Sayt test holatida ishlamoqda!
02 Iyul, 2025   |   7 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:54
Peshin
12:32
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
02 Iyul, 2025, 7 Muharram, 1447
Maqolalar

Mo‘minlarni yaxshi ko‘rish iymondandir

20.09.2024   7924   2 min.
Mo‘minlarni yaxshi ko‘rish iymondandir

Abu Hurayra roziyallohu anhudan ri­voyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam dedilar: «Mo‘min (iy­monli) bo‘lmaguningizcha jannatga kir­maysizlar, bir-birlaringizni yaxshi ko‘rmaguningizcha mo‘min (iymonli) bo‘lmaysizlar. O‘zaro bir-biringizni yaxshi ko‘rishingizga sabab bo‘ladigan ishni aytaymi? Orangizda salomni yoyinglar!» (Imom Muslim «Sahih»ida rivoyat qilgan).  

Jannatga kirish sharti iymonli bo‘­lishdir. Hadisdagi: “Mo‘min (iymonli) bo‘lmaysizlar” jumlasidan murod “komil iymonli” bo‘lmaysizlardir. Har bir musulmon Rasululloh sollallohu alayhi va sallam amrlariga amal qilishi lozim.

Salom musulmonning boshqa musulmon­larga nisbatan qalbidagi muhabbatning tasdig‘idir. Salom berish bilan inson qarshisidagi kishiga xotirjamlik ula­shadi. Chunki “Assalomu alaykum” deyish tinchlik, salomatlik tilashdir.

Rasululloh sollallohu alayhi va sal­lam ba’zida sahobalariga savol berib, ba’zida ulardan javobini so‘rardilar, ba’zan aksincha bo‘lardi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam shu tarzda sahobalar qalblarida Islom ahkomlari va odoblarini mustahkam o‘rnatganlar.

Shuningdek, Rasuli akram sollallohu alayhi va sallam bizlarga salom berish­ning odoblari va tartiblarini ham o‘r­gatganlar: ulovdagi piyodaga; yolg‘iz kishi ko‘pchilikka; yosh kattalarga salom beradi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan ri­voyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kichik kattaga, o‘tib ketayotgan o‘tirganga, kamchilik ko‘pchilikka salom beradi”, dedilar» (Imom Buxoriy rivoyati). Birinchi bo‘lib salom berish kishining yaxshiligi, qalbi pokligi belgisidir.

Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhu­dan rivoyat qilinadi. Rasululloh sol­lallohu alayhi va sallam dedilar: “Mu­sulmon birodari bilan uch kundan or­tiq arazlashishi halol emas. Uchrash­ganlarida unisi ham, bunisi ham yuz o‘girib ketadi. Ularning yaxshisi bi­rinchi salom berganidir” (Imom Buxoriy rivoyati). 

Abu Hurayra roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan rivoyat qiladi: «U zot o‘tirgan bir necha odamlar oldiga kelib: “Sizlarning yaxshingiz va yomoningiz kimligini aytaymi?” dedilar. Ular hech nima deyishmadi. U zot savollarini uch marta takrorladilar. Shunda bir kishi: “Ha, yo Rasululloh, yaxshi­miz va yomonimiz kimligini ayting”, dedi. U zot: “Yaxshingiz yaxshiligi umid qilinadigan, yomonligidan qo‘r­qilmaydigan kishidir. Yomoningiz esa yaxshiligi umid qilinmaydigan, yomonligidan qo‘rqiladigan kishidir”, dedilar» (Imom Termiziy “Sunan”ida rivoyat qilgan). 

Manbalar asosida

Jamshid SHODIYEV tayyorladi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Birovning telefoniga nazar solish mumkinmi?

30.06.2025   2282   1 min.
Birovning telefoniga nazar solish mumkinmi?

Savol: Birovning telefoni va undagi ma’lumotlarni ruxsatsiz ko‘rish mumkinmi? Chunki ba’zan avtobus, metro kabi ommaviy transport vositalarida ayrim shaxslarning shunday ishlar qilayotganiga guvoh bo‘lib qolamiz?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, birovning telefonidan uning ruxsatisiz foydalanish yoki undagi ma’lumotlarni o‘qish shar’an to‘g‘ri emas. Bu birovning uyiga ruxsatsiz mo‘ralash, xatiga ruxsatsiz qarash kabidir. Zero, bu ishlar Qur’on va hadislarda man etilgan.

Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rasuli Akram sollallohu alayhi vasallam: “Kim birodarining maktubiga uning iznisiz nazar solsa, xuddi do‘zax otashiga nazar solgandek bo‘ladi”, deganlar (Abu Dovud rivoyati).

Ammo agar murabbiy (ota, ustoz va hokazo) qo‘l ostida tarbiyalanayotgan shaxsning to‘g‘ri yo‘ldan og‘ishidan shubha qilsa, u holda tarbiya maqsadida o‘z qo‘l ostidagi shaxsning telefonini tekshirishiga ruxsat beriladi. Balki ular vaqti-vaqti bilan bolalar va ularga tegishli narsalarni nazorat qilib turishlari kerak, toki ular to‘g‘ri yo‘ldan og‘masinlar. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi