Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Avgust, 2025   |   19 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:02
Quyosh
05:30
Peshin
12:33
Asr
17:22
Shom
19:29
Xufton
20:50
Bismillah
13 Avgust, 2025, 19 Safar, 1447

Umraga boruvchi ayollarga tavsiyalar

24.02.2017   27620   5 min.
Umraga boruvchi ayollarga tavsiyalar

Umra – Qur’on oyati va Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi va sallam sunnatlari bilan sobit bo‘lgan amaldir. Umraga boruvchilar orasida ayollar ham bo‘lgani bois quyida ularga xos bo‘lgan masalalar zikr qilinadi:

  • Ayollar ehrom holatida boshlarini yopadilar, yuzlari esa ochiq holda bo‘ladi. Ko‘ylaklar gulsiz, sidirg‘a, ichi ko‘rinmaydigan darajada bo‘lishi, tor va qora rangda bo‘lmasligi  talab etiladi.
  • Sochlar doimo ro‘mol tagida bo‘lishi kerak. Sochlar ibodat chog‘ida halaqit qilmasligi uchun turmaklanadi yoki biror narsa bilan bog‘lab olinadi.
  • Ayollar talbiyani maxfiy, ya’ni past ovozda aytadilar. “Labbaykallohumma labayk, labbayka laa shariyka laka labbayk. Innal hamda val-ne’mata laka val mulk, laa shariyka lak”
  • Mehmonxonalardagi xonalar taqsimotida tartibli bo‘lish talab etiladi. Mehmonxonada oz vaqt bo‘lishlikni, umraga nima maqsadda borishlikni doim yodda saqlagan holda ellikboshining ko‘rsatmalariga qat’iy amal qilish shart.
  • Mehmonxonalardagi xonalar ozodaligiga e’tibor berish, suvni isrof qilmaslik talab etiladi.
  • Mehmonxonalarda ham satri avrat qoidalariga amal qilish lozim.
  • Oshxonadagi tartib-intizomga qat’iy rioya qilish kerak.
  • Shaxsini tasdiqlovchi hujjat (ko‘krak nishoni) va mehmonxona tashrif qog‘ozi (vizitka)si doim yonida olib yurish kerak.
  • Ibodat yoki boshqa holatlarda mehmonxonadan tashqariga chiqiladigan bo‘lsa, kalitni topshirib ketish zarur.
  • Ibodatlar uchun masjidda qolinadigan bo‘lsa yoki boshqa ishlar yuzasidan ellikboshini ogohlantirib qo‘yish lozim.
  • Ayollarning hayz kunlari boshlanib qolsa, duo va talbiya o‘qib ehromga kiradilar. Lekin Ka’ba tavof qilinmaydi, namoz, Qur’on o‘qilmaydi. Safo va Marva sa’yini ado etaveradi. Salovat, duo va tasbehlar aytish mumkin.  Umra ziyorati hayz kunlariga to‘g‘ri kelib qolsa ayol shifokorlar bilan maslahatlashib  ish ko‘riladi.
  • Ayollar kamida uch kishi bo‘lib yurishi, kechasi yolg‘iz yurmasliklari lozim. Masjid uzoqda bo‘lsa, shaxsiy avtomobillarga o‘tirmaslik, faqat taksilardan foydalanish tavsiya etiladi.
  • Masjidul Nabaviydagi bir rakaat namozning savobi ming rakaat namozga, Masjidul Haramdagi bir rakaat namozning savobi esa yuz ming rakaat namoz savobiga tengligini doimo esda saqlab, vaqtni g‘animat bilib, doimo ibodatda bo‘lish kerak.
  • Safo va Marva sa’yi asnosida (ikki yashil ustun orasida) yugurish ayollar uchun sunnat emas.
  • Umra oxirida ayollarning sochlaridan, soch uchidan bir barmoq aylantirarlik uzunligida soch kesiladi. Soch uzun bo‘lsa, sochning uchidan, soch kalta bo‘lsa o‘ng tomonda qaychi bilan kesiladi. Ehromga kirishdan oldin shularni hisobga olish kerak.
  • Umraga boruvchi ayollar ibodat vaqtida ulkan ajrlar berilishi hisobga olib, birovlarning haqiga, moliga hiyonat qilmaslik, atrofdagilar bilan janjalmaslik, o‘zi va boshqalar uchun savobli amallar qilishga harakat qilishi talab qilinadi.
  • Begonalardan audio, video tasmalar, turli kitoblar olmaslik talab etiladi.
  • Hamxonalarda keksalar bo‘lsa, qo‘ldan kelganicha yordam berish tavsiya etiladi.
  • Biz Abu Hanifa mazhabiga muvofiq ibodat qilamiz, shuning uchun ibodat vaqtida boshqa mazhabdagi ayollarning namoziga e’tibor bermaslik talab etiladi.
  • Hozirgi vaqtda tasbehlar, joynamozlar o‘zimizning yurtda ham serob bo‘lgani bois aeroport ma’muriyati tomonidan talab etilgan me’yordan ortiq yuk olmaslik talab etiladi.
  • Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning masjidlarida yoki Ka’baga matolarni turli niyatlarda surtish,  Uhud tog‘i tuprog‘idan olib ketish, Uhud tog‘iga qarab namoz o‘qishning bid’at amallardan ekanini aniq bilish zarur.
  • Samolyotda, mehmonxonalarda, masjidlardagi tahoratxonalarda pokizalikka qat’iy e’tibor berish talab etiladi.
  • Umra ziyoratiga borayotganlar nima maqsadda ketayotganligini aniq bilib olishlari, shuningdek, ibodat vaqtlarida ayollarni pardozlanib yurishlari man etiladi.
  • Ibodatlarni tugatib mehmonxonaga qaytish yo‘li yoddan ko‘tarilgan vaqtda sarosimaga tushmaslik, yaqin atrofdagi politsiya yoki biron kishiga beyjik va mehmonxona tashrif qog‘ozi (vizitka)ni ko‘rsatish maqsadga muvofiqdir.
  • Shifokorlar doim xizmatda bo‘lganligi bois o‘zingizmi, hamxonangiznimi tobi qochib qolsa, darrov shifokorga murojaat qilish zarur.
  • Mehmonxonalarda yuk yo‘qolish kabi hodisalar bo‘lganida, darhol ellikboshiga murojaat qilish kerak.
  • Toshkent aeroportiga qaytib kelingandan keyin jomadon yoki yuklar yo‘qolgani ma’lum bo‘lsa, jomadon uchun berilgan chiptani ellikboshi bilan birgalikda aeroport ma’muriyatiga topshiriladi.
  • Umra ziyoratidan qaytib kelgandan keyin musulmon kishiga xos bo‘lgan ishlarni mukammal bajarishda, mahalla va jamoat ishlarida, to‘y va ma’rakalarni isrofgarchiliksiz o‘tkazish, yoshlar tarbiyasida ibrat bo‘lishlari tavsiya etiladi. Xayrli amallarda davomli bo‘lish ikki dunyo saodatiga erishtiradi.

 Umra amallaringiz Alloh taolo dargohida husni maqbul darajasida bo‘lishini tilab qolamiz.

 Munira ABUBAKIROVA

 O‘zbekiston musulmonlari idorasi  mutaxassisi

Haj va umra
Boshqa maqolalar
Maqolalar

​313 ta hayotiy ziynat qoidalari (2-qism)

11.08.2025   9342   6 min.
​313 ta hayotiy ziynat qoidalari (2-qism)

313 ta hayotiy ZIYNAT qoidalari

ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

             (2-qism)

101)  Saxiylik – boyning ziynati.

102)  Ochiqqo‘llik – saxiyning ziynati.

103)  Ko‘p yig‘i – xavf va qo‘rqishning ziynati.

104)  Ulug‘vorlik – poshsholar ziynati.

105)  Minnatni tark qilish – ehsonning ziynati.

106)  Halollik – ishning ziynati.

107)  Xushu’ – namozning ziynati.

108)  Do‘ppi – o‘zbekning ziynati.

109)  Bunyodkorlik – mehnatning ziynati.

110)  Savod – bilimning ziynati.

111)  Ilm – insoniyatning ziynati.

112)  Sabr – balo-ofatning ziynati.

113)  Donolik – tajribaning ziynati.

114)  Mulohazalilik – fikrning ziynati.

115)  So‘zda turish – erkakning ziynati.

116)  Vaqtga rioya – mas’uliyatning ziynati.

117)  Qalb musaffoligi – yaxshi insonning ziynati.

118)  Tinchlik – yurtning ziynati.

119)  Birdamlik – millatning ziynati.

120)  Hur fikr – erkinlikning ziynati.

121)  Toat-ibodat – ruhning ziynati.

122)  Adolat – davlatning ziynati.

123)  Ibrat – o‘tganlar hayotining ziynati.

124)  Xotira – inson qadrining ziynati.

125)  Qalb yumshoqligi – rahm-shafqatning ziynati.

126)  Yaxshi so‘z – zabonning ziynati.

127)  Bardosh – sinovlarning ziynati.

128)  Quvonch – yurakning ziynati.

129)  Qanoat – hayotning ziynati.

130)  Hushyorlik – ongning ziynati.

131)  Qalb tozaligi – imonning ziynati.

132)  Yaxshi niyat – amalning ziynati.

133)  Hayotbaxsh so‘z – dilning ziynati.

134)  Qanoatlilik – qo‘shnining ziynati.

135)  Yo‘lboshchilik – jamoaning ziynati.

136)  Tinch uyqu – xotirjamlikning ziynati.

137)  Yaxshi uyqu – sog‘lomlikning ziynati.

138)  Halol mehnat – dehqonning ziynati.

139)  Tashakkur – insoniylikning ziynati.

140)  So‘zda tozalik – tilning ziynati.

141)  Tarbiya – kelajakning ziynati.

142)  Ibratli hayot – avlodning ziynati.

143)  Mehr-muhabbat – turmushning ziynati.

144)  Hurfikrlilik – zamonaviylikning ziynati.

145)  To‘g‘rilik – hukmning ziynati.

146)  Salohiyat – yoshlarning ziynati.

147)  Quvvat – jasurning ziynati.

148)  Harf tanish – bolalikning ziynati.

149)  Diqqat – o‘qishning ziynati.

150)  Ulug‘ orzu – qalbning ziynati.

151)  Bardoshlik – darveshning ziynati.

152)  Qaytmaslik – otaning ziynati.

153)  Vafodorlik – xotinning ziynati.

154)  Qanoatlilik – ko‘ngilning ziynati.

155)  Ishonch – oilaviy munosabatlarning ziynati.

156)  Hamkorlik – jamiyatning ziynati.

157)  Ijodiylik – yoshlarning ziynati.

158)  Tiniqlik – keksalarning ziynati.

159)  Tiniq fikr – keksaning ziynati.  

160)  Tarbiya – ota-onaning ziynati.

161)  Tuzuk fikr – yoshning ziynati.

162)  Haqiqatni aytish – olimning ziynati.

163)  Botiniy poklik – zohidning ziynati.

164)  Ilojsizlikka chora – mohir ustaning ziynati.

165)  Chin dildan ishlash – yaxshi ishchining ziynati.

166)  Hurmat – barcha insoniy aloqalarning ziynati.

167)  Tuzuk yo‘l – sayohatning ziynati.

168)  Tartib – poshshoning ziynati.

169)  Tezkorlik – savob izlaguvchining ziynati.

170)  Mevadorlik – daraxtning ziynati.

171)  Qanot – qushning ziynati.

172)  Qanoatli mehnat – ishbilarmonning ziynati.

173)  Qahrdorlik – yovuzning ziynati.

174)  Umumiylik – insoniyatning ziynati.

175)  Go‘zal so‘z – so‘zlashuvning ziynati.

176)  Ustoz – ilm yo‘lining ziynati.

177)  Savol – bilim olishning ziynati.

178)  Xotira – millatning ziynati.

179)  Vijdon – inson qalbining ziynati.

180)  Yuzdagi nur – taqvoning ziynati.

181)  Suvdagi tozalik – hayotning ziynati.

182)  Yaxshi niyat – har bir ishning ziynati.

183)  Yaxshi do‘st – tanlovning ziynati.

184)  Sahar – ibodat vaqtining ziynati.

185)  Ilk qadam – bolalikning ziynati.

186)  Yaxshi zehn – aqlning ziynati.

187)  Suzuvchi bulut – osmonning ziynati.

188)  Bedorlik – vatan posbonining ziynati.

189)  Vatan – millatning ziynati.

190)  Qalb nuri – imonning ziynati.

191)  Savob – har bir yaxshi ishning ziynati.

192)  Sevgi – qalb muvozanatining ziynati.

193)  Tilak – duoning ziynati.

194)  O‘zaro tushunish – oilaviy baxtning ziynati.

195)  Baxt – shukrning ziynati.

196)  Yordam berish – insoniylikning ziynati.

197)  Ibratli so‘z – ustozlikning ziynati.

198)  Hushyor ko‘z – kuzatuvchanlikning ziynati.

199)  Boshqalarni tinglash – hurmatning ziynati.

 200) Qariyalar duosi – avlodning ziynati.

             (Davomi bor...)

Ibrohimjon domla Inomov