Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyul, 2025   |   20 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
05:03
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:32
Bismillah
15 Iyul, 2025, 20 Muharram, 1447
Maqolalar

Mo‘minlarni yaxshi ko‘rish iymondandir

20.09.2024   8047   2 min.
Mo‘minlarni yaxshi ko‘rish iymondandir

Abu Hurayra roziyallohu anhudan ri­voyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam dedilar: «Mo‘min (iy­monli) bo‘lmaguningizcha jannatga kir­maysizlar, bir-birlaringizni yaxshi ko‘rmaguningizcha mo‘min (iymonli) bo‘lmaysizlar. O‘zaro bir-biringizni yaxshi ko‘rishingizga sabab bo‘ladigan ishni aytaymi? Orangizda salomni yoyinglar!» (Imom Muslim «Sahih»ida rivoyat qilgan).  

Jannatga kirish sharti iymonli bo‘­lishdir. Hadisdagi: “Mo‘min (iymonli) bo‘lmaysizlar” jumlasidan murod “komil iymonli” bo‘lmaysizlardir. Har bir musulmon Rasululloh sollallohu alayhi va sallam amrlariga amal qilishi lozim.

Salom musulmonning boshqa musulmon­larga nisbatan qalbidagi muhabbatning tasdig‘idir. Salom berish bilan inson qarshisidagi kishiga xotirjamlik ula­shadi. Chunki “Assalomu alaykum” deyish tinchlik, salomatlik tilashdir.

Rasululloh sollallohu alayhi va sal­lam ba’zida sahobalariga savol berib, ba’zida ulardan javobini so‘rardilar, ba’zan aksincha bo‘lardi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam shu tarzda sahobalar qalblarida Islom ahkomlari va odoblarini mustahkam o‘rnatganlar.

Shuningdek, Rasuli akram sollallohu alayhi va sallam bizlarga salom berish­ning odoblari va tartiblarini ham o‘r­gatganlar: ulovdagi piyodaga; yolg‘iz kishi ko‘pchilikka; yosh kattalarga salom beradi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan ri­voyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kichik kattaga, o‘tib ketayotgan o‘tirganga, kamchilik ko‘pchilikka salom beradi”, dedilar» (Imom Buxoriy rivoyati). Birinchi bo‘lib salom berish kishining yaxshiligi, qalbi pokligi belgisidir.

Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhu­dan rivoyat qilinadi. Rasululloh sol­lallohu alayhi va sallam dedilar: “Mu­sulmon birodari bilan uch kundan or­tiq arazlashishi halol emas. Uchrash­ganlarida unisi ham, bunisi ham yuz o‘girib ketadi. Ularning yaxshisi bi­rinchi salom berganidir” (Imom Buxoriy rivoyati). 

Abu Hurayra roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan rivoyat qiladi: «U zot o‘tirgan bir necha odamlar oldiga kelib: “Sizlarning yaxshingiz va yomoningiz kimligini aytaymi?” dedilar. Ular hech nima deyishmadi. U zot savollarini uch marta takrorladilar. Shunda bir kishi: “Ha, yo Rasululloh, yaxshi­miz va yomonimiz kimligini ayting”, dedi. U zot: “Yaxshingiz yaxshiligi umid qilinadigan, yomonligidan qo‘r­qilmaydigan kishidir. Yomoningiz esa yaxshiligi umid qilinmaydigan, yomonligidan qo‘rqiladigan kishidir”, dedilar» (Imom Termiziy “Sunan”ida rivoyat qilgan). 

Manbalar asosida

Jamshid SHODIYEV tayyorladi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Dunyo va oxiratdagi tashvishlardan qutilish yo‘li

11.07.2025   6683   1 min.
Dunyo va oxiratdagi tashvishlardan qutilish yo‘li

 Alloh taolo aytadi: “Kim Allohga taqvo qilsa, U unga (tashvishlardan) chiqish yo‘lini (paydo) qilur”, (Taloq surasi, 2-oyat).

Izoh:
- Ibn Abbos roziyallohu anhu oyati karimaning “chiqish yo‘li” qismini “dunyo va oxiratdagi har turli tashvishlardan uni qutqaradi”, deb tafsir qilganlar.

- Ali ibn Solihga ko‘ra, “chiqish yo‘li” Alloh taoloning o‘sha bandaga rizq berish bilan uni xushnud etishidir. 

- Kalbiy oyatni bunday tafsir qiladi: “Kim musibat paytida sabr qilib, Allohdan qo‘rqsa, Parvardigor unga do‘zax otashidan jannat sari bir chiqish yo‘li ko‘rsatadi”.

- Abul Oliya oyatni: “Turli mashaqqat va tashvishlardan chiqish yo‘li”, deya sharhlagan bo‘lsa,

- Rabi’ ibn Haysam: “Odamni siqadigan hamma narsadan unga chiqish yo‘li ko‘rsatadi”, shaklida tafsir qilgan.

- Husayn ibn Fazlga ko‘ra, oyat tafsiri bunday: “Kim farzlarni ado etish borasida Allohdan qo‘rqsa, Alloh unga jazolanishdan qutulish yo‘lini ko‘rsatadi”.