O`zbekiston musulmonlari idorasi

Muammolar yechimini Qur’ondan izlang

23.01.2017 10740 4 min.

Biz ko‘pincha hayotimizda ro‘y beradigan voqe’a-hodisalardan norozi bo‘lamiz. Shunda o‘zimizga-o‘zimiz: nega menga bu musibat yetdi? Nega boshqalarga emas, aynan menga sinovlar ko‘p bo‘layapti? Bu qiyinchiliklarni nihoyasi bormi o‘zi? Va hokazo shu kabi savollar bera boshlaymiz. Albatta, mo‘min kishi yaxshilik ham, yomonlik ham Allohdan ekaniga imon keltiradi. Biroq shunday bo‘lsada, ayrim kishilar orasida shu kabi savollar hali-hanuz uchrab turgani tez-tez quloqqa chalinadi. Shu kabi savollarga Allohning kalomidagi oyatlardan javob topishga urinamiz. Shoyadki, ayrim insonlar Kalomullohdan keltirilgan javoblarni o‘qib, qalblari taskin topsa.

Savol: Nega Alloh taolo meni bu kabi musibatlar bilan sinayapti?

Javob:“Odamlar:“Imon keltirdik”,–deyishlari bilangina, sinalmagan hollarida qoldiriladilar, deb o‘yladilarmi?! Biz ulardan oldingi (imonli) kishilarni sinagan edik-ku!..”(Ankabut 2-3).

“...Biz sizlarni yomonlik bilan ham, yaxshilik bilan ham sinab, imtihon qilurmiz...” (Anbiyo, 35).

Savol: Nega men o‘zim xohlagan barcha narsalarga erisha olmayapman?

Javob: “...Balkim, sizlar yoqtirmagan narsa (aslida) o‘zlaringiz uchun yaxshi, yoqtirgan narsangiz esa (aslida) sizlar uchun yomon bo‘lib chiqar. Alloh bilur, sizlar esa bilmaysizlar” (Baqara, 216).

Savol: Nega kuchim yetmaydigan yumush meni yelkamga tushdi?

Javob: “Alloh hech bir jonga toqatidan tashqari narsani taklif etmaydi. Uning kasb etgani (yaxshiligi) – o‘ziga va orttirgani (yomonligi) ham o‘zigadir”(Baqara, 286).

“Bas, albatta, har bir qiyinchilik bilan birga yengillik bordir. Albatta, har bir qiyinchilik bilan birga yengillik bordir” (Sharh, 5-6).

Savol: O‘zimga ishonchim yo‘qolib bormoqda, nima qilsam bo‘ladi?

Javob: Agar (chin) mo‘min bo‘lsangiz, o‘zingiz oliy (darajada) bo‘la turib, (ba’zi mag‘lubiyatlaringiz sababli) sustlashmangiz ham, g‘amgin ham bo‘lmangiz” (Oli Imron, 139).

Savol: Sabr-bardoshim borgan sari tugab bormoqda, nima qilsam bo‘ladi?

Javob: “Ey, imon keltirganlar! Sabr qilingiz, bag‘rikeng bo‘lingiz va (Alloh yo‘liga) taxt bo‘lib turingiz va Allohdan qo‘rqingiz, zora (oxiratda) najot topsangiz!” (Oli Imron, 200).

“(Allohdan) sabr va namoz ila yordam so‘rangiz. Darhaqiqat, u (namoz) og‘ir ishdir. Illo, itoatli (xokisor) kishilarga (og‘ir) emas” (Baqara, 45).

Savol: Ochig‘i, qiynalib ketdim, kimdan yordam so‘rab, kimga suyanishni ham bilmay qoldim?

Javob: “...Menga Alloh kifoyadir. Undan o‘zga iloh yo‘qdir. Unga tavakkul qildim. U buyuk Arshning parvardigoridir!”(Tavba, 129).

Savol: Men bu musibatlarga, qiyinchiliklarga ortiq bardosh berolmayman, men uchun ham yaxshi kunlar bormi o‘zi?

Javob: “...Allohning rahmatidan noumid bo‘lmangiz. Zero, Allohning rahmatidan faqat kofirlar qavmigina noumid bo‘lur” (Yusuf, 87).

“(Ey, Muhammad!) O‘z jonlariga (gunoh bilan) zulm qilgan bandalarimga ayting: “Allohning rahmatidan noumid bo‘lmangiz! Albatta, Alloh barcha gunohlarni mag‘firat qilur. Albatta, Uning o‘zi Mag‘firatli va Rahmlidir”(Zumar, 53).

Savol: Hayotimda meni quvontiradigan biror bir narsa yo‘q, nimadan xursand bo‘lay, axir?

Javob: “Allohning fazli va rahmati bilan, bas, (albatta), shular sababli (mo‘minlar) shodlansinlar! U to‘plagan narsa (boylik)laridan yaxshiroqdir” (Yunus, 58).

Ushbu oyatda Allohning ikki ulug‘ ne’mati zikr qilinayotir. Biri – fazlu karami, ya’ni Islom dini. Ikkinchisi – rahmati, ya’ni Qur’oni karim. Hadisi sharifda aytiladiki, kimga Alloh taolo Islom dini va Qur’on ilmini nasib etgan bo‘lsa-yu, u kambag‘alman deb nolisa, Alloh to qiyomat kunigacha uning ikki ko‘zi o‘rtasiga (peshonasiga) faqirlik tamg‘asini bosib qo‘yar. Ibn Abbos (roziyallohu anhu), Hasan Basriy va Qatoda (rohimahumulloh)lar oyatdagi “Allohning fazli” – islom. “Uning rahmati” – Qur’on, deb tafsir qilganlar. Abu Said al-Xudriy (roziyallohu anhu) esa, Allohning fazli – Qur’on, Uning rahmati – Qur’onga ahl bo‘lishdir, degan. Bundan boshqacha tafsirlar ham mavjud.