Shu yilning 12 sentyabr kuni Surxondaryo viloyatida “Termiziy allomalarning ilmiy-ma’naviy merosi: o‘tmish va bugun” mavzusiga bag‘ishlangan respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi bo‘lib o‘tdi.
Prezidentimizning joriy yil 15 avgustdagi “Imom Termiziy tavalludining 1200 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qarori ijrosi doirasida tashkil etilgan anjumanda mamlakatimizning 60 dan ortiq taniqli diniy ulamosi, islomshunos va tarixchi olimlari, soha mutaxassislari oflayn hamda onlayn ishtirok etdi.
Mazkur konferensiya O‘zbekiston musulmonlari idorasi, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Termiz davlat universiteti, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi hamkorligida tashkil etildi.
Ochilish marosimida keyingi yillarda mamlakatimizda buyuk allomalarimiz hayoti va ijodini ilmiy asosda o‘rganib, targ‘ib qilish va ularning bebaho merosini yosh avlod ongu-shuuriga chuqur singdirishga alohida e’tibor qaratilayotgani ta’kidlandi. Davlatimiz rahbarining bevosita tashabbuslari bilan tashkil etilgan Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi ham ana shunday ulug‘vor maqsadlarga xizmat qilayotgani qayd etildi.
Konferensiyada Termiz davlat universiteti dots.nti, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi katta ilmiy xodimi, tarix fanlari nomzodi Jaloliddin Mirzayev, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi prorektori, filologiya fanlari doktori, professor Zohidjon Islomov, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi bo‘lim boshlig‘i Mirzo Kenjabek, Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi bo‘limi boshlig‘i, tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori Shukurillo Umarov, “Imom Termiziy” o‘rta maxsus islom ta’lim muassasasi direktori Kamol Islamov va boshqa yetuk olimlar, ilmiy tadqiqotchilar chiqish qildi.
Mazkur konferensiyada “Termiziy allomalar ilmiy merosi dunyo fondlarida”, “Imom Termiziyning “Sunani Termiziy” asarida Imom Buxoriyning fikr-qarashlari va xulosalaridan istifoda etilishi”, “Termiziy allomalar merosini o‘rganish borasidagi izchil islohotlar: natijalar va istiqbol”, “Yangi O‘zbekistonda hadisshunoslik ilmining yangi bosqichi” kabi 20 ga yaqin mavzuda qiziqarli ma’ruzalar qilindi.
Ilmiy-amaliy konferensiya termiziy allomalar ilmiy-ma’naviy merosining hozirgi davrdagi o‘rni va ahamiyati haqida chuqur mulohaza yuritilib, asarlarini keng targ‘ib qilish, kitobxon yoshlarning o‘qib-o‘rganishiga intilishini yanada oshirish yuzasidan ham taklif va tavsiyalar bildirildi.
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz