salasil mutammima lil a’shr”, “Alfiyatu ibni Molik”, “Talxisul miftah” va boshqa bir necha kitoblardan dars olib, 10 qiroat bo‘yicha ijoza olgan.
  2. Shayx Sayyid Abdul Karim undan “Manzumatush shotibiyya fil qiroaatis sab’”, “Alfiyatu ibni Molik” va va boshqa bir necha kitoblardan dars olgan va u kishining 22 yil xizmatini qilgan.

Hafs Osim undan Qur’oni karim bo‘yicha dars olgan bir necha qorilar mavjud deb, ularning ba’zilarini quyida keltirgan:

  • Islom Ahmad Hofiz
  • Abdul Hafiz Pokistoniy
  • Madaniy Buxoriy
  • Abdur Rahmon Barmoviy
  • Nurul Islom Barmoviy
  • Muhammad Hasan Yamoniy
  • Muhammad Solim Yamoniy
  • Ustoz Yahyo Abdul Hodiy Yamoniy
  • Muhammad soyf Yamoniy
  • Jamil Yamoniy
  • Nozim Abdul Malik Yamoniy
  • Muhammad Yamoniy Abbos Buxoriydan olti oyda Qur’onni yod olib o‘tkazadi
  • Abdul Majid Ahmad Balushiy
  • Abdulloh Muhammad Balushiy
  • Bilol Abdul Aziz Pokistoniy
  • Nazir Ahmad Pokistoniy
  • Ayyub Abdul Vahid Bangladeshiy
  • Mahmud Abdul Vahid Bangladeshiy
  • Abdur Rahmon Kuvaytiy
  • Abdul Hamid Sanadiy
  • Ustoz Abdulloh Davlat Buxoriy
  • Ahmad Muhammad mulla Abdul Qodir
  • Abdur Rauf Abdur Rashid Hindistoniy
  • Muti’ulloh Buxoriy va boshqalar.

Shayx Abbos Buxoriy hijriy 1407 (1987) yilning 20 dekabrida Madinai Munavvarada vafot etgan. Janozasi payshanba kuni bomdod namozidan so‘ng Masjidun Nabaviyda o‘qilib Baqe’ qabristoniga dafn qilingan.

Tojiddinov Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Alloh taolo makondan pok Zot

18.12.2025   1393   2 min.
Alloh taolo makondan pok Zot

Ahli sunna valjamoa aqidasiga ko‘ra Alloh taolo makondan pok deb e’tiqod qilinadi. Bu borada ahli sunna valjamoa imomlaridan naql qilingan ayrim jumlalar bilan tanishib olishimiz maqsadga muvofiqdir:

 

1. Hijriy 285 yilda vafot etgan Muhammad ibn Yazid al-Mubarrid "Al-Komil fil-lug‘oti val-adab" asarida keltirishicha, Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhuga bir kishi dedi: "Robbimiz osmonlar va yerni yaratishidan oldin qayerda edi?" Shunda Aliy roziyallohu anhu: "Qayerda? degan so‘z makon haqidagi so‘roqdir. Vaholanki, Alloh taolo makon mavjud bo‘lmaganda ham bor edi", dedilar.

2. Abu Muti’ al-Balxiy "Al-Fiqhul absat" kitobida aytadi: "Alloh taolo qayerda? deyilsa, nima deb javob berasiz? dedim. Shunda u zot (ya’ni, ustozim Abu Hanifa rohimahulloh): "Bunday savol bergan kishiga, Alloh taolo makon yo‘qligida ham bor edi, maxluqotlarni yaratishidan oldin ham U bor edi. Na qayer, na biror maxluq, na biror narsa vujudga kelmaganida ham Alloh taolo mavjud edi. U barcha narsaning yaratuvchisidir, deyiladi", dedilar".

3. Abu Hanifa rohimahulloh "Al-Olim val-muta’allim" kitobining xutbasida aytadilar: "U (ya’ni, Alloh taolo) azalda ham shunday bo‘lgan (ya’ni, barcha komillik sifatlari bilan sifatlanib, barcha aybu nuqsonlardan pok bo‘lgan). U hamisha azalda bo‘lganidek bo‘lib qoladi".

4. Imom Moturidiy rohimahulloh "Kitob at-tavhid" asarida aytadilar: "Bu borada asl qoida shuki, makon yo‘qligida ham Alloh taolo bor edi.Makonlarning yo‘qolishi ham, hozirgidek qolishi ham joiz. Alloh taolo esa (olamni, xususan, makonlarni yaratganidan keyin ham) azaliy sifatlariga ko‘radir, azalda ham hozirda (biz Alloh taoloni unga ko‘ra tanigan) sifatlariga ko‘ra bo‘lgan. U o‘zgarishdan, zavolga uchrashdan, muhollik va botillikdan oliydir. Zero, bular (ya’ni, o‘zgarish va zavolga uchrash) olamning keyin paydo bo‘lganligi u orqali bilingan yaratilganlik belgilaridir".

5. Imom Moturidiy rohimahulloh "Ta’vilot al-Qur’on" asarida aytadilar: "Balki, makon yo‘qligida ham U (Alloh taolo) bor edi. Bas, U azaliy sifatlariga ko‘radir, U muhollik va o‘zgarishdan oliydir".

Alloh taolo barchamizni O‘zi haqidagi to‘g‘ri e’tiqodda sobit qadam qilsin!

Mir Arab oliy madrasasi katta o‘qituvchisi

Asrorxon Mahmudov tayyorladi

MAQOLA