Maymuna roziyallohu anho hijratdan oldin (melodiy besh yuz to‘qson to‘rtinchi yili) tug‘ilganlar.
Maymuna binti Horis roziyallohu anhoning otasining ismi: Horis ibn Hazn ibn Bujayr ibn Hazm ibn Ruvaybah ibn Abdullohdir.
Maymuna binti Horis roziyallohu anhoning onasining ismi: Hind binti A’vf ibn Zuhayr ibn Hammaatoh ibn Jurshdir.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam Maymuna binti Horis roziyallohu anhoga hijriy yettinchi yilning oxirlarida uylandilar. Bu muborak turmush Makkai Mukarramada, Umratul Qazo arafasida bo‘lgan edi.
Maymuna roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallam oxirgi uylangan ayollaridir. Maymuna roziyallohu anho o‘zining taqvodorligi va ser ibodatligi bilan mashhur edi. Oyisha roziyallohu anho uning xaqida: “Maymuna bizlarning oramizdagi Allohga eng takvodorrog‘imiz va qarindoshlar bilan aloqasi eng ko‘prog‘imiz edi”, deydi.
Maymuna roziyallohu anho va opa-singillarining iymoni baquvvat ekaniga Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning o‘zlari guvohlik berganlar.
Tabuk jangida Maymuna roziyallohu anho yaradorlarga yordam ko‘rsatar, bemorlarga hamdardlik bildirar edi.
Rivoyat qilinishicha, Maymuna roziyallohu anho ayollardan birinchi bo‘lib “tez yordam” guruhini tuzgan ayol edi. U jarohatlanganlarga malham qo‘yib, kerakli ko‘maklarni yetkazishni yo‘lga qo‘ygan edi. Jang paytida Maymuna roziyallohu anho yaradorlarga suv tarqatib yurganida, unga dushman o‘qi tegib, yaralanadi. Biroq Allohning inoyati va mehribonligi ila u omon qoladi. Maymuna roziyallohu anho Payg‘ambarimiz sollalohu alayhi va sallamning amakilari Abbos roziyallohu anhuning xotini Lubobai Kubroning singlisi, Abdulloh ibn Abbosning xolasi edi.
Maymuna roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan 76 ta hadis rivoyat qilganlar.
Hijriy ellik birinchi (melodiy olti yuz yetmish uchinchi) sanada Maymuna binti Horis roziyallohu anho, Makkai Mukarrama ziyoratiga borib qaytayotganda, vafot etdilar.
Manbalar asosida
Tojiddinov Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Biror kishi bilan tortishib qolib, u bilan aloqani uzib yubormoqchi bo‘lsangiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”[1] degan so‘zlarini yodga oling.
Husayn roziyallohu anhu bilan u kishining ota bir ukasi Muhammad ibnul Hanafiyning orasidagi munosabatlarga dars ketadi. Bo‘lib o‘tgan ishga ikki kun o‘tmay Ibnul Hanafiy Husayn roziyallohu anhuga maktub yuboradi. Maktubda shunday deb yozilgan edi: “Bizning otamiz bir. Bu borada birortamiz boshqamizga faxrlanmaymiz. Ammo sizning onangiz Fotima roziyallohu anhodir, sizning onangiz qayoqda-yu, mening onam qayoqda. Sizni Rasulullohning o‘zlari katta qilgan va tarbiyalaganlar, men esa bundayin buyuk martabadan ancha pastdaman. Ushbu maktubim sizga yetib borishi bilan darhol men tomonga shoshiling va orani isloh qiling. Chunki Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”, deganlar. Siz mendan yaxshiroqsiz. Aytadigan gapim shu”.
Birodarini ustun qo‘yishning ulkan ko‘rinishiga e’tibor bering. Ibnul Hanafiyning Husayn roziyallohu anhudan avval bu savobga erishishi mumkin edi. Lekin u kishi birodari Husayn roziyallohu anhuni o‘zidan ustun ko‘rdi. Husayn roziyallohu anhuning u kishidan ko‘ra yaxshiroq ekanini eslatdi, bu ishi esa u zotning o‘rtani isloh qilishga bo‘lgan g‘ayrati va himmatini qo‘zg‘ash uchun edi. Chunki yaxshilar doim yaxshilik sari intiladilar.
Va’da qilingan ajr jannat bo‘lsa, boshqalarni o‘zidan ustun qo‘yish odamlar orasida juda kam uchraydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari dushmanga qarshi jang bobida musobaqalashar edi, hatto ota-bolalar o‘rtasida ham shu kabi holat kuzatilardi. Masalan, ota-bolaning har ikkisi birvarakayiga jangga borish imkoni bo‘lmasa qur’a tashlashardi, qur’a bolaga chiqsa, otasi unga: “Men chiqay, bolam, sen qolaver, axir otangman-ku. Meni o‘zingdan ustun qo‘y”, der edi, bunga javob berar ekan o‘g‘ilning ko‘zlari yoshga to‘lib: “Otajon, uning mukofoti jannat-da... Agarda jannatdan boshqa narsa bo‘lganida ham, Xudo haqqi, sizni o‘tkazib yuborardim”, derdi.
Shubhasiz, siz ham barcha musulmonlarning jannatga kirishlarini orzu qilasiz. Biroq jannat musobaqasi kuchayib ketganida, u faqatgina eng g‘ayratli va unga eng ishtiyoqmandlargagina nasib etadi. Odamlarga yaxshilikni ilining, faqat o‘zingizni o‘ylayvermang!
Shoir Abul A’lo Ma’arriy bunday satrlarni yozgan ekan:
Abadiy qolmoq imkoni bo‘lsa gar so‘qqabosh holim,
Boqiy qolish istagin suymadim yolg‘iz o‘zim.
Menga ham, yerimga ham yog‘masin yomg‘ir,
Modomiki qamrab olmas ekan butun qavmim.
Xudbinlik (egoizm) sizning ustingizdan hukmronlik qilishiga hech ham imkon bermang! Doimo Alloh taolodan barcha musulmonlarga yaxshilik va xayr-baraka so‘rab duo qiling va shu jumlalarni ham ayting: “Ey Yaratgan Zot! Mening duolarim orasiga barcha musulmonlarni ham qo‘shib qo‘y”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Buxoriy rivoyati.