Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Iyun, 2025   |   12 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:06
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:36
Shom
19:58
Xufton
21:35
Bismillah
08 Iyun, 2025, 12 Zulhijja, 1446

Islomga oid 33 ta qiziqarli fakt

10.05.2017   14072   7 min.
Islomga oid 33 ta qiziqarli fakt

1. Islom taqvimi oyning harakatiga asoslangan. U 365 kundan iborat grigoryan kalendaridan taxminan 10 kun qisqa. Shu boisdan Ramazon va Qurbon bayramlari har yili o‘n kun oldinga surilib keladi.

2. Odam alayhissalomning bo‘yi 30 ziro’ atrofida bo‘lgan. Ziro’ uzunlik o‘lchovi bo‘lib bir ziro’ taxminan yarim metrga to‘g‘ri keladi.

3. Musulmonlarning aksari Yaqin Sharqda yashamaydi. Aholi eng zich yashaydigan musulmon davlati Indoneziyadir. Bu mamlakat 257 million (2015 yilgi ma’lumot) aholisi bilan nufus bo‘yicha dunyoda to‘rtinchi o‘rinda turadi. Hindistondagi musulmonlar aholisi soni Suriya, Iroq, Iordaniya, Falastin va Arabiston yarim oroli davlatlaridan ko‘p.

4. Oyning bo‘linishi Muhammad sollallohu alayhi vasallamning buyuk mo‘jizalaridan biridir. Quraysh mushriklarining rahbarlari kelib: “Agar rostdan ham payg‘ambar bo‘lsang oyni ikkiga bo‘lib ber-chi”, deydi. Ularning aksari Payg‘abarimizning qarindoshlari edi. Payg‘ambarimiz ularning iymonga kelishini, najot topishini istar edilar. Alloh taologa iltijo qilib qo‘llarini yuqoriga ko‘tardilar. Oy o‘rtasidan ikkiga ajralib ikki tog‘ning ustiga keldi. Oyning ikkiga ajralganini yo‘lda karvonda kelayotib ko‘rib, nega bunday bo‘lganiga hayron qolgan badaviylar, yahudiylar Makkaga kelganlaridan so‘ng bu Muhammad alayhissalomning ishi ekanini bilib iymon keltirib musulmon bo‘ldilar. Ammo u zotdan shu ishni talab qilgan mushriklar “Muhammad (s.a.v.) sehr ko‘rsatdi”, deb shovqin solib iymon nuridan bebahraligicha qolaverdi.

5. Muhammad sollallohu alayhi vasallamning ummati oldin o‘tgan payg‘ambarlarning barchasining ummatini qo‘shgandagi hisobdan ham ko‘p.   

6. Ka’bani Odam alayhissalomdan keyin Ibrohim alayhissalom va o‘g‘li Ismoil alayhissalom bino etganlar.

7. Musulmonlar Ka’baga sajda qilmaydilar, Ka’ba Alloh taolo qaysi tomonga qarab ibodat qilishni ko‘rsatgan yo‘nalishni belgilaydi. 

8. Ashaddiy mushrik Abu Jahl Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga nozil bo‘lgan muqaddas Qur’on oyatlarini yashirincha eshitib yurgan. Chunki unga oyati karimalarni tinglash yoqqan.

10. Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, dunyoda 1.6 (2010 yilgi ma’lumot) milliard musulmon yashaydi.

11. "Muhammad" ismi dunyoda eng ko‘p tarqalgan ismdir.

12. Payg‘ambar alayhissalomning ayollaridan biri afrikalik, ikkita ayollari yahudiylardan bo‘lgan.

13. Albaniya Yevropadagi aholisining 90 foizi musulmon bo‘lgan yagona davlat.

14.Milodiy yilni hijriyga aylantirish uchun milodiy yildan 622 ayirib olinadi. Qolgan son 32 ga bo‘linadi. Keyin esa ikki amal natijasi qo‘shiladi. Ana shu qo‘shilma natijasi hijriy-qamariy yil bo‘ladi.

15. Algebra, nol, paxta, divan, guruch, konfet, shafran, balkon so‘zlarining inglizcha ifodasi ingliz tiliga arabchadan o‘zlashtirilgan. Bular arabchadan inglizchaga o‘zlashgan so‘zlarning ozgina qismi, xolos.

16. Chechak va qizamiq haqidagi birinchi risolani birinchi bo‘lib  Abu Bakr Ar-Roziy (864-925) yozgan. Shundan keyin musulmon davlatlarida chechakka qarshi emlash odatiy amaliyotga aylangan.

17. Oksford va Kembrij universitetining birinchi talabalari matematika, meditsina, kimyo, optika va astronomiya fanlarini musulmon olimlari yozgan darsliklardan o‘rgangan.

18. Adelard Batskiy O‘rta asrlarning peshqadam olimlaridan bo‘lgan. Musulmon olimlarining asarlarini arabchadan latinchaga tarjima qilish uni mashhur qilgan.

19. Masjidi Nabaviyning eshiklarining og‘irligi besh tonnadan. Katta miqdordagi yog‘ochlar to‘planib quritish uchun kompyuterlashgan pechlarda quritish uchun Birlashgan Arab Amirliklariga jo‘natildi (ularni odatdagi pechlarda quritish jarayoni bir necha yilga cho‘zilib ketishi mumkin edi). Yog‘ochlarni quritishga besh oy vaqt ketdi. Yaxshi qurigan yog‘ochlar Barselonaga (Ispaniya) yuborildi va eshikning asosiy qismi o‘sha yerda yasaldi. Nihoyat badiiy bezak berish uchun Fransiyaga olib borildi.

20. Faqat 1932 yilda kisvani (Ka’ba yopinchig‘i) to‘liq Saudiya Arabistoni fuqarolari tayyorlagan.

21. Masjidi Nabaviyning tomi ustidan yana qo‘shimcha qavatlar quraverilsa bo‘ladigan qilib yopilgan.

22. Qur’oni karim oyatlari erkak va ayolni tenglashtirgan: “erkak” so‘zi 24 marotaba tilga olingan bo‘lsa, “ayol” so‘zi ham shuncha tilga olingan.

23. Qur’oni karimdagi eng uzun sura Baqara. Eng qisqa sura esa Kavsar surasidir.

24.Qur’oni karimda sut eng foydali ichimlik sifatida, asal esa eng foydali yegulik sifatida tilga olingan.

25. Qur’oni karim 23 yil davomida nozil bo‘lgan.

26. Qur’oni karimning bitta harfini chin ixlos bilan o‘qigan kishi o‘n savob oladi. Ixlos surasi Qur’oni karimning 1/3 dir.

27. Ramazonda o‘qilgan bir oyatning savobi boshqa oylarda Qur’oni karimni to‘liq xatm qilganning savobiga yaqin.

28. Qiyomat kunida Qur’oni karim uni o‘qigan odamlarni shafoat qiladi. Qiyomat kunida Qur’oni karim uni o‘qimagan odamlardan shikoyat qiladi.

29. Zam-zam suvi Ibrohim alayhissalom davrida Ismoil alayhissalomning chanqog‘ini bosish uchun otilib chiqqan. Keyin orada 2600 yil yo‘qolib ketgan. Shuncha yil o‘tganidan so‘ng sevikli payg‘ambarimizning bobolari Abdulmuttalib qazib buloq ko‘zini ochgan. Buloqning joyi unga tushida ayon bo‘lgan.

30. Islom eng tez tarqalayotgan din hisoblanadi. 2030 yilga kelib u birinchi raqamli dinga aylanadi.

31. 10 ta sahobaga hayotlik paytidayoq jannatning xabari berilgan. Ular:

  • Abu Bakr Siddiq;
  • Umar ibn Xattob;
  • Usmon ibn Affon;
  • Ali ibn Abu Tolib;
  • Zubayr ibn Avvom;
  • Talha ibn Ubaydulloh;
  • Sa’d ibn Abu Vaqqos;
  • Abu Ubayda ibn Jarroh;
  • Abdurrahmon ibn Avf;
  • Sa’id ibn Zayd.

32. Islom shamshirlar tig‘i ostida tarqalmagan. U ma’rifat bilan tarqalgan. Zero, Qur’oni karimda: “Dinda zo‘rlash yo‘q, zero, to‘g‘ri yo‘l yanglish yo‘ldan ajrim bo‘ldi. Bas, kim shaytonni (yoxud butlarni) inkor etib, Allohga imon keltirsa, demak, u buzilmas, ishonchli halqani tutibdi. Alloh eshituvchi va biluvchidir” (Baqara surasi 256-oyati), deyilgan.

33. Muslima ayollar Allohning hukmlarini bajarishga qulay bo‘lsin uchun odmigina kiyingan. Dindor ayollar butun tarix bo‘yicha keng-mo‘lgina kiyinib kelgan. An’anaviy kiyimlar sirasiga rohiba ayollar kiyadigan kiyimlar yaqqol misol bo‘ladi. Shuningdek, Iso alayhissalomning volidasi Bibi Maryam tasvirlangan san’at asarlarida ham uning kiyimi shunday tasvirlangan.

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

O‘zbekiston hojilarining Prezident Shavkat Mirziyoyevga Qurbon hayiti munosabati bilan yo‘llagan tabrigi

05.06.2025   11485   4 min.
O‘zbekiston hojilarining Prezident Shavkat Mirziyoyevga Qurbon hayiti munosabati bilan yo‘llagan tabrigi

 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti

Shavkat Mirziyoyev Janobi Oliylariga

 

Bismillahir Rohmanir Rohim

Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakotuh

Muhtaram Prezident Janobi Oliylari!

 

Alloh taologa behisob shukrki, Sizning bevosita tashabbuslaringiz va sa’y-harakatlaringiz bilan haj amallarini yuqori saviyada tashkil etishga muvaffaq bo‘lmoqdamiz.

Bunday e’tibor va ehtiromni biz hojilar chin yurakdan his etib, yaratilgan barcha qulayliklar uchun Sizga chuqur minnatdorlik izhor etamiz.

Hurmatli Prezident Sizni va Siz orqali yurtdoshlarimizni haj ibodatini ado etayotgan hamyurtlarimiz nomidan musulmon ummati uchun eng ulug‘ bayram – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etamiz.

Biz, o‘zbekistonlik hojilar shunday fayzli kunlar uchun shukronalar aytib, Haq taolodan jonajon yurtimizga qut-baraka, aziz xalqimizga farovonlik va farzandlarimizga barkamollik so‘rab ezgu duolar qilmoqdamiz.

Zero, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) “Duolarning eng yaxshisi arafa kuni qilingan duodir”, deb xushxabar berganlar.

Alloh taoloning bayti joylashgan muqaddas zaminda – Mino, Arafot kabi muborak manzillarda ulug‘ amallarni ixlos ila bajarmoqdamiz.

Sizni vaqt ajratib, muborak haj ziyorati uchun yaratilgan sharoitlar va salomatligimiz haqida so‘raganingiz hamda har kuni holimizdan xabardor bo‘lib turganingiz ibodat bilan yurgan biz hojilarni cheksiz darajada mamnun etdi.

Bunday e’tibor va ehtiromni Saudiya Arabistonining mutasaddilari ham yuqori baholab, Siz Janobi Oliylariga hurmat va duolarini izhor etmoqdalar.

Muborak maskanlarda har bir ziyoratchi Sizning g‘amxo‘rligingizni yurakdan his qilib, ko‘zlarida yosh bilan duolar qilayotganini alohida aytib o‘tmoqchiman.

Sizga aytadigan yana bir xabarimiz, Saudiya Arabistonida bo‘lib turgan yurtimizning diniy soha vakillari hamda ziyoratchilari tomonidan mavsum davomida Qur’oni karim 10 ming marotaba xatm qilinib, yurtimizga tinchlik, xalqimizga farovonlik tilab duolar qilindi.

Hurmatli Prezident, Siz yaratib bergan imkoniyatlardan ruhlanib, o‘zbekistonlik hojilar yurtga qaytganimizdan keyin “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni bir ovozdan ilgari surib, Uchinchi renessans yaratuvchilarini tarbiyalashda Sizga ko‘makchi bo‘lmoqchimiz.

Siz boshchiligingizda yurtimizda tinchlikni mustahkamlash, xalqimizning ma’naviyatni yuksaltirish, ayniqsa yoshlarning sifatli ta’lim olishi, kasb-hunar egallashi, kerak bo‘lsa dunyoni egallashi kabi masalalar eng ustuvor vazifaga aylandi.

Shunday ekan, biz hojilar yurtimizga qaytgach, quyidagi ishlarni amalga oshirmoqchimiz:

– ona-Vatanimiz taraqqiyotiga xolis xizmat qilish, mahallalarda tinchlik va birdamlikni mustahkamlash, aholi orasida tinchlik-osoyishtalikni qadriga yetish, xalqimizni ma’nan yuksaltirish, jamiyatdagi islohotlarga daxldorlik hissini oshirish kabilarga targ‘ib etish;

– kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilmni qadrlash va ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish;

– to‘ylar, oilaviy tadbirlar va marosimlarda me’yoriylikka amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish;

– kiyinishda va muomalada oddiylik va kamtarinlikka amal qilish, dabdababozlik, isrofgarchilik, maishatbozlik kabi illatlardan yiroq bo‘lishni targ‘ib qilish;

– yoshlarni muvaffaqiyatlarga faqat o‘qib-o‘rganib, ilm bilan erishish mumkinligini o‘rgatish;

– ustozlar, o‘qituvchi va murabbiylarga doimo ehtirom ko‘rsatish, ularni moddiy qo‘llab-quvvatlash ishlariga ko‘mak berish;

– mahallalardagi notinch oilalar, shu jumladan tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlarini olib borish;

– hududlardagi maktablarning ta’mirga muhtoj qismini joriy ta’mirlash ishlariga ko‘maklashish;

– xayriya, mehr-muruvvat va yordam ko‘rsatish ishlarini ko‘paytirish.

Barcha hojilarimiz yurtimizga qaytgandan so‘ng ushbu tashabbuslarni qat’iy amalga oshirishga va’da beramiz.

Zero, jonajon Vatanimiz kelajagi, xalqimiz farovonligi va yurtimiz shonu shuhrati Siz aytganingizdek yoshlarimiz qo‘lidadir. Ular ertaga O‘zbekistonni yanada kuchli, yuksak taraqqiy etgan davlatga aylantirish uchun o‘zlarining bor bilimi, iqtidori va kuch-g‘ayratini safarbar qilsa, ko‘zlagan barcha ezgu maqsadlarimizga, albatta erishamiz.

Yusuf Xos Hojib bobomiz aytganlaridek:

“Zakovat bor joyda ulug‘lik bo‘ladi,

Bilim bor joyda buyuklik bo‘ladi”.

 

 

Hurmatli Prezident Janobi Oliylari!

 

Biz, 15 ming hoji duolar ijobat bo‘ladigan Arafotda turib, Alloh taolodan Sizga mustahkam sog‘lik, uzoq umr va ulkan muvaffaqiyatlar tilab, olib borayotgan barcha ishlaringizda madadkor bo‘lishini so‘rab iltijolar qilyapmiz.

Alloh taolo butun dunyo mo‘min-musulmonlariga Qurbon hayitini muborak aylasin, tinchlik-xotirjamlik ato etsin, ibodatlarimizni O‘z dargohida husni qabul aylasin, ona Vatanimizni obod, xalqimiz hayotini yanada farovon qilsin!

Qurbon hayiti muborak bo‘lsin!

 

Hurmat va kamoli ehtirom ila,

 

O‘zbekiston hojilari,

Makka shahri Arafot vodiysi,

2025 yil 5 iyun

Maqolalar