Sayt test holatida ishlamoqda!
07 Iyul, 2025   |   12 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:14
Quyosh
04:57
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:38
Bismillah
07 Iyul, 2025, 12 Muharram, 1447

Hofiza duosi

30.11.2016   13432   20 min.
Hofiza duosi

Har bir insonga Alloh taolo tomonidan turli xil zehn va xotira beriladi. Ba’zilar o‘zlarining hofizalari zaif ekanligini, yodlagan narsalari tez esdan chiqayotganligini shikoyat qiladilar. Ana shunday insonlar bunday holatdan hech afsuslanmasinlar. Chunki, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ham o‘z so‘zlarida u kishi ham unutib, esdan chiqarishlarini aytib o‘tganlar. Sahobalardan hazrati Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu ham ushbu muammo bilan Rasululloh  sollallohu alayhi vasallam oldilariga keldilar. Shunda Rasululloh  sollallohu alayhi vasallam u kishiga va u kishi orqali butun ummatga agar ular tez unutadigan bo‘lib qolsalar nima qilishlarini bayon qilib berdilar. Sizga ushbu hadisni havola qilamiz. 

عَن ابنِ عَبّاسٍ أَنّهُ قالَ: "بَيْنَمَا نَحْنُ عِنْدَ رَسُولِ الله صلى الله عليه وسلم إذْ جَاءَهُ عَلِيّ بنُ أَبي طَالِبٍ فقالَ: بِأبِي أَنْتَ وَأُمّي تَفَلّتَ هَذَا القُرْآنُ مِنْ صَدْرِي فَمَا أَجِدُنِي أَقْدِرُ عَلَيْهِ، فقالَ لَهُ رَسُولُ الله صلى الله عليه وسلم: يَا أبَا الْحَسَنِ أَفَلاَ أُعَلّمُكَ كَلِمَاتٍ يَنْفَعُكَ الله بِهِنّ وَيَنْفَعُ بِهِنّ مَنْ عَلّمْتَه ويُثَبّتُ ما تَعَلّمْتَ في صَدْرِكَ؟ قالَ أَجَلْ يَا رَسُولَ الله فَعَلّمْنِي. قالَ: إذَا كانَ لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَقُومَ في ثُلُثِ اللّيْلِ الاَخِرِ فَإِنّهَا سَاعَةٌ مَشْهُودَةٌ وَالدّعَاءُ فِيهَا مُسْتَجَابٌ وَقَدْ قالَ أَخِي يَعْقُوبُ لِبَنِيهِ {سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبّي} ـ يَقُولُ حَتّى تَأْتِي لَيْلَةُ الْجُمُعَةِ ـ فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَقُمْ في وَسَطِهَا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَقُمْ في أوّلِهَا فَصَلّ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ تَقْرَأُ في الرّكْعَةِ الأولَى بِفَاتِحَةِ الكِتَابِ وَسُورَةِ يَس، وَفي الرّكْعَةِ الثّانِيَةِ بِفَاتِحَةِ الكِتَابِ وحم الدّخَانَ، وَفي الرّكْعَةِ الثّالِثَةِ بِفَاتِحَةِ الكِتَابِ وألم تَنْزِيلُ السّجْدَةِ، وَفي الرّكْعَةِ الرّابِعَةِ بِفَاتِحَةِ الكِتَابِ وَتَبَارَكَ المُفَصّل. فَإِذَا فَرِغْتَ مِنْ التّشَهّدِ فاحْمَدِ الله وأحْسِنِ الثّنَاءَ عَلَى الله وَصَلّ عَلَيّ وَأَحْسِنْ وَعَلَى سَائِرِ النّبِيّينِ، وَاسْتَغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ والمُؤْمِنَاتِ ولإخْوَانِكَ الّذِينَ سَبَقُوكَ بالإيمَانِ ثُمْ قُلْ في آخِرِ ذَلِكَ: 

Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

 «Biz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida edik. Bir payt Aliy ibn Abu Tolib kelib: «Ota-onam sizga fido bo‘lsin! Bu Qur’on mening qalbimdan chiqib ketyapti. Uni egallay olishimga ko‘zim yetmayyapti», dedi. Rasululloh solllallohu alayhi vasaalm: «Ey Abu Hasan, senga bir nechta kelimalarni o‘rgatmaymi, Alloh ular bilan senga ham, sen ularni o‘rgatganlarga ham manfaat beradi va o‘rganganing ko‘ksingda barqaror bo‘ladi?» dedilar. U: «Ha, ey Allohning Rasuli, o‘rgating», dedi.

 U zot: «Juma kechasi bo‘lganda, kechaning oxirgi uchdan birida tura olsang, bu guvoh bo‘linadigan vaqt. Undagi duo ijobat. Birodarim Ya’qub ham o‘g‘illariga: «Robbimdan sizlar uchun mag‘firat so‘rayman», deb, juma kechasi kelishini aytgan edi. Qila olamasang, kechaning o‘rtasida tur. Buni ham qila olmasang, avvalida tur. To‘rt rakat namoz o‘qi. Birinchi rakatda Fotihai Kitob va Yosin suralarini, ikkinchi rakatda Fotihai Kitob  va Duxonni, uchinchi rakatda Fotihai Kitob va Sajdani, to‘rtinchi rakatda Fotihai Kitob va Mulkni o‘qiysan. Tashahhudni tugatgach, Allohga hamd ayt va Allohga sano aytishni yaxshi qil. Menga yaxshilab salavot ayt va boshqa payg‘ambarlarga ham. Mo‘minu mo‘minalar va o‘zingdan oldin iymon bilan o‘tgan birodarlaring uchun mag‘firat so‘ra. Keyin ana shularning so‘ngidan shunday deb ayt: 

اللّهُمّ ارْحَمْنِي بِتَرْكِ المَعَاصِي أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي، وارْحَمْنِي أنْ أَتَكَلّفَ مَا لاَ يَعْنِينِي، وارْزُقْنِي حُسْنَ النّظَرِ فِيمَا يُرْضِيكَ عَنّي، اللّهُمّ بَدِيعَ السّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ ذَا الْجَلاَلِ وَالإكْرامِ وَالعِزّةِ التي لا تُرَامُ أَسْأَلُكَ يا الله يا رَحمَنُ بجَلاَلِكَ ونورِ وَجْهِكَ أَنْ تُلْزِمَ قَلْبِي حِفْظَ كِتَابِكَ كَمَا عَلّمْتَنِي وَارْزُقْنِي أَنْ أتْلُوَهُ عَلَى النّحْوِ الّذِي يُرْضِيكَ عَنّي. اللّهُمّ بَدِيعَ السّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ ذَا الْجَلاَل والإِكْرَامِ والعِزّةِ التي لا تُرَامُ أَسْأَلُكَ يا الله يا رَحْمَن بجَلاَلِكَ وَنُورِ وَجْهِكَ أَن تُنَوّرَ بِكَتَابِكَ بَصَرِي وأنْ تُطْلِقَ بِهِ لِسَاني وَأَنْ تُفَرّجَ بِهِ عن قَلْبِي وَأَنْ تَشْرَحَ بِهِ صَدْرِي وأَنْتَغْسِلَ بِهِ بَدَنِي فإِنّهُ لا يُعِينُنِي عَلَى الحقّ غَيْرُكَ وَلاَ يُؤْتِيهِ إلاّ أَنْتَ وَلا حَوْلَ وَلاَ قُوّةَ إِلاّ بالله العَلِيّ العَظِيمِ. 

«Allohim! Meni boqiy qoldirganing muddaticha doimiy ravishda gunohlarni tark qilishim ila menga rahm qil. O‘zim uchun foydali bo‘lmagan narsaga o‘zimni urintirmasimdan menga rahm qil. Seni mendan rozi qiladigan narsaga yaxshi nazar solishni menga nasib et. Allohim! Osmonlaru yerni yo‘qdan bor qilgan Zot! Ey ulug‘lik, ikrom va ko‘z yetmas izzat sohibi! Ey Alloh! Ey Rohman! Ulug‘liging va Yuzingning nuri hurmatidan so‘rayman, qalbimni Kitobingni O‘zing o‘rgatganingdek yod olishda davomli qil! Uni Seni mendan rozi qiladigan tarzda tilovat qilishni menga nasib et. Allohim! Osmonlaru yerni yo‘qdan bor qilgan Zot! Ey ulug‘lik, ikrom va ko‘z yetmas izzat sohibi! Ey Alloh! Ey Rohman! Ulug‘liging va Yuzingning nuri hurmatidan so‘rayman, Kitobing bilan ko‘zimni munavvar qil, tilimni yengil qil, u bilan qalbimni och, ko‘ksimni keng qil, u bilan badanimni yuv! Zotan, O‘zingdan o‘zgasi haq ishda menga yordam bera olmas. Uni faqatgina Sen berasan. Oliy va buyuk Allohning yordamisiz na kuch bor, na qudrat bor». 

يَا أَبا الحَسَنِ فافعل ذَلِكَ ثلاثَ جُمَعٍ أَوْ خَمْساً أَو سَبْعاً تُجَبْ بِإِذْنِ الله والّذِي بَعَثَنِي بالحَقّ مَا أَخْطَأَ مُؤْمِناً قَطّ. 

 Ey Abu Hasan, buni uch, besh yoki yetti marta qilsang, Allohning izni bilan duoying ijobat bo‘ladi. Meni haq bilan yuborgan Zotga qasamki, bu biror mo‘minni aslo chetlab o‘tmagan». 

قالَ عبد الله بنُ عَبّاسٍ فَوَالله مَا لَبِثَ عَلِيّ إلاّ خَمْساً أوْ سَبْعاً حتّى جَاءَ عليّ رَسولَ الله صلى الله عليه وسلم في مِثْلِ ذَلِكَ المَجْلِسِ فقَالَ: يا رَسُولَ الله إنّي كُنْتُ رجلاً فِيمَا خَلاَ لاَ آخُذُ إلاّ أَرْبَعَ آيَاتٍ أوْ نَحْوَهُنّ فإِذَا قَرَأْتُهُنّ عَلَى نَفْسِي تَفَلّتْنَ وَأنا أَتَعَلّمُ اليَوْمَ أَرْبَعِينَ آيَةً وَنَحْوَها فَإذَا قَرَأْتُهَا عَلَى نَفْسِي فَكَأَنّمَا كِتَابُ الله بَيْنَ عَيْنَيّ وَلَقَدْ كنْتُ أَسْمَعُ الحَديثَ فإِذَا رَدَدْتُهُ تَفَلّتَ وَأنا اليَوْمَ أَسْمَعُ الأحَادِيثَ فإِذَا تَحَدّثْتُ بِهَا لَمْ أَخْرِمْ مِنْهَا حَرْفاً، فقَالَ لَهُ رَسُولُ الله صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ: مُؤْمِنٌ وَرَبّ الكَعْبَةِ يَا أَبَا الحَسَنِ". 

Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadi: «Allohga qasamki, Aliy besh yoki yetti juma o‘tiboq, xuddi o‘sha majlisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning oldilariga kelib: «Ey Allohning Rasuli! Allohga qasamki, men ilgari faqat to‘rt yo shunga yaqin oyatni eslab qolardim. Ichimda o‘qib ko‘rsam, chiqib ketgan bo‘lardi. Bugun esa qirq yo shunga yaqin oyatlarni o‘rganyapman. Ichimda o‘qib ko‘rsam, go‘yo Allohning Kitobi ko‘z o‘ngimda turgandek. Men hadis eshitardim, qaytarib ko‘rsam, chiqib ketgan bo‘lardi. Bugun esa hadislarni eshityapman va ularni aytib bersam, undan biror harfni ham tushirib qo‘ymayapman», dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ka’ba Robbiga qasamki, mo‘minsan, ey Abu Hasan!» dedilar».

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

ANKASAM: “Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi”

03.07.2025   7433   2 min.
ANKASAM: “Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi”

Turkiyaning nufuzli tahlil markazi ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) mamlakatimizda vijdon erkinligini ta’minlash, diniy ta’limni takomillashtirish, islom merosini ilmiy asosda o‘rganish va jahonga tanitishga qaratilgan keng qamrovli ishlarga yuqori baho berdi.

Turkiyaning nufuzli tahlil markazi ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) O‘zbekistonda so‘nggi yillarda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan islohotlarga bag‘ishlangan tahliliy maqola e’lon qildi. 


“Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi” deb nomlangan ushbu tahliliy maqolada mamlakatimizda vijdon erkinligini ta’minlash, diniy ta’limni takomillashtirish, islom merosini ilmiy asosda o‘rganish va jahonga tanitishga qaratilgan keng qamrovli ishlarga yuqori baho berilgan.


ANKASAMga ko‘ra, O‘zbekistonda qabul qilingan yangi siyosat va inson qadrini ustuvor qiymat sifatida belgilagan yondashuv so‘nggi yetti yilda diniy sohada chuqur, tizimli islohotlarni amalga oshirishga poydevor bo‘ldi. Xususan, tahlilchilarning tomonidan davlat va din munosabatlarini demokratiya va ma’rifat asosida qayta yo‘lga qo‘yish, diniy ta’lim muassasalarini xalqaro andozalarga mos ravishda rivojlantirish, ilm-fan va ma’rifatni islom dini bilan uyg‘unlashtirish yo‘lidagi sa’y-harakatlar e’tirof etilgan.

Maqolada ayni paytda O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy va Imom Moturidiy  xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, Hadis ilmi maktabi, Mir Arab oliy madrasasi, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi kabi muassasalarning faoliyati, ular orqali islom dinining haqiqiy insonparvarlik va ma’rifiy mohiyati keng yoritilayotgani ta’kidlangan. Ushbu markazlar faqat diniy emas, balki ilmiy-tadqiqot, madaniy-tarixiy merosni saqlash va ommalashtirish vazifasini ham bajarmoqda.

ANKASAM tahliliga ko‘ra, Yangi O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan diniy-ma’rifiy islohotlarning muvaffaqiyati – bu siyosiy iroda, strategiyali yondashuv, ilmiy asos va xalqaro hamkorlikni o‘zida uyg‘unlashtirgan modeldir. Shu jihatdan, O‘zbekiston tajribasi mintaqa davlatlari va islom olami uchun o‘rganishga arziydigan namunalardan biri sifatida e’tirof etilmoqda.

ANKASAM kabi xalqaro nufuzga ega tahlil markazlari tomonidan bu kabi tahliliy maqolalar e’lon qilinishi O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlarning ochiqligi, xalqaro standartlarga mosligi va jahon hamjamiyati tomonidan e’tirof etilayotganini yana bir bor tasdiqlaydi.

https://cisc.uz/ky/news-item/328/

MAQOLA