Maymuna binti Horis
Maymuna roziyallohu anho hijratdan oldin (melodiy besh yuz to‘qson to‘rtinchi yili) tug‘ilganlar.
Maymuna binti Horis roziyallohu anhoning otasining ismi: Horis ibn Hazn ibn Bujayr ibn Hazm ibn Ruvaybah ibn Abdullohdir.
Maymuna binti Horis roziyallohu anhoning onasining ismi: Hind binti A’vf ibn Zuhayr ibn Hammaatoh ibn Jurshdir.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam Maymuna binti Horis roziyallohu anhoga hijriy yettinchi yilning oxirlarida uylandilar. Bu muborak turmush Makkai Mukarramada, Umratul Qazo arafasida bo‘lgan edi.
Maymuna roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallam oxirgi uylangan ayollaridir. Maymuna roziyallohu anho o‘zining taqvodorligi va ser ibodatligi bilan mashhur edi. Oyisha roziyallohu anho uning xaqida: “Maymuna bizlarning oramizdagi Allohga eng takvodorrog‘imiz va qarindoshlar bilan aloqasi eng ko‘prog‘imiz edi”, deydi.
Maymuna roziyallohu anho va opa-singillarining iymoni baquvvat ekaniga Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning o‘zlari guvohlik berganlar.
Tabuk jangida Maymuna roziyallohu anho yaradorlarga yordam ko‘rsatar, bemorlarga hamdardlik bildirar edi.
Rivoyat qilinishicha, Maymuna roziyallohu anho ayollardan birinchi bo‘lib “tez yordam” guruhini tuzgan ayol edi. U jarohatlanganlarga malham qo‘yib, kerakli ko‘maklarni yetkazishni yo‘lga qo‘ygan edi. Jang paytida Maymuna roziyallohu anho yaradorlarga suv tarqatib yurganida, unga dushman o‘qi tegib, yaralanadi. Biroq Allohning inoyati va mehribonligi ila u omon qoladi. Maymuna roziyallohu anho Payg‘ambarimiz sollalohu alayhi va sallamning amakilari Abbos roziyallohu anhuning xotini Lubobai Kubroning singlisi, Abdulloh ibn Abbosning xolasi edi.
Maymuna roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan 76 ta hadis rivoyat qilganlar.
Hijriy ellik birinchi (melodiy olti yuz yetmish uchinchi) sanada Maymuna binti Horis roziyallohu anho, Makkai Mukarrama ziyoratiga borib qaytayotganda, vafot etdilar.
Manbalar asosida
Tojiddinov Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li tayyorladi
Muhimi qalbdagi narsa, cho‘ntakdagi emas
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamga kelib: «Men qiynalgan kishiman», dedi. Ya’ni, och ekanini bildirdi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam xotinlaridan biriga ovqat so‘rab odam yubordilar. «U zotni haq ila jo‘natgan zotga qasam ichib aytamanki, uyimda suvdan boshqa hech narsa yo‘q!» dedi u.
Xuddi shunday qilib barcha xotinlariga ovqat so‘rab odam jo‘natdilar. Ularning bari yuqoridagidek javob berdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Bu kecha bu odamni kim mehmon qiladi, Alloh unga rahm qilsin», dedilar. Shunda ansorlardan bir kishi turib: «Yo Allohning Rasuli! Uni men mehmon qilaman», dedi. So‘ngra uni uyiga olib ketdi. Borib xotiniga bunday dedi:
— Bu odam Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning mehmonlari. Unga taom hozirla!
Xotin dedi:
— Bolalarimizning ovqatidan boshqa ovqat yo‘q.
Er dedi:
Bolalaringni uxlatib ovqatni olib kel. Mehmon ovqatga qo‘l uzatganida chiroqni o‘chirib qo‘y. Biz qorong‘ida o‘zimizni ovqat yeyayotgandek ko‘rsatamiz. Ammo yemaymiz. Mehmon shunda ozgina ovqatga to‘yadi.
Ular shunday qilib och uxlashdi. Mehmon to‘ydi. Ertalab ular Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga borishgach, u zot dedilar:
— Alloh taolo sizning ishingizdan ajablandi. Siz haqingizda Qur’on nozil qildi:
«Garchi o‘zlarining hojatlari bo‘lsa ham (boshqalarni) o‘zlaridan ustun ko‘radilar. Kim o‘z nafsining baxilligidan saqlansa, unday kishilar ha, ana o‘shalar najot topguvchilardir» (Hashr surasi, 9-oyat).
Dunyo charxpalakdir. Zamon aylanib turadi. Bugun puling bor. Ertaga yo‘q, ishing orqaga ketadi. Bugun faqirsan, ammo ertaga boyib ketishing mumkin. Faqirlik ayb emas, boylik fazilat emas.
Muhimi qalbdagi narsadir, cho‘ntakdagi emas. Muhimi insonning boylik va faqirlik paytidagi axloqidir.
Tasavvur qilyapsizmi, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning hech bir ayollari uyidan ovqat topilmayapti! U kishi Allohning Rasuli bo‘lish bilan birga davlat rahbari ham edilar. Uylarida suvdan boshqa hech vaqo yo‘g‘-a?!
Faqirlikni uqubat, boylikni esa mukofot deb o‘ylashdan ehtiyot bo‘ling. Dunyo bor-yo‘g‘i imtihon, xolos. Imtihon savollari qanchalar qiyin bo‘lmasin, o‘tirib qolmang.
Aqlli inson boshqalarning hojatini chiqarishga harakat qiladi. Ularni qiyin ahvolda qoldirmaydi. Kishilarga ehson qilganingizda ular o‘zini aybdor va nuqsonli sanashmasin!
Bemor kishining faqirligini bilib qolsangiz, u so‘rashidan oldin ahvolidan xabar olishingiz oqilona ishdir. Ba’zilarning iffati so‘rashdan to‘sadi. In’omning eng afzali insonlarning iffatni ehtirom qilib, obro‘larini muhofaza qilib berilgan in’omdir!
Ehson qilishning ham odoblari bor. Bir kishiga hammaning oldida sadaqa yoki ehson bersangiz, uni xijolatga qo‘yasiz, iffatini jarohatlaysiz, ojizligini yuziga solgandek bo‘lasiz... Bunaqa sadaqa-ehson qilgandan ko‘ra, qilmaganing afzaldir!
Yuqorida keltirilgan ansoriyning odobiga boqing. Ovqati ozligi uchun xotiniga chiroqni o‘chirishni buyurdi. Maqsadi mehmonni xijolat qilmaslik edi. Chiroq yonib turganida mehmon ovqatning kamligini ko‘rib, uyalib, ovqat barchaga yetishi uchun ehtimol to‘yib yeya olmasdi.
Kishilardan noqulaylikni ketkazish ham ularni xotirjam qilishdir. Xotirjam qilish esa, ibodatdir!
«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi