Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Dekabr, 2025   |   6 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:47
Peshin
12:29
Asr
15:19
Shom
17:04
Xufton
18:23
Bismillah
26 Dekabr, 2025, 6 Rajab, 1447

Abdul Bosit Hoshim Muhammad

31.03.2017   11941   4 min.
Abdul Bosit Hoshim Muhammad

Shayx Abdul Bosit Homid Muhammad Mutavalliy 1928 yili 1 Yanvarda Manufiya viloyatining “Shabinul kum” markazi Shibrobos qishlog‘ida tug‘ilgan. U zot Abdul Bosit Hoshim Muhammad nomi bilan tanilgan. Chunki Hoshim U zotni otasi vafot etganidan so‘ng o‘z kafilligiga olib tarbiya qilgan edi.

Shayx Abdul Bositni otasi, U zot tug‘ilishidan oldin vafot etgan. Onasi, U zot tug‘ilganidan so‘ng 6 oy o‘tgach vafot etadi. U zotni ko‘zlari 5 yoshlarida ojiz bo‘lib qoladi. Shayx Abdul Bosit opasi va uning eri bilan birgalikda Iskandariyyaga safar qiladi. U zotni yoshlari 7 ga to‘lganida, pochchasi ularni (Shayx Abdul Bosit va opasi) ikkovlarini tashlab ketadi. Shundan so‘ng Qohiraga safar qiladilar. Ularni Hoshim Muhammad o‘z qaramog‘iga olib, ularni tarbiya qiladi.

Shayx Abdul Bosit Qur’oni Karimni Hoshim Muhammaddan ta’lim olib 8 yoshida to‘liq yod oladi.

Hoshim Muhammad Shayx Abdul Bositni Qur’oni Karimni Rasululloh sollallohu alayhi va sallamgacha bo‘lgan sanad bilan Shayx Ahmad Abdul G‘aniy Abdur Rahimdan o‘tkazib olishi uchun Usyut shahriga yuboradi. Shayx Ahmad Abdul G‘aniy Abdur Rahim 7 qiroatdan ijoza beradigan qorilarning biri edi. Shayx Abdul Bosit U zotdan turli matnlarni o‘tkazib olib, ijoza oladilar.

Shayx Abdul Bosit 11 yoshida 4.5 oyda “Matnush Shotibiyya” ni yod oladi. So‘ng Shayx Ahmad Abdul G‘aniydan 5 yil mobaynida matnni o‘tkazib oladi. Shu asnoda Shayx Abdul Bosit U zotdan “Muvatto” va “Bulug‘ul amniyya fi sharhi ithafil bariyya” kitoblaridan ham dars oladi. Shayx Abdul Bosit 7 qiroatdan ijozani olganidan so‘ng, Shayx Ahmad Abdul G‘aniy U zotni o‘zlarining ustozi bo‘lmish Mahmud Muhammad Xabbutning huzurlariga yuboradilar. Shayx Abdul Bosit Bu zotdan “Durrah” va “Shotibiyyah” yo‘nalishlaridan ijoza oladi. So‘ng Shayx Ahmad Abdul G‘aniyning oldiga qaytib keladi. Shayx Abdul Bosit kelganidan so‘ng Shayx Ahmad Abdul G‘aniy ulug‘ shayxlarni mehmondorchilikka chaqiradi. Shayx Abdul Bosit ularni huzurdariga kiradi. Ularni har biri 15 tadan savol berib, Shayx Abdul Bositni imtihon qiladilar. Imtihondan yaxshi o‘tganidan so‘ng Ular Shayx Abdul Bositga 10 qiroat bo‘yicha ijoza beradilar. Shundan so‘ng Shayx Ahmad Abdul G‘aniy o‘zlari ham ijoza beradilar. Mana shu vaqtda Shayx Abdul Bositni yoshlari 17 da edi.

Shayx Abdul Bosit keyinchalik Qohiraga safar qiladi.  U yerda 2 yil qoladi. So‘ng “Masjidul Qonoiy” ning imomi Shayx Mustafo Hasan Sa’idning huzuriga boradi. U kishidan hech qanday haq olmasdan, Qur’oni Karimdan ta’lim berishga kelishib olishadi va u kishiga Shayx Abdul Bosit 19 yoshida “Toyyiba” matnidan ta’lim berishni boshlaydi. Shu bilan u yerda 8 yil qolib ketadi. Shayx Abdul Bosit “Ankabut” surasini tilovat qilib berganidan so‘ng Shayx Mustafo Hasan vafot etadi. Shayx Mustafo Hasan vafotidan oldin “Toyyiba” yo‘nalishi bo‘yicha Shayx Abdul Bositdan ijoza olgan edi.

Keyinchalik Shayx Abdul Bosit Qohiradagi “Qiroatlar instituti” ga hujjat topshiradi. Buni eshitgan Azharning shayxi Abdur Rahmon Toj Shayx Abdul Bositni fiqh, tafsir, tavhid, nahv, sarf va balog‘at fanlaridan imtihon qiladi. So‘ng Shayx Abdul Bositni buyuk iqtidor sohibi va ilmiy saviyasi juda ham yuqori ekanini bilgach, Shayx Abdul Bositga Azhar universitetiga tafsir yo‘nalishi bo‘yicha Magistr va Doktorlik uchun hujjat topshirishni taklif qiladi. Shundan so‘ng 1962 yili Shayx Abdul Bosit Doktorlikni qo‘lga kiritadi. Va Azhar universitetining usuluddin fakultetida dars bera boshlaydi. Uzoq vaqt dars beradi.

Ustozlari:

  1. Shayx Ahmad Abdul G‘aniy
  2. Shayx Mahmud Muhammad Xabbut
  3. Shayx Mustafo Hasan Sa’id va boshqalar.

Shogirdlari:

  1. Ahmad Homid Abdul Haafiz oli Tu’ayma
  2. Mahdiy Muhammad Haroziy
  3. Xolid Hasan Abul Jud
  4. Ahmad Tolabah
  5. Abdulloh ibn Solih
  6. Abdulloh ibn Nojiy va boshqalar.

Toshkent islom instituti 4-kurs talabasi

Abdus Somad Abdul Bosit

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Videolar

Amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi

24.12.2025   8045   4 min.

Shu yil 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbusi o‘tkazib kelinayotgan amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi.

Tadbirga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchilik qildi. Shuningdek, unda Diniy idora bo‘limi boshliqlari Islomiddin domla Zuhriddinov, Muzaffar domla Kamolov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi yetakchi mutaxassisi Dilmurod Rahimovlar qatnashdi.

Mazkur tumandagi “Islomobod” masjidida o‘tkazilgan tashkiliy yig‘ilishda Toshkent shahar vakilligi rahbariyati, tuman-shaharlar bosh imom-xatiblari va Olmazor tumanidagi masjid imom-xatiblari ham ishtirok etdi.

Tadbir avvalida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Inson qadri” kitobi taqdimoti o‘tkazildi. Unda Zayniddin domla Eshonqulov mazkur kitob bugungi hayotimiz bilan naqadar uyg‘un ekani, dinimizda ham inson va uning qadr-qimmati yuksak ulug‘lanishi, har bir diniy soha xodimining faoliyati uchun dasturamal bo‘lib xizmat qilishini alohida ta’kidlab o‘tdi. Ushbu kitob barcha ishtirokchilarga tarqatildi.

Tadbir davomida tuman bosh imom-xatiblari uchun namunaviy maxsus kiyim namunasi taqdimot qilindi. Unda chakmon, duxoba va milliy do‘ppilar namoyish qilindi.

Shuningdek, Toshkent shahri, xususan, Olmazor tumanida 2025 yil davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisob qilindi. Unda shahardagi imom-xatiblar faoliyatidagi yutuqlar e’tirof etilib, ba’zi kamchiliklar bo‘yicha tegishli tavsiyalar berildi.

Shundan so‘ng Toshkent shahar bosh imom xatibi o‘rinbosari Rustamov Ergashali boshchiligida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, ular Olmazor tumanidagi 21 ta masjid va mahallasiga biriktirildi.

Tadbir doirasida amaliyoti nazarda tutilgan yo‘nalishlar bo‘yicha quyidagilar amalga oshirildi:

Birinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatiblar 7 toifaga mansub 105 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi: Xususan:  

- 20 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, tushunchalari to‘g‘rilandi;

- 15 ta xonadonda jazo muddatini o‘tayotganlarning oila a’zolari, muqaddam sudlanganlar bilan suhbat qilindi;

- 20 ta notinch oila o‘rganilib, muammoning sabablari bartaraf etish, arazlashganlarni yarashtirish choralari ko‘rildi;

- 15 ta xonadonda ichkilikka ruju qo‘yganlar bilan suhbat qilinib, zararli odatlardan saqlanish to‘g‘risida nasihat qilindi;

- nogiron, kasal, ehtiyojmand fuqarolar, shuningdek, tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 20 ta oilaga kirilib, ulardan hol-ahvol so‘rash barobarida sovg‘a-salomlar ulashildi, davolanish va dori-darmon uchun moddiy yordam ko‘rsatildi.

Kirilgan 105 ta xonadonning ichidan moddiy imkoniyati cheklanganlariga  homiylarni jalb qilgan holda jami 42 000 000 (qirq ikki million) so‘mlik ro‘zg‘orlik mahsulotlari ehson qilindi. Ular orasidan o‘ta nochor bo‘lganlarining moddiy ta’minotidan xabardor bo‘lib turish rejalashtirildi;

Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatib faoliyati o‘rganildi. Jumladan, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar yaratish jihatlari ko‘rib chiqildi.

Uchinchi yo‘nalish bo‘yicha Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan 21 ta masjidda peshin namozini ado qilib, jamoatga ma’ruza qilib berdilar. Tinchlik ne’mati, shukronalik, aqidada adashmaslik, mazhabga ergashish kabi muhim mavzudagi chiqishlarda 3800 ga yaqin tinglovchi qamrab olindi.

Shuningdek, yakuniy yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov qish mavsumini betalofat o‘tkazish bo‘yicha so‘z yuritdi.

Yig‘ilishda mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari bilan muloqatni muntazam yo‘lga qo‘yish, kadrlar masalasiga e’tiborni kuchaytirish, ma’ruzalarni Fatvo markazidan chiqarilgan juma tezislari va qo‘shimcha adabiyotlardan foydalangan holda boyitish, haftaning dushanba va payshanba kunlari ma’ruzalar qilish haqida so‘zladi.

Diniy idora Moliyaviy nazorat va tahlil bo‘limi boshlig‘i Islomiddin Zuhriddinov masjidlarda ish yuritish hujjatlarini takomillashtirish, ehson qutilardagi tushumlarni komissiya a’zolari ishtirokida dalolatnoma asosida bankdagi hisob raqamlarga kirim qilish, to‘y va marakalarni ixchamlashtirish, janoza marosimlarda bid’at-xurofatlarga chek qo‘yish to‘g‘risida gapirdi.

Masjidlar bilan ishlash bo‘limi boshlig‘i Muzaffar Kamolov mavjud mahallalarga barcha imom-xatib va imom-noiblarni biriktirish, mahalla yettiligi bilan homkorlikda ishlarni yo‘lga qo‘yish, shar’iy dalil va hayotiy misollar asosida ma’ruza qilish, kiber jinoyatchilikning oldini olish haqida aytib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Olmazor tumani imom-xatiblari yutuq va kamchiliklari yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

VIDEO