Ko‘pchiligimiz sevib iste’mol qiladigan tarvuzning biz bilgan va bilmagan ko‘plab foydalari bor. Quyida tarvuz haqida siz uchun qiziqarli va foydali bo‘lgan ajoyib ma’lumotlarni keltirib o‘tamiz.
Tarvuz o‘zida L-sitrullin – aminokislotasi ko‘p bo‘lib, bu bo‘g‘imlar orasidagi og‘riqni to‘xtatadi. Agar mashg‘ulotdan keyin achish va og‘riq sezilishini xohlamasangiz, u holda mashg‘ulotdan avval yangi tarvuzning 1/3 qismidan tayyorlangan sharbatni ichish tavsiya qilinadi.
Albatta, bu gap sizga yoqimsiz tuyulgandir, ammo biz tarvuz po‘chog‘ini tashlab yubormasligingizni tavsiya qilamiz. Birinchidan, ular judayam mazali. Po‘choqlarni bir nechta kichik bo‘laklarga bo‘ling va limon, bodring va muz bo‘laklari bilan blenderga soling. Ta’bga ko‘ra shakar va ko‘katlar solishingiz mumkin. Natijada S, V1, V2, karotin, foliy va pantoten kislotalariga boy bo‘lgan ajoyib sharbat tayyor bo‘ladi. Tarvuz urug‘i teri holatini yaxshilaydi va yallig‘lanishga qarshi samarali vosita vazifasini o‘taydi. Bundan tashqari u temir, rux, oqsillarga boy.
Tarvuzni 91 foiz qismi suvdan iborat. Bundan tashqari u kam kaloriyali poliz mahsuloti hisoblanadi. 100 gr tarvuzda atigi 38 kaloriya mavjud.
2 karch tarvuz iste’mol qilish sizning ko‘zingiz va fikrlash qobiliyatingiz uchun juda foydalidir. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, tarvuzning mazali mevasida A va V6 vitaminlarining mavjudligi birinchidan ko‘zning turli infeksiyalardan himoya qilib, tiniq ko‘rishini ta’minlasa, ikkinchidan xotirani mustahkamlab, fikrlash tezligini oshiradi.
Inson organizmi ultrabinafsha nurlariga qarshi kurash olib borishiga bir nechta mahsulotlarni o‘rni beqiyosligi ilmiy jihatdan isbotlangan. Tarvuz ham aynan shu mahsulotlar qatoriga kiradi. Unda likopin moddasining mavjudligi turli nurlanishga qarshi kurashishda yordam beradi.
Yangi tarvuzda 5-13 foizgacha yengil birikadigan qand mavjud. Tarvuz kesilganda fruktoza va glyukozalari umumlashadi. Saxaroza (qand) bunga qaraganda kechroq hosil bo‘ladi. Shuning uchun qandli diabetga chalinganlarga barra kesilgan tarvuzdan kam miqdorda iste’mol qilish tavsiya etiladi.
Tarvuz ovqat hazm qilish faoliyatini yaxshilaydi, yurak-qon tomir tizimi hamda buyrak va jigarni tozalaydi. Tanadan xolesterinni chiqarib tashlashga yordam beradi. Toshlar bilan bog‘liq muammolari bor bemorlarga tarvuzni ko‘proq yeyish tavsiya qilinadi. Agar sizda tarvuz iste’mol qilmaslik uchun jo‘yali sabab bo‘lmasa, u holda kundalik yegulikda 2-3 kg tarvuz yeyishni maslahat beramiz.
Tarvuz eng bezarar poliz mahsuloti sanaladi. Chunki uning qattiq po‘stlog‘i turli zararli moddalarni tashqi muhitdan kirishiga yo‘l bermaydi. Ayniqsa so‘nggi yillarda tarvuzni yetishtirish bir muncha ortdi. Unda turli zararli moddalar bor yo‘qligini hamma ham bilavermaydi. Tarvuz "sog‘lom"ligini aniqlash uchun, tarvuzni mevasidan ozroq kesib toza suvga solamiz, suv biror soatlardan keyin rangida xiralik paydo bo‘lsa, unda hammasi joyida, agar solingan suv yorqin pushti, qizil va sap-sariq tusga kirsa, u holda tarvuzdan voz kechganingiz ma’qul.
Tarvuzni qanday tanlash mumkin?
Internet ma’lumotlari asosida
Ne’mat Musayev
tayyorladi
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni
Fuqarolarning rasmiy sanalarni nishonlash davrida to‘liq dam olishi uchun shart-sharoitlar yaratish, “O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!” ichki turizmni rivojlantirish dasturi doirasida ichki va ziyorat turizmini yanada rivojlantirish uchun dam olish va bayram kunlaridan samarali foydalanishni ta’minlash maqsadida qaror qilaman:
1. Quyidagi qo‘shimcha dam olish kunlari belgilansin:
(a) 2025 yilda barcha xodimlar uchun (ish haftasining turidan qat’i nazar) 31 dekabr – chorshanba;
(b) 2026 yilda:
(i) barcha xodimlar uchun (ish haftasining turidan qat’i nazar): 2 yanvar – juma, 28 may – payshanba, 29 may – juma, 31 avgust – dushanba;
(ii) olti kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun: 3 yanvar – shanba, 30 may – shanba, 31 dekabr – payshanba.
2. Mehnat kodeksining 208-moddasiga muvofiq:
(a) ishlanmaydigan bayram kunlari hisoblanuvchi 8 mart – Xotin-qizlar kuni bayrami 2026 yilda yakshanba – dam olish kuniga va 21 mart – Navro‘z bayrami hamda 9 may – Xotira va qadrlash kuni bayramlari besh kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun shanba – dam olish kuniga to‘g‘ri kelishi munosabati bilan ushbu dam olish kunlari mos ravishda 2026 yil 9 mart, 23 mart va 11 may – dushanba kunlariga ko‘chirilishi;
(b) ishlab chiqarish-texnik va tashkiliy sharoitlar (mavjud uzluksiz ishlab chiqarish, aholiga har kuni xizmat ko‘rsatish, navbatchilik asosida ishlash va boshqalar) tufayli ishlanmaydigan bayram kunlari to‘xtatib qo‘yish mumkin bo‘lmagan ishlarni bajarishda dam olish kunlari ko‘chirilmasligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
3. Besh kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun dam olish kuni 2026 yilda 12 dekabr – shanba kunidan 31 dekabr – payshanba kuniga ko‘chirilsin.
4. Bayram (ishlanmaydigan) kunlarining uzaytirilishini hisobga olgan holda respublika aholisining maroqli dam olishi uchun:
(a) Turizm qo‘mitasi va Madaniy meros agentligi turizm namoyishi obyektlari (madaniy meros obyektlari, muzeylar) va mehmonxona xizmatlari uchun chegirmalar berilishi hamda aksiyalar o‘tkazilishini tashkil etsin;
(b) O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasiga Sog‘liqni saqlash vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda sanatoriylar va sog‘lomlashtirish muassasalari uchun chegirmalar berish hamda aksiyalar o‘tkazish tavsiya etilsin;
(v) “Uzbekistan Airways” AJ va “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJga ichki transport qatnovlari uchun chegirmalar berish va aksiyalar o‘tkazish tavsiya etilsin.
5. O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasiga:
(a) mehnat jamoalari o‘rtasida ushbu Farmonning maqsadi, mazmun-mohiyati to‘g‘risida tushuntirish ishlarini tashkil etish;
(b) uzaytirilgan bayram kunlarida xodimlar va ularning oila a’zolari maroqli dam olishini ta’minlash yuzasidan kasaba uyushmalari tashkilotlarining ishini faollashtirish tavsiya etilsin.
6. O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi O‘zbekiston Milliy axborot agentligi bilan birgalikda bayram kunlari o‘tkaziladigan tadbirlar to‘g‘risida ommaviy axborot vositalari, shu jumladan, Internet jahon axborot tarmog‘i orqali aholining keng xabardor qilinishini ta’minlasin.
7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024 yil 24 dekabrdagi “Yangi yil bayramini nishonlash davrida qo‘shimcha ishlanmaydigan kunni belgilash va dam olish kunini ko‘chirish to‘g‘risida”gi PQ–452-son qarori o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
8. Belgilansinki, ushbu Farmon 2027 yil 1 yanvardan e’tiboran o‘z kuchini yo‘qotadi.
9. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri A.N. Aripov zimmasiga yuklansin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Sh. Mirziyoyev