«Ar-rohman», «Voqi’a», «Hadid» suralari
Bayhaqiy va Daylamiy Fotima onamizdanrivoyat qiladilar: ««Hadid», «Voqi’a» va «Ar-Rohman»ni o‘quvchi yeru osmon farishtalari ichida «Firdavsda yashovchi» deb chaqiriladi».
Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu betob bo‘ldi. Uni ko‘rish uchun Usmon roziyallohu anhu keldi va: «Nima shikoyating bor?» deb ko‘ngil so‘radi. Abdulloh: «Gunohimdan shikoyat qilaman», dedi. Usmon: «Nima istaysan?» deb so‘radi. Abdulloh: «Robbimning rahmatini», dedi. Usmon: «Tabib chaqirtiraymi?» deb so‘radi. Abdulloh: «Tabibning O‘zi meni bemor qildi», dedi. Usmon: «Nima keltirishlarini buyurayin?» dedi. Abdulloh: «Hech narsa kerakmas», dedi. Usmon: «Hech bo‘lmasa sendan keyin qizlaringga...» dedi. Abdulloh: «Qizlarimning faqir bo‘lib qolishlaridan xavotir olyapsanmi? Men ularga har kuni kechqurun «Voqi’a» surasini o‘qib turishlarini buyurdim. Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning «Kim «Voqi’a» surasini har kecha o‘qisa, unga hech qachon yo‘qchilik yetmaydi», deganlarini eshitganman», dedi».
«Agar nafsingda biror vasvasani sezsang,
هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآَخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
«U Avvaldir, Oxirdir va Zohirdir va Botindir. Va U har bir narsani bilguvchidir», («Hadid» surasi, 3-oyat) degin»[1].
Abdulloh ibn Mas’uddan rivoyat qilinadi: «Payg‘ambar alayhissalomga o‘qib berdim va ushbu:
لَوْ أَنْزَلْنَا هَذَا الْقُرْآَنَ عَلَى جَبَلٍ ...
«Agar ushbu Qur’onni toqqa tushirganimizda...» («Hashr» surasi, 21-oyat) oyatiga yetganimda, menga: «Qo‘lingni boshingga qo‘y! Chunki Jabroil alayhissalom buni menga olib tushganida menga: «Qo‘lingni boshingga qo‘y, chunki bu o‘limdan boshqa har qanday dardga shifodir», degan», dedilar».
[1] Abu Dovud Ibn Abbos roziyallohu anhudan mavquf holda rivoyat qilgan.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.
Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.
Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).
Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.
Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).
Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.
Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
