Keyingi asrlarda butun kurrai zaminga keng tarqalgan bir illat bugungi kunda hammamizga tashvish bo‘lmoqda. Bu – giyohvandlikdir.
Inson uchun eng bebaho boylik – bu sog‘lik-salomatlikdir. Uni asrash esa har kimga omonat qilib berilgan. Islom dinida ham inson joni, aqli va salomatligini saqlash, muhofaza etish eng muhim maqsadlardan hisoblanadi.
Giyohvand moddalarni iste’mol qilish inson kamolotiga, imon-e’tiqodiga xavf-xatar solish bilan birga yurtimiz rivoji va taraqqiyotiga ham o‘ta salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Giyohvandlik nafaqat bu illat bilan shug‘ullanuvchilarga, balki butun jamiyatga tahdid soladi.
Farg‘ona viloyatida “Dolzarb oylik” doirasida “Biz giyohvandlikka qarshimiz” shiori ostida targ‘ibot tadbirlari o‘tkazilmoqda. Hududlarda bo‘layotgan shu kabi tadbirlarda imom-xatiblar faol qatnashib, dinimiz ta’limotlarida inson salomatligiga e’tibor, giyohvandlik illatining zarari va keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan oqibatlari xususida aholiga, ayniqsa, yosh avlod vakillariga tushuncha berishmoqda.
Milliy gvardiyaning viloyat boshqarmasidagi targ‘ibot tadbirida “Xo‘jamberdiboy” masjidi imom-xatibi Husniddin Tursunzoda, Buvayda tumanidagi tadbirda tuman bosh imom-xatibi Ahmadxon domla Nizomov, Qo‘shtepa tumanidagi tadbirlarda tuman bosh imom-xatibi Abduxoshim Ahmadaliyev ishtirok etdi.
Mazkur targ‘ibot tadbirlaridan asosiy maqsad asr muammosi va unga qarshi ko‘rilayotgan choralarni jadallashtirish, aholi, ayniqsa, yoshlarni bunday illatlar xataridan ogohlantirishdan iboratdir.
Joylarda bu kabi tadbirlar davom etmoqda.
Farg‘ona viloyati vakilligi
Matbuot xizmati
Savol: Biz tomonlarda qattiq yomg‘ir yog‘ib, Juma va ikki hayit namozlarida odamlar tashqarida namoz o‘qiy olmay, masjid ichiga tiqilib ketadi. Sunnatni almashib o‘qib olishadi, ammo farz namozda buning imkoni yo‘q-ku. Bu holatda qanday yo‘l tutiladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu kabi uzrli hollarda ya’ni savolda zikr qilinganidek, Juma va ikki hayit namozlarida orqadagilar oldingi safdagi namozxonlarning bellariga sajda qilib, namozni ado etsalar bo‘ladi.
Buning kayfiyati shunday: Avvalgi safdagilar odatdagidek ruku va sajda qiladilar. Ularning orqasidagilar esa, rukuda imkon qadar egiladilar, so‘ng sajdada oldingi safdagi odamlarning orqa bellariga boshlarini qo‘yib, sajda qiladilar. Farzni shunday o‘qisalar, sunnatlarni savolda aytilgandek almashib o‘qib olaveradilar. Chunki belga sajda qilish zarurat tufayli joiz bo‘ladi. Sunnat namozni o‘qishda esa, bunday zarurat bo‘lmaydi.
Bundan tashqari, bu kabi uzrli holatlarda oldindagi odamning oyoqlari ustiga yoki o‘zining soniga ham sajda qilish mumkin. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.