Mo‘minlarning onasi Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Kim o‘n ikki rakat sunnat nomozlarni bardavom o‘qib yursa, Alloh unga jannatda bir uy bino qiladi. Peshindan oldin to‘rt rakat, peshindan keyin ikki rakat, shomdan keyin ikki rakat, huftondan keyin ikki rakat, bomdoddan oldin ikki rakat”. Imom Termiziy rivoyat kilib, bu bobda Ummu Habiba, Abu Hurayra, Abu Muso va ibn Umar roziyallohu anhumlardan ham hadis rivoyat qilingan deganlar. So‘ngra Ummu Habiba roziyallohu anhoning ham hadislarini keltirib, uni sahih deganlar. Imom Muslim ham Ummu Habiba roziyallohu anhodan ushbu hadisni rivoyat qilgan va hadisning oxirida Ummu Habiba onamizning: “Shundan buyon ularni doim o‘qiyman” deganlarini rivoyat qilgan. Ko‘rinib turibdiki, nafl ibodatlarni, xususan farzlardan oldinga va keyingi sunnat namozlarning fazilati juda ulug‘. Shuning uchun imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhining mazhablarida nafl namozlariga alohada ahamiyat qaratilgan. Chunki namoz bandaning qiyomatda najot topishga asosiy omili. Shunday ekan uni o‘z vaqtida va mukammal ado etish farzdir. Mobodo vaqtida o‘qiy olmasa qazosini o‘qish lozim bo‘ladi. Ammo bir inson qazosini ham o‘qiy olmay vafot etsa, Alloh taoloning fazli ila ado qilinmagan farzlarning o‘rnini nafllar bilan to‘ldiriladi. Imom Nasoiy rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Bandaning qiyomatda birinchi hisob qilinadigan amali namozidir. Agar to‘la bo‘lsa, to‘liq deb yoziladi. Agar unda kamchiligi bo‘lsa: Qaranglarchi, zoya qilgan(o‘tkazib yuborgan) farzlarini to‘ldiradigan nafllarini topasizmi deydi. So‘ngra boshqa amallar ham shunga ko‘ra bo‘ladi”. Deganlar. Mazhabboshimiz tutgan, ajdodlarimiz asrlar davomida unga og‘ishmay amal qilib kelayotgan yo‘l naqadar go‘zal! Tasavvur qilib ko‘ring, ellik yildan buyon namoz o‘qiyotgan insonning uni to‘ldiradigan yana ellik yillik nafl ibodati bor. Ammo afsuski bugun ba’zi yoshlarimizni sunnat namozlariga beparvo qarashayotganini ko‘ramiz. Bunga go‘yoki ishlari ko‘pligini bahona qiladilar. Ammo ko‘chada do‘sti bilan soatlab gaplashishga vaqti bor. Vaholangki to‘rt rakatli namozga bor-yo‘g‘i besh daqiqa kifoya. Ushbu maqolani yozish asnosida bir yigit kelib internetdan Oisha onamizdan rivoyat qilingan yuqoridagi hadisni o‘qiganini aytib, haqiqatdan ham shunday hadis bor-yo‘qligini, agar bor bo‘lsa, mazkur o‘n ikki rakat namozni o‘qilish tartibi haqida so‘radi.
Bugun biz uchun odatga aylangan sunnat namozlari, ayni o‘sha hadisda fazilati zikr qilingan nafl ibodatlardir. Ularni bardavom o‘qib yurgan insonga Rasululloh sollallohu alayhi vasallam jannatda uy va’da qilmoqdalar. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning hadislarini yaxshi bilgan, sunnatga muvofiq hayotlari bilan butun dunyoga ustoz bo‘lgan ajdodlarimiz bunga avvalo o‘zlari qattiq amal qilishgan, qolaversa bizga ham buni ta’lim berib ketishgan. Balki fazilatlarini bilmagandirmiz, ammo namoz o‘qishni o‘rgangan ilk chog‘larimizdanoq farz namozlari bilan birga mazkur sunnatlarni ham qo‘shib o‘qishni ustozlarimizdan ta’lim olganganmiz. Yoshlarimiz ham ilmda, taqvoda dunyoga ustoz bo‘lgan ajdodlarimizning yo‘llaridan yurib, ularga munosib farzand bo‘lishga intilsalar, albatta ikki dunyo saodatiga yetishamiz.
Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti o‘qituvchisi,
“Novza” jome’ masjidi noibi imomi A. Sobirov.
Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:
– Haliyam uylanmadingmi?
– Yo‘q, – dedi u.
– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?
– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...
– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..
– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.
Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:
“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:
– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:
– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...
Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.
Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.
Akbarshoh RASULOV