Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447

Eng ko‘p soxtalashtiriladigan sotuvdagi oziq-ovqat mahsulotlari: buni qanday aniqlash mumkin

23.03.2017   19364   3 min.
Eng  ko‘p soxtalashtiriladigan sotuvdagi  oziq-ovqat mahsulotlari:  buni qanday aniqlash mumkin

Yurtimiz bozorlari va do‘konlarining peshtaxtalari turli-tuman noz-ne’matlarga to‘la. Xohlasak xorijda, xohlasak o‘zimizda yetishtirilgan va ishlab chiqarilgan mahsulotlarni xarid qilamiz.

Xorijiy mamlakatlarda mahsulotlarni soxta yo‘l bilan tayyorlab sotuvga chiqaruvchi shirkatlar yo‘q emas. Ayrim nobakor tadbirkorlar boylik orttirish maqsadida oziq-ovqat mahsulotlarini soxtalashtirish yo‘li bilan mahsulotni asliga o‘xshatib, chiroyli qog‘ozlarga o‘rab sotish hollari kundalik hayotimizda uchrab turibdi.

Pishloq o‘rniga unga o‘xshash narsani, qaymoq o‘rniga sousni, apelsin sharbati o‘rniga uning mazasini beruvchi ichimlikni tayyorlashganini balki eshitgandirsiz. Mutaxassislar buni qanday aniqlash mumkinligi, mahsulotlarning qaysilari haqiqiy  ekanligini, soxtalarini qanday yo‘l bilan tayyorlanganini aniqlash ustida muayyan ish olib bordilar. 

  1. Asal

Asalning tabiiyligini bir necha xil uslubda aniqlash mumkin:

Soxta asaldan kuydirilgan shakar mazasi kelib turadi.

Uni muzlatgichda saqlashni tavsiya etishadi.  (Tabiiysiga bu shart emas.).

Uyingizda kimyoviy qora qalam bo‘lsa, uning yozadigan uchini asalga kirgazing. Agar mahsulot ko‘karib ketsa, bu unga suv yoki shakar sharbati qo‘shilganini bildiradi.

Asalni soxtalashtirish uchun unga kraxmal, yanchilgan soya daraxti uni yoki sharbat qo‘shishadi.

  1. Qaymoq

Soxta qaymoq mahsulotining haqiqiy qaymoqdan farqi unga jonivor yog‘ining o‘rniga o‘simlik yog‘i qo‘shilgan bo‘ladi, sut oqsili soya daraxti oqsili bilan almashtirilgan bo‘ladi.

Agar siz bir qoshiq qaymoqni qaynoq suvga solsangiz, u butunlay aralashib ketadi. Soxta qaymoq bunday holatda aralashmay, qaynoq suv solingan idish tagiga cho‘kadi.

  1. Sut

Kelayotgan daromadni ko‘paytirish maqsadida nopok ishlab chiqaruvchilar sutga palma yog‘i, melamin, soda yoki kraxmal aralashtirishadi.

Soxtalashtirilgan sutni xarid qilmaslikning birgina to‘g‘ri yo‘li— ishonchli qo‘llardan, sinalgan sotuvchilardan sotib olishdir.

  1. Qizil ikra

Qizil ikrani soxtalashtirib, ayrim kishilar juda katta boylik orttirishadi. Uni bo‘yashadi yoki suv o‘tlaridan tayyorlashadi. Tabiiy ikra barmoqlar orasida ezilganda yorilib ketadi va biroz taxir mazali bo‘ladi, soxtasi bunday holatda ezilib, shaklini o‘zgartiradi. Tabiiy ikrada uning donalari butun, tagidagi suyuqlik juda oz holatda bo‘ladi.

  1. 5. Zaytun yog‘i

Taajjublanarli, lekin fakt. Italiya  mafiyachilari soxtalashtirilgan zaytun yog‘idan oladigan daromadlari narkotrafika foydalari bilan raqobatlashadi. Uning nopok ishlab chiqaruvchilari unga yoki boshqa narsa aralashtirishadi yoki eng arzon yog‘lardan qo‘shishadi. Zaytun yog‘ining haqiqiyligini uning narxi qimmatligidan bilsa bo‘ladi.

Kichkina eksperiment: paxtadan pilik o‘rab, zaytun yog‘iga botirib olib, uni yoqiladi. Agar olov yallig‘i tiniq va qurumsiz bo‘lsa, demak shishadagi yog‘ shubhasiz, zaytun yog‘idir. Soxta yog‘ qora rangda tutab, chirsillab yonadi.

 Manba: marketium.ru

                                           Jaloliddin Nuriddinov tayyorladi

Tabobat
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Xudkushlik qahramonlik emas

01.07.2025   11540   2 min.
Xudkushlik qahramonlik emas

Inson zimmasida bir nechta omonatlar borki, bularni qadrlash zarur hisoblanadi. O‘z joniga o‘zi qasd qilish esa ana shu omonatga xiyonat qilishdir. Binobarin, Quroni karim Niso surasi 29-oyatida Haq taolo  xitob qilgan: "Bir-birlaringizni o‘ldirmangiz".

Jundab ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: "Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Sizlardan ilgari o‘tganlardan bir kishi jarohatlandi. Besabrlik qilib pichoq oldi-da, qo‘lni kesib tashladi va ko‘p o‘tmay, qon yo‘qotib vafot etdi. Alloh: "Bandam joniga qasd etdi, unga jannatni harom qildim", dedi" (Muttafaqun alayh).

Yana bir hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Kimki tog‘dan o‘zini tashlab, joniga qasd qilsa, u jahannam olovida abadulabad o‘zini pastga tashlaydi. Kimki zahar ichib joniga qasd qilsa, u qo‘lida zaharini tutib, jahannam olovida abadulabad o‘zini zaharlaydi. Kimki o‘zini temir bilan o‘ldirsa, u qo‘lida temirini tutib, jahannam olovida abadulabad u bilan o‘zini uradi" (Imom Buxoriy, Muslim va boshqalar rivoyati).

Mo‘tabar fatvo kitoblarimizdan “Fatavoi Sirojiya”da: “Qachon kema yona boshlasa, undagilarning agar o‘zlarini dengizga tashlashsa, suzish bilan xalos bo‘lib ketishga gumonlari g‘olib bo‘lsa, shunday qilishlari vojib bo‘ladi. Agar o‘zlarini dengizga tashlasalar ham g‘arq bo‘lishlari yoki tashlashmasa, kuyib ketishlari ehtimoli bo‘lsa, u holda kemada qolish va dengizga o‘zlarini otish orasida ixtiyorlidirlar. Kimki o‘zini o‘ldirsa, uning gunohi boshqa birovni qatl qilgandan ko‘ra qattiqroqdir!”

Yuqorida keltirilgan manbalardan ko‘rinib turibdiki dinimiz inson o‘z joniga qasd qilishga emas, balki bu omonatni asrashga qadrlashga chaqiradi. Lekin, jamiyatda ba’zi insonlar borki, o‘z joniga qasd qilishga, xudkushlikka rag‘bat qiladilar. Aslini olganda o‘zini-o‘zi o‘ldirish Alloh bergan ne’matni mutlaqo mensimaslikdir. Shu bilan birga bunday holat o‘sha jamiyatga ham musibat hisoblanadi.

O‘zini-o‘zi o‘ldirishning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq va kattaroq hisoblanadi. Endi, salgina hayot tashvishi deb, ozgina g‘am va alam deb o‘zini o‘ldirayotganlarning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq ekanligini bildik. Biroq, bundan ham eng achinarlisi, birovlarning yolg‘on-yashiq gaplariga uchib, “fatvo”lariga aldanib, begunoh mo‘min-musulmonlarni o‘ldirishga qasd qilib o‘zini o‘ldirishning gunohi bundan necha barobar og‘irroq hisoblanadi. Bu shahidlik emas, bu qahramonlik ham emas, balki xudkushlikdir.

Uychi tumani "Devona bobo" jome masjidi imom-xatibi

Abdufattoh Musaxanov

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA