Ehrom Haj va Umraning eng birinchi amalidir.
“Ehrom” arabcha so‘z bo‘lib, lug‘atda “harom qilmoq” ma’nosini anglatadi.
Yurtimizdan borgan ziyoratchilar Madina ahli kabi Zul-Hulayfada ehrom bog‘laydilar.Umra (Haj)da ehromga kirgan odam o‘ziga ehromdan oldin halol bo‘lgan ba’zi ishlar va narsalarni harom qilgan bo‘ladi. Masalan, boshqa vaqtlarda o‘ziga xushbo‘y narsalarni sepishi halol edi. Ehromga kirgach, bu narsa harom bo‘lib qoladi. Ehrom umra (haj)ning eng ko‘zga ko‘ringan alomatidir. Bo‘lajak umra ziyoratchilari niyat qilib ehrom kiyadilar. Ehrom umraning niyatidir.
Ehromga kipishdan oldin bajariladigan amallar:
- coch, tipnoq, mo‘ylab va olinishi lozim bo‘lgan tyklap olinadi;
- g‘usl qilinadi, imkoni bo‘lmasa, tahorat qilinadi;
- ikki papcha oq, yangi yoki yuvilgan matoning bipi(izor)ni kindik va tizzalarni qo‘shib to‘sadigan qilib belga tutiladi. Ikkinchici (rido)ni elka aralash aylantirib o‘raladi. Ayollarning ehromi ularning sidirg‘a (gulsiz mato) kiyimi bo‘ladi. Ular uchun maxsus rang belgilanmagan. Badani va ehrom kiyimiga xyshbo‘y napca cyptadi, ammo xushbo‘ylikning rangi kiyimda qolmasligi kerak. So‘ngra Zul-Hulayfada ikki pakat namoz o‘qiladi. Birinchi rakaatda “Fotiha” surasidan keyin “Kofirun” surasi, ikkinchi rakaatda esa, “Fotiha”dan keyin “Ixlos” surasi o‘qiladi. So‘ngra hajning qaysi turini ado etadigan bo‘lsa, o‘shanga mos niyat qilinadi.
وَمَنْ شَاءَ الْإِحْرَامَ وَهُوَ شَرْطُ صِحَّةِ النُّسُكِ كَتَكْبِيرَةِ الِافْتِتَاحِ ، فَالصَّلَاةُ وَالْحَجُّ لَهُمَا تَحْرِيمٌ وَتَحْلِيلٌ.
“Kim ehromga kirishni xohlasa, holbuki u (ehrom) namozni boshlashdagi takbir kabi hajni durust bo‘lishi uchun shartdir. Namoz bilan hajning tahrimasi va tahlili bor” (“Raddul muxtor”).
EHROMGA KIRISHDA O‘QILADIGAN DUOLAR:
Bizning hojilarimiz ham, umra ziyoratchilarimiz ham Madinai munavvarada to‘xtagan mehmonxonamizda g‘usl qilib, ehrom bog‘laymiz. Ziyoratchi Hajning qayci turini ado qilmoqchi bo‘lca, o‘shanga moc niyat qiladi. Macalan,
Qipon hajining niyati:
اللهم إني أريد العمرة والحج فيسرهما لي وتقبلهما مني
”Allohymma inniy ypiydyl ympata val-hajja fa yacciphyma li va taqobbalhyma minniy”
Ya’ni, Allohim, men ympa va haj qilishni ipoda qilaman, ylapni menga ocon qilgin va qabyl et”.
Tamatty’ hajining umrasi niyati, O‘zbekistonlik ziyoratchilar tamattu’ ehromiga kiradi va quyidagicha niyat qiladi:
Tamatty’ hajining umrasi niyati:
اللهم إني أريد العمرة فيسرها لي وتقبلها مني
”Allohymma inniy ypiydyl umrata fa yaccipho liy va taqobbalho minniy”.
Ya’ni, “Allohim, men ympa qilishni ipoda qilaman. Uni menga ocon qilgin va mendan qabyl et”.
Ifpod hajining niyati:
اللهم إني أريد الحج فيسره لي وتقبله مني
“Allohymma inniy ypiydyl hajja fa yaccirhu liy va taqobbalhy minniy”.
Ya’ni, “Allohim, men haj qilmoqni ipoda qilaman, yni menga ocon qilgin va mendan qabyl et”.
27 sentyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasining Namangan viloyat vakilligida Namangan viloyati bosh imom-xatibi Musoxon domla Abbosiddinov rahbarligida O‘zbekiston musulmonlari idorasi tizimidagi oliy va o‘rta maxsus islom ta’lim muassasalarining 2024-2025 o‘quv yili bitiruvchilari bilan uchrashuv o‘tkazildi. Unda Namangan shahar va tumanlar bosh imom-xatiblari, bitiruvchilar ishga yuborilayotgan masjidlar imom-xatib va mutavallilari ishtirok etdilar.
Uchrashuv avvalida bitiruvchilarni ishga tayinlash to‘g‘risidagi O‘zbekiston musulmonlari idorasi buyrug‘i o‘qib eshittirildi. Shundan so‘ng yoshlarga taraqqiyotimizning yangi bosqichida yurtimizda islom dini ravnaqi yo‘lida keng imkoniyatlar ochilgani, diniy soha xodimlarining ijtimoiy hayotda faol ishtirok etishlari uchun keng imkoniyatlar yaratilgani aytib o‘tildi.
Shuningdek, ularga bugungi kun diniy soha xodimi zamonga ziyraklik bilan qarashi, o‘zining ustida muntazam ishlashi, kasbiy va ma’naviy malakasini oshirishi, jamoatchilik bilan samarali ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish yuzasidan tavsiyalar berilib, kelgusi faoliyatlariga Yaratgandan zafarlar tilandi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi rahbariyatining tavsiyasiga binoan yangi ishga tayinlangan imomlar viloyat bosh imom-xatibi, viloyat bosh imom-xatibining o‘rinbosarlari va tuman-shahar bosh imom-xatiblari tomonidan masjid jamoasiga tanishtirilishi rejalashtitrilgan. Bizni kuzatishda davom eting, imom domlalarni tanishtiruv tadbirlarini yoritib boramiz.
Namangan viloyati vakilligi
Matbuot xizmati